Yeva haqqında hər şey (film, 1950)

Yeva haqqında hər şey (ing. All About Eve) — 1950-ci ildə Rejissor Cozef Leo Mankeviç tərəfindən çəkilmiş amerikan dram filmi. Filmin ssenarisini Mankeviç Meri Orrun "Yevanın müdrikliyi"(ing. The Wisdom of Eve) hekayəsi əsasında yazmışdır. Bett Deyvis çox məşhur lakin, qocalmaqda olan Brodvey aktrisası Marqo Cenninq rolunu oynamışdır. Enn Bakster Cenninqin həyatına daxil olan və nəticədə həm onun karyerası, həm də şəxsi həyatı üçün təhlükəyə çevrilən cavan pərəstişkarı Yeva Xarrinqton rolunda çəkilmişdir. Digər personajları Corc Sanders, Selesta Holm, Xyü Marlou, Hari Merrill və Telma Ritter canlandırıblar. Film həmçinin Merilin Monronun kinoda rol aldığı ilk filmlərdən biridir.

Yeva haqqında hər şey
All About Eve
Janr dram filmi[2][3], komediya filmi, ədəbi əsər ekranlaşdırılması[d]
Rejissor Cozef Leo Mankeviç
Prodüser Derril F. Zanuk
Ssenari müəllifi Cozef Leo Mankeviç
Baş rollarda Bett Deyvis
Enn Bekster
Corc Sanders
Selesta Holm
Operator Milton Krasner
Bəstəkar Alfred Nyüman
İstehsalçı 20th Century Fox
Distribütor 20th Century Fox
İlk baxış tarixi 1950, 13 oktyabr 1950, 15 yanvar 1951
Müddət 138 dəq.[1]
Büdcə 1.400.000 $
Gəlir 8.400.000 $[4], 8.489.279 $[5][6]
Ölkə ABŞ ABŞ
Dil ingilis dili
İl 1950
Rəng ağ-qara[d]
Çəkiliş yeri San-Fransisko, Konnektikut
IMDb ID0042192
Mükafatları Ən yaxşı filmə görə "Oskar" mükafatı Ən yaxşı ikinci plan kişi roluna görə "Oskar" mükafatı Ən yaxşı rejissor işinə görə "Oskar" mükafatı Ən yaxşı uyğunlaşdırılmış ssenariyə görə "Oskar" mükafatı
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

"Yeva haqqında hər şey" tənqidçilərdən yüksək rəylər qazanıb; film 14 nominasiyada "Oskar"a namizəd göstərilib (bu sayda nominasiyaya sonradan yalnız 1997-ci ildə, "Titanik" filmi namizəd göstərilmişdir) və ən yaxşı film nominasiyası daxil olmaqla 6 nominasiyada qalib olub.

Kinematoqrafiya tarixində film klassika sayılır və 1990-cı ildə Birləşmiş Ştatların Milli Film reyestrində saxlanılmaq üçün seçilmişdir. 1998-ci ildə "Yeva haqqında hər şey" filmi Amerikan Kinoincəsənəti İnstitutunun tərtib etdiyi "Ən yaxşı 100 amerikan filmi" sırasında 16-cı yeri tutmuşdur.

Süjet

[redaktə | mənbəni redaktə et]
Xəbərdarlıq Xəbərdarlıq: Yazının davamı əsərin məzmunu haqqında məlumat ehtiva edir.
Enn Bakster Yeva Harrinqton rolunda

Film gənc aktrisa Yeva Harrinqtonun Sara Siddons adına nüfuzlu teatr mükafatı ilə təltif olunduğu uydurulmuş səhnə ilə başlayır. Ardınca retrospektivdə göstərilən hadisələr verilir.

Marqo Cenninq (Bett Deyvis) — Brodveyin ən böyük aktrisalarından biridir, lakin misilsiz uğuruna baxmayaraq aktrisanın yaşı özünü göstərməkdədir. Növbəti axşam tamaşasından sonra Marqo gənc qadın Yeva Harrinqtonla (Enn Bakster) tanış olur. Yeva onu inandırır ki, aktrisanın istedadının sadiq pərəstişkarıdır və Marqonun qrim otağına yığışmış kompaniyada Marqo Cenninqin San-Fransiskoda verdiyi tamaşadan sonra onu Nyu-Yorka gəlməyə ilhamlandırdığını danışır. Tədricən filmdə Evanın ikiüzlülüyü və onun Marqo Cenninqə əziz olan hər şeyi: onun məşuqunu (Qeri Merril), dostlarını (Selesta Holm və Hyü Marlou), teatr karyerası və şöhrətini ələ keçirmək barədə gizli planları açılır.

Yeva Marqonun dublyoru olaraq onu kənarlaşdırmağa çalışır. Marqonun səhnəyə çıxa bilmədiyi ilk fürsətdə onun yerinə səhnəyə çıxmağa və çox saylı tənqidçilər önündə üstünlüklərini nümayiş etdirməyə niyyətlidir. Planı iflasa uğradıqdan sonra şantaj yolu ilə Marqoya söz verilmiş növbəti rolu almağa çalışır. Lakin Yeva Marqonun yaşına uyğun olmayan rolları oynamaqdan narazı olduğundan xəbərsizdir.

Yeva teatr tənqidçisi Eddison Devittin (Corc Sanders) köməyilə teatr aləmində yüksəlməyə çalışır. Öz iştirakı ilə olan tamaşanın premyerasına az qalmış Yeva Devittə ssenarist Lloyd Riçardsonun (Hyu Marlou) arvadı Karenlə (Selesta Holm) boşandıqdan sonra ona ərə getmək planını açıqlayır. Devitt öz şəxsi mənafeyini təmin etmək məqsədilə Yevanın bütün sirlərini öyrənir və onu şantaj edir. O, Yevanın San-Fransiskodan Nyu-Yorka gəlməsinin əsl səbəbini danışır. Belə məlum olur ki, Yevanın işlədiyi pivə zavodundaki işini tərk etmə səbəbi müdirin arvadının onun müdiri ilə qeyri-qanuni əlaqəsindən xəbər tutması olmuşdur. Eddison Yevanı təhqir etməyinə baxmayaraq eyni zamanda ona vurulub və karyerasının yüksəlişinə kömək edir.

Brodveyin ulduzu olan Yevaya roluna görə mükafat verilir. Evə gəldikdən sonra o, evinə gizlicə girmiş cavan pərəstişkarını aşkar edir və hər şey yenidən təkrarlanmağa hazırdır.

Xəbərdarlıq Xəbərdarlığın sonu.

Rollarda

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  • Bett Deyvis — Marqo Cenninq
  • Enn Bakster — Yeva Xarrinqton
  • Cors sanders — Eddison Devitt
  • Selesta Holm — Karen Ricards
  • Qeri Merill — Bill Simpson
  • Xyü Marlou — Lloyld Ricards
  • Qreqori Ratoff — Maks Fabian
  • Barbara Beyts — Fibi
  • Merilin Monro — miss Kassuel
  • Telma Ritter — Bördi
  • Volter Xempden — yaşlı aktyor

Filmin yaradılması və əsas mövzuları

[redaktə | mənbəni redaktə et]
Bett Deyvis Marqo Cenninq rolunda

Meri Orrun "Yevanın müdrikliyi" hekayəsi "Teatr səhnəsində Qarbo" adlandırılan avstriyalı aktrisa Elizabet Berqnerin başına gəlmiş real hadisəyə əsaslanır. Hekayə 1946-ci ildə Cosmopolitan jurnalında dərc olunmuşdur. Daha sonra Orr onun əsasında Cozef Leo Mankeviçin diqqətini çəkən radiopyes yazmışdır. Filmin ilkin adı olan "Yevanın müdrüklüyü" bir necə dəfə dəyişmişdir. Əvvəlcə "Yeva Xarrinqton", sonra "Ən yaxşı rol" (Best Performance) sonda isə "Yeva haqqında hər şey" variantı tapılmışdır.

Filmin prodüseri baş rolda Marlen Ditrixi görmək istəsə də, Mankeviç Klodett Kolberin namizədliyində israr edirdi. Filmin çəkilişlərinə iki həftə qalmış Kolber baş vermiş bədbəxt hadisəyə görə roldan imtina etməli olmuşdur. Nəticədə Marqo Cenninq rolu Bett Deyvisə qismət olmuşdur.

Mükafatlar və nominasiyalar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
Selesta Holm Karen Ricards rolunda
  • 1950 — ABŞ Kinotənqidçilərinin milli şurasının ən yaxşı film nominasiyası.
  • 1951 — Kann kinofestivalında ən yaxşı aktrisa (Bett Deyvis) və jürinin xüsusi mükafatı (Cozef Mankeviç).
  • 1951 — 6 oskar mükafatı : ən yaxşı film, ən yaxşı rejissor (Cozef Mankeviç), ən yaxşı ssenari (Cozef Mankeviç), ən yaxşı ikinci plan aktyoru (Corc Sanders), ağ-qara filmdə ən yaxşı kostyumlar (Edit Xed, Şarl le Mer), ən yaxşı səs yazısı. Film həmçinin 8 nominasiyada namizəd göstərilmişdir: ən yaxşı aktrisa (Bett Deyvis və Enn Bakster), ən yaxşı ikinci plan aktrisası (Selma Holm və Telma Ritter), ən yaxşı ağ-qara operator işi (Milton Krasner),ən yaxşı montaj (Barbara Maklin), ən yaxşı musiqi (Alfred Nyüman), ağ-qara filmdə rəssamların və dekoratorların ən yaxşı işi (Layl Uiler, Corc Devis, Tomas, Littl, Volter Skott).
  • 1951 — Ən yaxşı film kimi BAFTA mükafatı.
  • 1951 — ən yaxşı ssenariyə (Cozef Mankeviç) görə "Qızıl qlobus" mükafatı həmçinin 5 nominasiya:dram janrında ən yaxşı film, ən yaxşı rejissor (Cozef Mankeviç), ən yaxşı dramatik aktrisa (Bett Devis), ən yaxşı ikinci plan aktyoru (Corc Sanders) və ən yaxşı ikinci plan aktrisası (Telma Ritter).
  • 1951 — ABŞ rejissorlar gildiyasının mükafatı(Cozef Mankeviç).
  • 1951 — ən yaxşı amerika komediyası kimi ABŞ ssenaristlər gildiyasının mükafatı (Cozef Mankeviç).
  • 1952 — ən yaxşı amerikan filmi kimi "Bodil" mükafatı (Cozef Mankeviç).
  • 1952 — ən yaxşı xarici aktrisa kateqoriyasında İtalyan milli kinojurnalistlər sindikatının "Gümüş lent" mükafatı (Bett Deyvis)

Xarici keçidlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ "Yeva haqqında hər şey (A)". British Board of Film Classification. 2 Oktyabr, 1950. 2014-12-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 6 Dekabr, 2014.
  2. ↑ http://www.imdb.com/title/tt0042192/.
  3. ↑ http://www.filmaffinity.com/en/film412657.html.
  4. ↑ The Numbers (ing.). 1997.
  5. ↑ Box Office Mojo (ing.). 1999.
  6. ↑ The Numbers (ing.). 1997.