Washingtonia filifera var. typica

Lifli vaşinqtoniya (lat. Washingtonia filifera) — bitkilər aləminin palmaçiçəklilər dəstəsinin palmakimilər fəsiləsinin vaşinqtoniya cinsinə aid bitki növü.

Lifli vaşinqtoniya
Elmi təsnifat
Beynəlxalq elmi adı

Təbii yayılması

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Təbii şəraitdə ABŞMeksikanın cənub ştatlarında tropik ərazilərdə bitir.

Botaniki təsviri

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Hündürlüyü 20 m-ə çatan, tezböyüyən düz gövdəli bitkidir. Yelpik formalı, iri yarpaqcıqlardan ibarət çətirə malikdir. Yarpaqların uzunluğu 14–45 sm, yaşıl rəngli, cod saplaqlı, ag liflidir. Saplaqları iynələrlə örtülmüşdür. Kanarları tikanlıdır. Yarpaq saplağının uzunluğu 1,5–2,5 m-ə çatır. Ləkvari, çətirşəkilli, çoxsaylı hissələri yarpaq ayasının bünövrəsindən çıxır yarpağın ucunda hissələrə bölünür. İlk yarpaqlar əvvəlcə açıq yaşıl rəngdə, sonradan tünd-yaşıl rəngdə olur. Bənövşəyı rəngli çiçəyi iri və ətirlidir. Çiçəkləri ikicinsli, qoltuq çiçək qruplarına yığılmışdır, çiçəklədikdən sonar onların yerində uzunluğu 15 mm-ə qədər, yeməli qara giləmeyvələr əmələ gəlir. Çiçəkləmə fazasına may-iyun aylarında başıayır. Meyvəsi avqust-sentyabr aylarında yetişir. Meyvəsinin diametric 1–1,5 sm-dir, sarı rəngdədir. Toxumu xırda və dairəvi formadadır. Toxumla çoxaldılır.

İşıqsevəndir, ancaq düz günəş şüalarından qorunmalıdır. Yarpaq çürüntülü, çimli, torflu, qumlu torpaqlarda yaxşı bitir.

Azərbaycanda yayılması

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Abşeronda, cənub rayonlarda mədəni şəraitdə becərilir.

Yaşıllıqlarda tək və ya qrup əkinlərində istifadə edilir.

Homotipik sinonimləri

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  • Brahea filifera (T.Moore & Mast.) W.Watson
  • Neowashingtonia filifera (T.Moore & Mast.) Sudw.
  • Pritchardia filifera T.Moore & Mast.
  • Washingtonia filifera var. typica M.E.Jones

Yarımnövləri

[redaktə | mənbəni redaktə et]