Yaakov Ağam

Yaakov Ağam— Yaakov Ağam (ing. 11 may 1928[1][2][…], Rişon LeZion, Mərkəz dairəsi[3]) (11 may 1928-ci ildə anadan olub) optik və kinetik sənətə verdiyi töhfələrə görə geniş tanınan israilli heykəltaraş və eksperimental rəssam.

Yaakov Ağam
Doğum tarixi 11 may 1928(1928-05-11)[1][2][…] (95 yaş)
Doğum yeri
Vətəndaşlığı
Fəaliyyəti heykəltaraş, vizual incəsənət rəssamı, rəssam, qravüraçı[d], zərgərlik dizayneri[d]
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Bioqrafiyası[redaktə | mənbəni redaktə et]

Yaakov Gibstein (sonralar Ağam) o dövrdə Məcburi Fələstin adlanan İsraildə anadan olub. Ağam 1949-cu ildə İsveçrənin Sürix şəhərinə köçməzdən əvvəl Qüdsdəki Bezalel İncəsənət və Dizayn Akademiyasında təhsil almışdır, burada Kunstgeverbe məktəbində İoqan İtten (1888–1967) ilə birlikdə oxumuş, həmçinin rəssam və heykəltaraş Maks Billdən təsirlənmişdir. 1951-ci ildə Ağam Fransanın Paris şəhərinə köçdü və indi də orada yaşayır.[7]

Rəssamlıq karyerası[redaktə | mənbəni redaktə et]

Ağam ilk fərdi sərgisini 1953-cü ildə Parisdəki Kreyven Qalereyasında açdı. O, 1954-cü ildə Yeni Reallıq Salonunda üç əsərini və 1955-ci ildə isə Parisdəki Denise Rene Qalereyasında Le Mouvementdə nümayiş etdirdi.[8]

Ağamın yaradıcılığının mexanizması adətən hərəkət, tamaşaçı iştirakı, işıq və səsdən tez-tez istifadə olunan abstrakt kinetik sənətdir. Onun əsərləri bir çox ictimai yerlərdə yerləşdirilir. Ən məşhur əsərləri arasında "Qoşa Metamorfoz III" (1965), "Vizual Musiqili Orkestr" (1989), Parisin La Défense rayonundakı fəvvarə (1975) və Təl-Əvivin Dizengoff meydanındakı "Od və Su" fəvvarəsi (1975) daxildir. O, həmçinin baxış bucağından asılı olaraq çox fərqli şəkillər təqdim etmək üçün "Aqamoqraf" kimi tanınan çap növündən istifadə edərək də tanınır. Ağamın Parisdə, 1972-ci ildə Milli Müasir İncəsənət Muzeyində, 1980-ci ildə Nyu-Yorkdakı Quqgenhaym Muzeyində və başqaları ilə yanaşı, retrospektiv sərgisi olub. Onun işi Müasir İncəsənət Muzeyi[5] və Mildred Lane Kemper İncəsənət Muzeyi[6] daxil olmaqla çoxsaylı muzey kolleksiyalarında saxlanılır.[9] O, Amerika kinorejissoru Uorren Formun 20-ci əsrdə çəkilmiş iki sənədli filminin mövzusudur: Ağamın imkanları (1967) və Ağam və… (1980). 1996-cı ildə kiçik yaşlı uşaqların əyani tərbiyəsi üzrə "Ağam metodu"na görə YUNESKO-nun Yan Amos Komenski medalı ilə təltif edilib. O, 1999-cu ildə Qüdsdə keçirilən Avroviziya Mahnı Müsabiqəsinin qalibi kubokunu hazırlayıb və yaradıb. 2009-cu ildə, 81 yaşında Ağam Tayvanın Kaohsiung şəhərində Dünya Oyunlarına "Dünya ilə Sülh Ünsiyyəti" adlı bir abidə yaratdı. O, almaz şəklində düzülmüş, hündürlüyü 10 m olan doqquz altıbucaqlı sütundan ibarətdir. Sütunların kənarları müxtəlif naxışlarda və çalarlarda boyanmışdır..[10] and the Mildred Lane Kemper Art Museum.[11] Ağamın ən diqqətəlayiq əsərlərindən biri Lubavitçer Gənclər Təşkilatının sponsorluğu ilə Nyu-Yorkda Beşinci prospekt və 59-cu küçənin küncündə yerləşən Hanukkah Menorahıdır. 32 fut hündürlüyündə, 4000 funt sterlinqlik qızılı rəngli polad konstruksiya "dünyanın ən böyük Hanukka menorası" üçün Ginnesin Rekordlar Kitabına düşüb. 2014-cü ilin may ayında Ağamın "İman — Vizual Dua" əsəri El Al İsrail Hava Yollarının prezidenti David Maimon tərəfindən Papa Fransiskə hədiyyə edilib. Parça həm yəhudi, həm də xristian inanclarının mühüm simvollarını ehtiva edirdi. Ağamın əsərləri bütün İsrail rəssamlarından bahadır. 2009-cu ilin noyabrında Nyu-Yorkda keçirilən Sothebi aksionunda, onun 4 Mövzu Contrepoint 326.500 dollara satılarkən o, dedi: "Bu məni təəccübləndirmir… qiymətlərim sənətdə yaratdığım hekayəyə uyğun olaraq artacaq."[12] 2018-ci ildə Yaakov Aqama İncəsənət Muzeyi (YAMA) rəssamın doğulduğu İsrailin Rişon Lezion şəhərində açıldı.[13] Ağam Yerusəlim qəzetinə deyib ki, bu, "dünyada hərəkətdə olan sənətə həsr olunmuş yeganə muzeydir".

  • Təl-Əvivin Dizengoff meydanındakı fəvvarə

    Təl-Əvivin Dizengoff meydanındakı fəvvarə

  • Ağam tərəfindən Sheba Tibb Mərkəzində, İsraildə işləyir

    Ağam tərəfindən Sheba Tibb Mərkəzində, İsraildə işləyir

  • Dan otelinin fasadı, Tel-Əviv

    Dan otelinin fasadı, Tel-Əviv

  • On səkkiz səviyyə (1971)

    On səkkiz səviyyə (1971)

  • Nyu Yorkda dünyanın ən böyük Menorasının işıqlandırılması (2016)

    Nyu Yorkda dünyanın ən böyük Menorasının işıqlandırılması (2016)

  • Ağam tərəfindən Yaşıl dağ şəlaləsi, Koloradoda işi (2022)

    Ağam tərəfindən Yaşıl dağ şəlaləsi, Koloradoda işi (2022)

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. ↑ 1 2 https://rkd.nl/explore/artists/626.
  2. ↑ 1 2 Yaakov Agam (nid.).
  3. ↑ 1 2 https://zkm.de/en/person/yaacov-agam.
  4. ↑ 1 2 Museum of Modern Art online collection (ing.).
  5. ↑ 1 2 https://economictimes.indiatimes.com/wealth/personal-finance-news/israels-bruno-art-to-hold-new-delhi-show-in-november/articleshow/41177880.cms?from=mdr.
  6. ↑ 1 2 RKDartists (nid.).
  7. ↑ Avraham Ronen. "Agam Reconsidered". The Israel Review of Arts and Letters 1996/103. Israel Ministry of Foreign Affairs' website. 16 July 1998. 17 February 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 17 February 2023.
  8. ↑ Ragon, p. 7.
  9. ↑ "Callahan Eye Foundation Hospital". 13 January 2002 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 22 December 2010.
  10. ↑ Yaacov Agam. "Coordination II, Screenprint". The Collection, MOMA. 1975. 18 January 2015 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 22 December 2010.
  11. ↑ Yaacov Agam. "Portfolio Suite 3, Screenprint". Mildred Lane Kemper Art Museum. 1974. 17 February 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 22 December 2010.
  12. ↑ Jenny W. Hsu. "Agam Installation Exemplifies Peace for Upcoming Kaohsiung World Games". The Taipei Times. 24 February 2009. 17 February 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 22 December 2010.
  13. ↑ Margolin, Dovid. "The Woman Behind the Fifth Avenue Menorah". Chabad.org. January 1, 2017. February 17, 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: Nov 28, 2021.

Xarici keçidlər[redaktə | mənbəni redaktə et]

Vikianbarda Yaakov Ağam ilə əlaqəli mediafayllar var.
  • "Yaacov Agam's Bio". Yaacov Agam's Fine Art. 4 July 2007 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 28 December 2004.
  • Avraham Ronen. "Agam Reconsidered". The Israel Review of Arts and Letters 1996/103. Israel Ministry of Foreign Affairs' website. 16 July 1998.