Xyuryak

Xyuryak (rusca:Хюряк) — Rusiya Federasiyasının Dağıstan Respublikasında əhalisinin əksəriyyətini azərbaycanlıların təşkil etdiyi kənd.

Xyuryak
41°52′55″ şm. e. 48°04′20″ ş. u.
Ölkə  Rusiya
Rayon Tabasaran rayonu
Əhalisi
Əhalisi
  • 420 nəf. (2010)[1]
Rəqəmsal identifikatorlar
Poçt indeksi 368663
Xəritəni göstər/gizlə
Xyuryak xəritədə
Xyuryak
Xyuryak

Coğrafi mövqe

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Xyuryak kəndi Tabasaran rayonunun inzibati mərkəzi olan Xuçnidən[a] 13 km cənub-şərqdə yerləşməkdədir.

Tabasaran bölgəsində təkcəyaşayan azərbaycanlıların yaşadığı məntəqələr Marağa, Xili, Pənceh, Zil, Yekraq, Dərvaq, Arak, CanaqYersi kəndləridirlər. Tabasaranda azərbaycanlılar yaşayan məntəqələrin bir hissəsi ikidillidir. Bu ikidilli məntəqələrə Xuçni, Ərkit, Xyuryak daxildir. Ərkit məntəqəsinin də əhalisi ikidillidir. Xyuryak kimi digər ikidilli kəndlərin də əhalisi azərbaycanlılartabasaranlılardan ibarətdirlər.[4]

Əhali sayında 1895-ci ildən yaşanan dəyişikliklər:

1895 1926 1939 1970 1989 2002 2010
127[5] 202[6] 240[7] 425[8] 300[9]) 460[10] 420[5]
  1. 2010-cu il Ümumrusiya Əhalinin Siyahıyaalınmasına əsasən Xuçninin milli tərkibi Tabasaranlar (85%), azərbaycanlılar (13%), digərləri (2%)[2][3]
  1. http://dagstat.gks.ru/wps/wcm/connect/rosstat_ts/dagstat/resources/b698fa00421f084fbfb3ff2d59c15b71/ВПН%20том1.rar (rus.).
  2. "Cənubi Dağıstan". 2017-09-21 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-06-18.
  3. "Данные Всероссийской переписи населения 2010 года". 2019-01-01 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-03-16.
  4. Алимова, 1992. səh. 17-18
  5. 1 2 "Памятная книжка Дагестанской области / Сост. Е.И. Козубский. - Темир-Хан-Шура : "Русская тип." В.М. Сорокина, 1895. - 724 с. разд. паг., 1 л. фронт. (портр.), 17 л. ил., карт.; 25". viewer.rsl.ru. 1895. 2022-06-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 25 yanvar 2024.
  6. Районированный Дагестан, 1930. səh. 114
  7. Список населённых мест с указанием численности населения по переписи 1939 года по Дагестанской АССР, 1940. səh. 192
  8. статистический сборник, 1971. səh. 145
  9. статистический сборник, 1990. səh. 140
  10. "Данные Всероссийской переписи населения 2002 года: таблица № 02c. Численность населения и преобладающая национальность по каждому сельскому населённому пункту. М.: Федеральная служба государственной статистики, 2004". 2004. (#cite_web_url); (#accessdate_missing_url)
  • Районированный Дагестан : (адм.-хоз. деление ДССР по новому районированию 1929 г.). XXIV. Махачкала: Орготд. ЦИК ДССР. 1930.
  • Список населённых мест с указанием численности населения по переписи 1939 года по Дагестанской АССР. . Махачкала. 1940.
  • Состав населённых пунктов Дагестанской АССР по данным Всесоюзной переписей 1970 (статистический сборник). Махачкала: Дагестанское республиканское управление статистики Госкомстата РСФСР. 1971.
  • Национальный состав населения городов, посёлков, районов и сельских населённых пунктов Дагестанской АССР по данным Всесоюзных переписей 1970, 1979 и 1989 годов. Махачкала: Дагестанское республиканское управление статистики Госкомстата РСФСР. 1990.
  • Алимова Б. М. Табасаранцы (XIX — начало XX в.): Историко-этнографическое исследование (PDF). Махачкала. 1992.