Xasməmmədovlar
Xasməmmədovlar — Azərbaycan xalqının soylarından biri.
| Xasməmmədovlar | |
|---|---|
| Titul | Bəy |
| Əcdadı | Xasməmməd bəy |
| Qohum soylar | Ziyadxanovlar |
| Mənşəyi | Gəncə |
| Təbəəliyi |
 Gəncə xanlığı,  Rusiya imperiyası |
Soyun yaranması
[redaktə | mənbəni redaktə et]Hacıbaba bəyin ailəsində 4 oğul var idi və onlardan üçü—Xəlil bəy, Ələsgər bəy, Ələkbər bəy məşhur hüquqşunas və içtimai xadim olub.
Gəncə xanlığının məşhur simalarından olan Xasməmməd bəyin övladları rus üsul-idarəsi dönəmində Xasməmmədov soyadını qəbul etdilər.
1922-ci ilin aprelində Ələsgər bəyi yenə həbs etmişdilər. Ələsgər bəy birinci dəfə XI Ordunun xüsusi şöbəsinin və Azərbaycan FK-nın əmri ilə 1920-ci ilin 29 mayından 4 iyununa qədər heç bir səbəb olmadan həbsdə saxlanılır. Ağır işgəncələrdən sonra buraxılır. 1929-cu ilin son ayları Xəlil bəy Xasməmmədovla qohumluq əlaqəsi olan bütün qohumlar həbsə və sürgünə məruz qalır. Ələkbər və Məmməd bəy 19 mart 1931-ci ildə, Nağı bəy isə 27 mart 1931-ci ildə ailələri ilə birlikdə, şəxsi əmlakları müsadirə edilməklə Qazaxıstana sürgün edilirlər.[1]
Soyun tanınmış nümayəndələri
[redaktə | mənbəni redaktə et]- Xəlil bəy Xasməmmədov — Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin görkəmli siyasi və dövlət xadimi. 1918-ci ildə Azərbaycan Demokratik Respublikasının ədliyyə və daxili işlər naziri.
- Ələkbər bəy Xasməmmədov — ictimai, siyasi xadimi, hüquqşünas. Gəncə şəhər Dumasının, Gəncə Müsəlman Xeyriyyə Cəmiyyətinin,[2] Gəncə Müsəlman Milli Komitəsinin,[3] Difai Partiyasının Mərkəzi Komitəsinin üzvü,[4] Qeyrət partiyasının qurucularından biri.[5] Azərbaycan Cümhuriyyəti qurulduqdan sonra Mart soyqırımını araşdırmaq üçün hökumətin qərarı ilə yaradılmış Fövqəladə Təhqiqat Komissiyasının sədri[6] daha sonra isə Azərbaycan Məhkəmə Palatasının böyük sədri vəzifələrini icra edib.[7]
- Ələsgər bəy Xasməmmədov — "Türk Sosialist-Federalist İnqilab Komitəsi" nin qurucularından biri
Xarici keçidlər
[redaktə | mənbəni redaktə et]- ↑ "Arxivlənmiş surət". 2020-01-26 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-04-27.
- ↑ "Хасмамедов Алекпер бек Гаджибаба оглы". www.1918pogroms.com. 2023-05-15 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-06-28.
- ↑ Yaqublu, Nəsiman. Cümhuriyyət qurucuları (PDF) (az.). Bakı: Nurlar. 2018. 77. ISBN 978-9952-507-96-6. 2021-04-11 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2024-05-29.
- ↑ Bağırova, İradə. Политические партии и организации Азербайджана в начале ХХ века (1900-1917 гг.) (PDF) (rus). Bakı: Elm nəşriyyatı. 1997. 91. ISBN 5-8066-0767-4. 2019-07-13 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2024-06-28.
- ↑ Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Ensiklopediyası (PDF) (az.). II. Bakı: Lider nəşriyyat. 2005. səh. 151. ISBN 9952-417-44-4. 2015-10-18 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2022-12-05.
- ↑ Адрес-календарь Азербайджанской Республики на 1920-й год. Баку, 1920 (PDF) (rus). Bakı: Nağıl evi. 2011. 232. ISBN 978995221073-6. 2021-01-31 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2024-05-14.
- ↑ Dəmirov, Mehman. Azərbaycan prokurorluğu: tarix və müasirlik (az.). Bakı: Azərnəşr. 1997. 49. ISBN 5-552-01756-7. 2024-06-28 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-06-28.