Yeva-Mariya Aux (alm. Eva-Maria Auch; 21 sentyabr 1955, Lyuterştadt-Aysleben) — Almaniya və Şərqi Avropada tarix professoru, din və siyasət müəllifidir. 2010-cu ildən Berlin Humboldt Universitetinin Tarix şöbəsində Azərbaycan tarixi kafedrasının müdiridir.
Yeva-Mariya Aux | |
---|---|
alm. Eva-Maria Auch | |
Doğum tarixi | 21 sentyabr 1955 (68 yaş) |
Doğum yeri | |
Fəaliyyəti | universitet müəllimi[d], yazıçı |
Yeva-Mariya Aux 1955-ci ildə Lyuterştadt-Aysleben şəhərində anadan olub. Bakıda ərəb və islam dillərini öyrənmişdir və Leypsiqdə rus dilinə əlavə tərcüməçi diplomu almışdır. 1985-ci ildə Universitetdə müasir və yaxın tarixdə doktorluq dərəcəsini almışdır, Qrayfsvald universitetində (alm. Universität Greifswald (EMAU)). Mövzu: "Liviya inqilabının tarixi mənşəyi, gedişi və nəticələri, liderlərinin ictimai konsepsiyası və daxili siyasətində İslama xüsusi diqqət yetirilməsi" (1969-1983). "
1991-ci ildə Qrayfsvald universitetində Şərqi Avropa tarixini öyrətməyə icazə almışdır. 1999-cu ildə Bakı Qərb Universitetinin fəxri doktoru dərəcəsini almışdır. 2000-ci ildə onun Şərqi Avropa tarixində ən yüksək dərəcəsi, Venia əfsanəsinin mükafatlandırılması və Privatdozentinin təyin olunması ilə nəticələndi. Bundan sonra Münster, Düsseldorf, Tübingen, Giessen və Bonn universitetlərində çalışmışdır[1].
2010-cu ildə Berlində Humboldt Universitetinin Tarix kafedrasında Azərbaycan tarixi üzrə professor təyin olunmuşdur. Onun vəzifəsi Azərbaycan səfirliyi tərəfindən maliyyələşdirildiyi üçün Yeva-Mariya Auxun Azərbaycan rejiminə çox yaxın olması tənqid olunur.
Berlin Humboldt Universiteti Avropanın və Almaniyanın ən nüfuzlu elmi mərkəzlərindən, təhsil ocaqlarından biridir. Bu ali məktəbdə təxminən 60 min tələbənin təhsil aldığını nəzərə alsaq, Azərbaycan Hökumətinin Humboldt Universitetində Azərbaycan tarixi kafedrasının yaradılması barədə qərarını düzgün seçim hesab etmək olar. Azərbaycan tarixini öyrənən tələbələrim arasında Potsdam, Brandenburq və Azad Berlin universitetlərindən olan tələbələr var. Azərbaycan tarixinin, mədəniyyətinin, ədəbiyyatının və dilinin təbliği istiqamətində kafedra tərəfindən müxtəlif layihələr də həyata keçirilir. 22 professorun çalışdığı tarix institutunda tələbələrə Azərbaycan tarixi barədə maraqlı mühazirələr oxunur, seminarlar keçirilir və ustad dərsləri təşkil edilir. Bununla yanaşı, geniş tədqiqat işləri də aparılır. Azərbaycanın Almaniyadakı səfirliyi kafedranın fəaliyyətinə intensiv dəstək göstərir. Diasporla da müntəzəm əlaqələr saxlanılır. Azərbaycan Qafqaz regionun ən böyük və inkişaf edən ölkəsidir. Bu anlamda kafedraya maraq böyükdür. |
Azərbaycanda tez-tez səfərlərdə oluram. Uzun zamandır ki, Azərbaycanla sıx əlaqələr saxlayıram. Hazırkı səfərimin məqsədi Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Qeyri-Hökumət Təşkilatlarına Dövlət Dəstəyi Şurasının təşkilatçılığı ilə Bakıda keçirilən “QHT əməkdaşlığının nailiyyətləri və perspektivləri” mövzusunda beynəlxalq konfransda iştirakımla bağlıdır. Eyni zamanda qeyd etmək istərdim ki, Berlin Humboldt Universitetinin Azərbaycan tarixi kafedrası “Ermənistan-Azərbaycan, Dağlıq Qarabağ münaqişəsi Almaniya mediasında” tədqiqat layihəsi reallaşdırıb. Səfər çərçivəsində həmin layihənin nəticələri barədə də hesabat verdim. Layihəyə uyğun olaraq, münaqişənin başlandığı 1988-ci ildən 2008-ci ilədək 20 il ərzində Dağlıq Qarabağ mövzusunda bütün materiallar toplanaraq təhlil olunub. Almaniyada əhalinin 46 faizi xəbərləri qəzet və jurnallardan əldə edir. Almaniyalı oxucular internetden, televiziyadan daha çox çap məhsullarına üstünlük verir və etibar edirlər. Bu baxımdan təhlillər əsasən ictimai rəyin formalaşmasında mühüm təsir gücünə malik olan “Frankfurter Allgemeine”, “neues deutschland” qəzetlərində, “Der Spiegel” və “Die Zeit” həftəlik jurnallarında aparılıb. 1992-ci ildə münaqişə ilə bağlı daha çox material dərc olunduğu aşkarlanıb. Ümumilikdə “Der Spiegel” jurnalı 48, “Die Zeit” jurnalı 41, “Frankfurter Allgemeine” qəzeti 1.156, “Neues deutschland” qəzeti 616 yazı dərc edib. [2] |