Viktor Polyaniçko

Viktor Petroviç Polyaniçko (9 mart 1937, Rostov-na-Donu – 1 avqust 1993) — SSRİ dövlət xadimi, 1988–1991-ci illərdə Azərbaycan Kommunist Partiyası Mərkəzi Komitəsinini ikinci katibi, tarix elmləri namizədi.

Viktor Polyaniçko
Azərbaycan Kommunist Partiyası Mərkəzi Komitəsinin ikinci katibi
13 noyabr 1988 – avqust 1991
Əvvəlki	Vasili Konovalov
Sonrakı	vəzifə ləğv edilib
Şəxsi məlumatlar
Doğum tarixi	9 mart 1937(1937-03-09)
Doğum yeri	Rostov-na-Donu, RSFSR, SSRİ
Vəfat tarixi	1 avqust 1993(1993-08-01) (56 yaşında)
Dəfn yeri	Novodeviçye qəbiristanlığı
Partiya	Sovet İttifaqı Kommunist Partiyası
Təhsili	Moskva Dövlət Universiteti
Fəaliyyəti	diplomat
Təltifləri

Viktor doğulduqdan 9 ay sonra onun atası vəfat edib. İkinci dünya müharibəsi illərində aclıqdan qorunmağa çalışan Viktor anası və qardaşı ilə birlikdə İnquşetiyada yaşayırdı. Viktorun anası həyatı boyu Rostselmaş zavodunda işləyərək həyatını oğullarına həsr etdi və son nəticədə onların hər ikisinin ölümündən sonra vəfat etdi (2003-cü ildə 92 yaşında Moskvada). Viktor da anası kimi 14 yaşından etibarən Rostselmaş zavodunda çalışmış, daha sonra isə bir neçə qəzetlərdə müxbir olaraq işləmişdi. 11 oktyabr 1959-cu ildə öz gələcək həyat yoldaşı Lidiya ilə tanış olan Viktor 1960-cı ildə ailə həyatı qurur. 1962-ci ildə Moskva Dövlət Universitetinin jurnalistika fakultəsini bitirir. Tədricən Kommunist partiyası daxilində yüksələn Viktor 1985–1988-ci ildə Sovet ordusunun işğalı altında olan Əfqanıstana hökumət məsləhətçisi kimi göndərilir. Burada o Əfqanıstan prezidenti Nəcibullaya xüsusi müşaviri işləyirdi. Tezliklə o, Əfqanıstanın ən yüksək ordenini aldı. Daha sonra Viktor Azərbaycana göndərilir. 1988–1991-ci illərdə Azərbaycan Kommunista Partiyasının ikinci katibi vəzifəsində çalışır, 1990-cı ildə Qarabağda təşkil olunan xüsusi komitənin başçısı təyin olunur. Azərbaycanlılar bu dövrdə Viktoru erməniləri dəstəkləməkdə, ermənilər isə onu azərbaycanlıları dəstəkləməkdə ittiham edirdilər. Xankəndidə işlədiyi dövrdə ona qarşı ermənilər tərəfindən bir neçə sui-qəsdr təşkil olunur. 1991-ci ilin avqust ayında Moskvada baş verən və uğursuzluğa uğrayan hakimiyyət devrilişinə cəhddən sonra Viktor Polyaniçko bütün vəzifələrini itirir və Moskvaya qayıdır. İl yarım heç kimin yadına düşməyən Polyaniçko qəflətən Yeltsinin əmri ilə 26 iyun 1993-cü ildə öz aralarında müharibə edən Şimali Osetiya və İnquşetiyaya müvəqqəti canişin təyin olundu.^[1]

Viktor Polyaniçko 1 avqust 1993-cü ildə Şimali Osetiyada öz xidməti maşınında inquş döyüşçülərinin rəhbərləri ilə görüşə gedərkən hücuma məruz qalıb və güllələnərək öldürülüb. Tibbi ekspertiza onun 15 güllə yarasından yerindəcə keçindiyini təyin etmişdir. Onunla bərabər Vladiqafqaz qarnizonunun rəhbəri general-mayor Anatoli Korecki və Alfa xüsusi təyinatlı dəstənin baş leytenantı Viktor Kravçuk da öldürüldü. Bundan başqa 4 rus hərbçisi də hücum zamanı yaralanmışdı. Onun ölümü indiyə kimi açılmayıb. İngiltərəli jurnalist Tomas De Vaal Qara bağ: Müharibə və sülh arasında kitabında Viktor Polyaniçkonu ermənilərin öldürdüyünü iddia edib.^[2] Moskvada dəfn olunub.