Volker qaydası

Pol Volker

Volker qaydası (ing. Volcker Rule) — ABŞ-da qəbul edilmiş maliyyə tənzimləmə tədbirlərindən biridir.[1] Bu qayda, 2008-ci il qlobal maliyyə böhranından sonra bank sistemində riskli fəaliyyətlərin məhdudlaşdırılması məqsədilə hazırlanıb və Dodd-Frank Aktı (2010) çərçivəsində tətbiq edilib.[2]

Adını ABŞ-ın keçmiş Federal Ehtiyat Sisteminin sədri Pol Volkerdən götürən bu qayda,[3] bankların öz kapitalından istifadə edərək yüksək riskli investisiya fəaliyyətləri ilə məşğul olmasının qarşısını almağı hədəfləyir.[4][5]

Volker Qaydası, maliyyə sistemində sabitliyi təmin etmək və bankların riskli davranışlarını məhdudlaşdırmaq məqsədini daşıyan mühüm tənzimləmədir. Bununla belə, onun təsirləri ilə bağlı müzakirələr davam edir.[6] Qaydanın tətbiqi bəzi banklar üçün çətinliklər yaratsa da, uzunmüddətli perspektivdə daha sabit və təhlükəsiz bir maliyyə sistemi qurmağa yönəlmiş bir addımdır.[7]

Arxa fon

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Prezident Barak Obama 6 fevral 2009-cu ildə Volkeri İqtisadi Bərpa üzrə Prezidentin Məşvərət Şurasının sədri təyin etdi.[8] Prezident Obama öz administrasiyasına iqtisadiyyatın bərpası ilə bağlı məsləhət vermək üçün şura yaratdı.[9] Volker iddia edirdi ki, fəaliyyət göstərən kommersiya bank sistemi maliyyə sisteminin sabitliyi üçün vacib olduğundan, bankların yüksək riskli spekulyasiyası qəbuledilməz sistem riski səviyyəsini yaradır.[10] O, həmçinin sistem riskini azaltmaq üçün törəmələrin istifadəsində böyük artımın tam əks təsir göstərdiyini müdafiə etdi.[11]

Volker qaydasının əsas prinsipləri

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. Mülkiyyət ticarətin qadağan edilməsi[12]
    • Bankların öz kapitalı ilə qısamüddətli ticarət (səhmlər, istiqrazlar, derivativlər və digər maliyyə alətləri) aparmasına məhdudiyyət qoyulur.[13]
    • Məqsəd bankların öz müştərilərinin maraqlarına zidd olaraq yüksək riskli investisiyalara pul yatırmasının qarşısını almaqdır.
  2. Hedcinq və xüsusi (özəl) kapital (ing. Hedge and Private Equity) fondlarına sərmayələrin məhdudlaşdırılması
    • Banklar öz kapitalını yüksək riskli hedc fondlarına və ya özəl sərmayə fondlarına sərf edə bilməz.
    • Belə fəaliyyətlər yalnız müştərilərə xidmət göstərmək üçün həyata keçirilə bilər.[14]
  3. Müştəriyə əsaslanan fəaliyyətlərə icazə
    • Banklar, müştərilərə xidmət göstərmək və ya risklərini sığortalamaq üçün müəyyən ticarət fəaliyyətləri həyata keçirə bilərlər. Lakin bu fəaliyyətlər diqqətlə nəzarət altında saxlanılmalıdır.[15]

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ "Notice Regarding Volcker Rule". U.S. Securities and Exchange Commission. 8 February 2011. 28 December 2011 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 16 December 2013.
  2. ↑ Clarke & Alper, Dave & Alexandra, "U.S. reveals Volcker rule's murky ban on Wall St. bets", Reuters, October 11, 2011, 2011-10-11 tarixində arxivləşdirilib, İstifadə tarixi: 2011-10-11
  3. ↑ Baer, Justin; Steinberg, Julie. "Regulators Vote to Back Volcker Rule". Wall Street Journal. 10 December 2013. 10 December 2013 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 10 December 2013.
  4. ↑ "Prop Trading and the Volcker Rule". 2011-09-19 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-09-28.
  5. ↑ Floyd Norris. "Bank Rules That Serve Two Masters". New York Times. October 13, 2011. 2015-03-01 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-10-14.
  6. ↑ David Cho, and Binyamin Appelbaum. "Obama's 'Volcker Rule' shifts power away from Geithner". The Washington Post. 22 January 2010. 8 June 2017 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 13 February 2010.
  7. ↑ Touryalai, Halah. "Volcker Rule Refugees". Forbes. March 21, 2012. April 4, 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: November 18, 2024.
  8. ↑ "Banks Get Easier Volcker Rule and $40 Billion Break on Swaps". Bloomberg. June 25, 2020. June 25, 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: June 25, 2020.
  9. ↑ "About the President's Economic Recovery Advisory Board". whitehouse.gov. 2017-01-24 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2010-09-14 – National Archives vasitəsilə.
  10. ↑ Paul Volcker. "How to Reform Our Financial System". The New York Times. January 30, 2010. 21 August 2011 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2 November 2011.
  11. ↑ Paul Volcker. "Financial Reform: Unfinished Business". New York Review of Books. October 27, 2011. 27 November 2011 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 22 November 2011.
  12. ↑ Goldstein, Matthew. "Regulators Ease Volcker Rule Provision on Smaller Banks". DealBook. The New York Times. 14 January 2014. 21 January 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 18 November 2024.
  13. ↑ McLannahan, Ben. "Old engine of Wall Street is sputtering". Financial Times. October 2, 2015. April 4, 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: November 18, 2024.
  14. ↑ Cheung, Brian. "Fed to pare back 'Volcker rule' to expand bank investment in venture capital, securitized loans" (ingilis). Yahoo Finance. January 30, 2020. 2020-01-30 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-01-31.
  15. ↑ "Exclusive: Wall St. banks ask Fed for five more years to comply with Volcker rule". Reuters. 2023-04-04 tarixində arxivləşdirilib.

Xarici keçidlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]