İradə Bağırova: Redaktələr arasındakı fərq

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Tarixə interaktiv şəkildə baxın
← Əvvəlki redaktə
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
VizualVikimətn
Redaktənin izahı yoxdur
 
(14 istifadəçi tərəfindən edilmiş 23 dəyişiklik göstərilmir)
Sətir 1: Sətir 1:
{{Alim
{{Alim
|adı = İradə Bağırova
|Şəkil =
|orijinal adı = İradə Səid qızı Bağırova
|Şəkil məlumat =
|digər adları =
|Şəkil miqyası = 200
|şəkil =
|Adı = İradə Bağırova
|şəklin ölçüsü =
|Tam adı = İradə Səid qızı Bağırova
|şəklin izahı =
|Digər adları =
|piktoqram =
|Doğum tarixi = {{doğum tarixi və yaşı|1956|02|12}}
|doğum tarixi = 12.02.1956
|Doğum yeri = [[Bakı]] şəhəri, [[Azərbaycan SSR]]
|doğum yeri = [[Bakı]] şəhəri, [[Azərbaycan SSR]]
|Vəfatı =
|vəfat tarixi =
|Vəfat yeri =
|vəfat yeri =
|Mükafatları =
|vəfat səbəbi =
|Rəsmi vebsaytı =
|dəfn yeri =
|vətəndaşlığı =
|milliyyəti =
|həyat yoldaşı =
|uşağı =
|atası =
|anası =
|elm sahəsi =
|elmi dərəcəsi =
|elmi adı =
|iş yeri =
|alma-mater =
|təhsili =
|elmi rəhbəri =
|tanınmış yetirmələri =
|tanınır =
|mühüm layihələri =
|üzvlüyü =
|mükafatları =
|imzası =
|saytı =
|vikianbar =
}}
}}


'''İradə Səid qızı Bağırova''' — Azərbaycan alimi, tarix üzrə elmlər doktoru, [[AMEA]] [[A.Bakıxanov adına Tarix İnstitutu]]nun "Qafqaz tarixi" şöbəsinin müdiri.
'''İradə Səid qızı Bağırova''' — Azərbaycan alimi, tarix üzrə elmlər doktoru, [[AMEA]] [[A.Bakıxanov adına Tarix İnstitutu]]nun "Ümumi tarix" şöbəsinin müdiri.



== Həyatı ==
== Həyatı ==
İradə Səid qızı Bağırova 1956-cı il fevralın 12-də [[Bakı şəhəri]]ndə anadan olmuşdur. 1973-cü ildə [[Azərbaycan Dövlət Universiteti]]nin tarix fakültəsinə daxil olmuşdur. 1976-cı ildə əla oxuduğu ilə əlaqədar M. V. Lomonosov adına [[Moskva Dövlət Universiteti]] Tarix fakültəsinin üçüncü kursuna qəbul olunmuşdur. 1979-cu ildə MDU-ni bitirdikdən sonra [[Azərbaycan Respublikası]] [[Elmlər Akademiyası]]nın [[A.Bakıxanov adına Tarix İnstitutu]]na təyinat almışdır və həmin İnstitutda baş laborant vəzifəsində çalışmağa başlamışdır. 1982-ci ildən 1985-ci ilədək [[Tarix İnstitutu]]nun [[aspirantura]]sında (əyani şöbəsində) oxuyub. 1979-cu ildən 2004-cü ilədək baş laborantdan aparıcı elmi işçi və şöbə müdiri vəzifəsinədək yüksəlmişdir.


== Elmi fəaliyyəti ==
İradə Səid qızı Bağırova 1956-cı il fevralın 12-də [[Bakı şəhəri]]ndə anadan olmuşdur. 1973-cü ildə [[Azərbaycan Dövlət Universiteti]]nin tarix fakültəsinə daxil olmuşdur. 1976-cı ildə əla oxuduğu ilə əlaqədar M.V.Lomonosov adına [[Moskva Dövlət Universiteti]] Tarix fakültəsinin üçüncü kursuna qəbul olunmuşdur. 1979-cu ildə MDU-ni bitirdikdən sonra [[Azərbaycan Respublikası]] [[Elmlər Akademiyası]]nın [[A.A.Bakıxanov adına Tarix İnstitutu]]na təyinat almışdır və həmin İnstitutda baş laborant vəzifəsində çalışmağa başlamışdır. 1982-ci ildən 1985-ci ilədək [[Tarix İnstitutu]]nun [[aspirantura]]sında (əyani şöbəsində) oxuyub. 1979-cu ildən 2004-cü ilədək baş laborantdan aparıcı elmi işçi və şöbə müdiri vəzifəsinədək yüksəlmişdir. <br />
İ.S.Bağırova 1987-ci ildə «XX əsrin əvvəllərində Azərbaycanda baş verən inqilabi hərəkatın müasir qərb tarixşünaslığında işıqlandırılması» adlı namizədlik dissertasiyası müdafiə etmişdir. <br />
İ. S. Bağırova 1987-ci ildə "XX əsrin əvvəllərində Azərbaycanda baş verən inqilabi hərəkatın müasir qərb tarixşünaslığında işıqlandırılması" adlı namizədlik dissertasiyası müdafiə etmişdir. <br>
1997-ci ildə İ.S.Bağırovanın «XX ərin əvvəllərində Azərbaycanın siyasi partiyaları və təşkilatları (1900-1917-ci illər)» adlı fundamental monoqrafiyası çap olunub. Monoqrafiyada müəllif əsrin əvvəlində [[Azərbaycan]]da fəaliyyət göstərən 20-dən artıq partiyanın və siyasi təşkilatların mövcudluğunu müəyyən edib, onların siyasi proseslərdə rolunu göstərmişdir. <br />
1997-ci ildə İ. S. Bağırovanın "XX ərin əvvəllərində Azərbaycanın siyasi partiyaları və təşkilatları (1900–1917-ci illər)" adlı fundamental monoqrafiyası çap olunub. Monoqrafiyada müəllif əsrin əvvəlində [[Azərbaycan]]da fəaliyyət göstərən 20-dən artıq partiyanın və siyasi təşkilatların mövcudluğunu müəyyən edib, onların siyasi proseslərdə rolunu göstərmişdir. <br>
2000-ci ildə İ.S.Bağırova eyni mövzu üzrə [[doktorluq dissertasiyası]] müdafiə edib, həmin ildə də AAK tərəfindən [[tarix elmləri doktoru]] adına layiq görülüb və [[Tarix İnstitutu]]nun aparıcı elmi işçisi vəzifəsini icra etməyə başlayıb. <br />
2000-ci ildə İ. S. Bağırova eyni mövzu üzrə [[doktorluq dissertasiyası]] müdafiə edib, həmin ildə də AAK tərəfindən [[tarix elmləri doktoru]] adına layiq görülüb və [[Tarix İnstitutu]]nun aparıcı elmi işçisi vəzifəsini icra etməyə başlayıb. <br>
İ.S.Bağırova 2003-cü ildə [[Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası]] [[Tarix İnstitutu]]nun [[Qafqaz tarixi şöbəsi]]nin müdiri vəzifəsinə təyin edilmişdir.
İ. S. Bağırova 2003-cü ildə [[Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası]] [[Tarix İnstitutu]]nun [[Qafqaz tarixi şöbəsi]]nin müdiri vəzifəsinə təyin edilmişdir.
[[Tarix institutu]]nda çalışdığı müddət ərzində İ.S.Bağırovanın iki fərdi, 8 kollektiv monoqrafiyası və 50-dən çox elmi məqaləsi çap olunmuşdur. O, yeddicildli «[[Azərbaycan tarixi]]»nin IV və V cildlərinin «Siyasi təşkilatlar və partiyaların yaranması», «Azərbaycan cəmiyyətində siyasi fəallığın artması», «Azərbaycan müharibə edən dövlətlərin planlarında», «Müxtəlif partiya və təbəqələrin birinci dünya müharibəsinə münasibəti» fəsillərinin müəllifidir. O, redaksiya heyətinin üzvü kimi, habelə giriş və nəticənin müəllifi kimi çoxcildliyin hazırlanmasında fəal iştirak etmişdir. <br />
İ.S.Bağırovanın tarixin təbliğində də mühüm nailiyyətləri vardır. O, 1998-1999-cu illərdə [[Qərb Universiteti]]ndə, 2004-2005-ci ildə [[Bakı Dövlət Universiteti]]ndə siyasi tarix və Qafqaz tarixi fənləri üzrə mühazirələr oxumuşdur. <br />
İradə Bağırovanın [[Azərbaycan tarixi]]nin kütləvi informasiya vasitəsi ilə təbliğində böyük rolu olmuşdur. O, [[Azərbaycan]]ın siyasi partiyalarının fəaliyyəti barədə bir neçə yerli, [[Rusiya]] və [[Türkiyə]] qəzetlərində məqalə çap etmişdir. <br />
İ.S.Bağırova 1998-2002-ci illlərdə «[[Space]]» telekanalında ictimai-siyasi və informasiya üzrə direktor müavini vəzifəsində işləyərək, «Üçuncü respublika» 2 seriyalı sənədli filmin, 31 mart qırğınları haqqında, [[Azərbaycan]]ın görkəmli ictimai-siyasi xadimləri ([[Ə.M.Topçubaşov]], [[M.Y.Cəfərov]], [[M.Ə.Rəsulzadə]]) haqqında verilişlərin ssenari müəllifi olmuşdur. <br />
İ.S.Bağırovanın rəhbərliyi altında 25 [[dissertant]] və [[doktorant]] çalışır, onlardan 10-u elmi işini müdafiə etmişdir. <br />
İ.S.Bağırova müxtəlif səviyyəli respublika və beynəlxalq elmi konfranslarda və seminarlarda iştirak etməklə [[ABŞ]]-da, [[İngiltərə]]də, [[Almaniya]]da, [[Avstriya]]da, [[Belçika]]da, [[Fransa]]da, [[Gürcüstan]]da, [[Rusiya]]da ölkəmizi layiqincə təmsil etmişdir. <br />
İ.S.Bağırova müxtəlif ictimai-siyasi tədbirlərdə, [[Azərbaycan]]ın müstəqillik ildönümlərində, [[Qarabağ müharibəsi]]nə həsr olunmuş toplantılarda fəal iştirak etmiş və çıxış etmişdir. <br />


[[Tarix institutu]]nda çalışdığı müddət ərzində İ. S. Bağırovanın iki fərdi, 8 kollektiv monoqrafiyası və 50-dən çox elmi məqaləsi çap olunmuşdur. O, yeddicildli "[[Azərbaycan tarixi]]"nin IV və V cildlərinin "Siyasi təşkilatlar və partiyaların yaranması", "Azərbaycan cəmiyyətində siyasi fəallığın artması", "Azərbaycan müharibə edən dövlətlərin planlarında", "Müxtəlif partiya və təbəqələrin birinci dünya müharibəsinə münasibəti" fəsillərinin müəllifidir. O, redaksiya heyətinin üzvü kimi, habelə giriş və nəticənin müəllifi kimi çoxcildliyin hazırlanmasında fəal iştirak etmişdir. <br>
İ. S. Bağırovanın tarixin təbliğində də mühüm nailiyyətləri vardır. O, 1998–1999-cu illərdə [[Qərb Universiteti]]ndə, 2004–2005-ci ildə [[Bakı Dövlət Universiteti]]ndə siyasi tarix və Qafqaz tarixi fənləri üzrə mühazirələr oxumuşdur. <br>
İradə Bağırovanın [[Azərbaycan tarixi]]nin kütləvi informasiya vasitəsilə təbliğində böyük rolu olmuşdur. O, [[Azərbaycan]]ın siyasi partiyalarının fəaliyyəti barədə bir neçə yerli, [[Rusiya]] və [[Türkiyə]] qəzetlərində məqalə çap etmişdir. <br>
İ. S. Bağırova 1998–2002-ci illlərdə "[[Space]]" telekanalında ictimai-siyasi və informasiya üzrə direktor müavini vəzifəsində işləyərək, "Üçuncü respublika" 2 seriyalı sənədli filmin, 31 mart qırğınları haqqında, [[Azərbaycan]]ın görkəmli ictimai-siyasi xadimləri ([[Ə.M.Topçubaşov]], [[M.Y.Cəfərov]], [[Məhəmməd Əmin Rəsulzadə]]) haqqında verilişlərin ssenari müəllifi olmuşdur. <br>
İ. S. Bağırovanın rəhbərliyi altında 25 [[dissertant]] və [[doktorant]] çalışır, onlardan 10-u elmi işini müdafiə etmişdir. <br>
İ. S. Bağırova müxtəlif səviyyəli respublika və beynəlxalq elmi konfranslarda və seminarlarda iştirak etməklə [[ABŞ]]-da, [[İngiltərə]]də, [[Almaniya]]da, [[Avstriya]]da, [[Belçika]]da, [[Fransa]]da, [[Gürcüstan]]da, [[Rusiya]]da ölkəmizi layiqincə təmsil etmişdir. <br>
İ. S. Bağırova müxtəlif ictimai-siyasi tədbirlərdə, [[Azərbaycan]]ın müstəqillik ildönümlərində, [[Qarabağ müharibəsi]]nə həsr olunmuş toplantılarda fəal iştirak etmiş və çıxış etmişdir.


== Kitabları ==

# Политические партии и организации Азербайджана в начале XX века (1900–1917). – monoqrafiya. Bakı, 1997

<big>'''Əsas elmi əsərləri'''</big>

== Kitablar ==
# XX əsrin əvvəllərində Azərbaycanın siyasi partiyaları və təşkilatları (1900-1917). – monoqrafiya. Bakı, 1997
# XIX əsrin sonu – XX əsrin əvvəllərində Azərbaycanda liberal cərəyanın inkişafı. – monoqrafiya.
# XIX əsrin sonu – XX əsrin əvvəllərində Azərbaycanda liberal cərəyanın inkişafı. – monoqrafiya.
# Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti (1918-1920). – Kollektiv monoqrafiya. Bakı, 1998.
# Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti (1918–1920). – Kollektiv monoqrafiya. Bakı, 1998.
# Azərbaycan tarixi. 7 cilddə. – Kollektiv monoqrafiyanın IV və V cildlərinin müəllifi və redaksiya heyətinin üzvü. Bakı, 2001.
# Azərbaycan tarixi. 7 cilddə. – Kollektiv monoqrafiyanın IV və V cildlərinin müəllifi və redaksiya heyətinin üzvü. Bakı, 2001.
# “Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti” ensiklopediyası. – Siyasi partiyalara və xadimlərə həsr olunmuş mətnlərin müəllifidir. Bakı, 2004.
# "Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti" ensiklopediyası. – Siyasi partiyalara və xadimlərə həsr olunmuş mətnlərin müəllifidir. Bakı, 2004.
# “Naxçıvan tarixi» kollektiv monoqrafiya üzrə «Naxçıvanda XX əsrin əvvəllərində siyasi hərəkatın başlanması» adlı hissənin müəllifi – çapa verilib.
# "Naxçıvan tarixi" kollektiv monoqrafiya üzrə "Naxçıvanda XX əsrin əvvəllərində siyasi hərəkatın başlanması" adlı hissənin müəllifi – çapa verilib.
# Azərbaycan Milli Ensiklopediyası. – «Azərbaycan XX əsrin əvvəllərində» adlı hissə çapa təqdim edilmişdir.
# Azərbaycan Milli Ensiklopediyası. – "Azərbaycan XX əsrin əvvəllərində" adlı hissə çapa təqdim edilmişdir.
# Şimal-Qərbi Azərbaycan tarixi. – Kollektiv monoqrafiya. Bakı, Şərq-Qərb, 2011, s.13-15, 305-332, həmmüəllif və elmi redaktor.
# Şimal-Qərbi Azərbaycan tarixi. – Kollektiv monoqrafiya. Bakı, Şərq-Qərb, 2011, s.13–15, 305–332, həmmüəllif və elmi redaktor.
# Azərbaycan-Gürcüstan münasibətləri (XVIII-XXI əsrlər), Kollektiv monoqrafiya. Bakı, Şərq-Qərb, 2013, həmmüəllif və elmi redaktor.
# Azərbaycan-Gürcüstan münasibətləri (XVIII–XXI əsrlər), Kollektiv monoqrafiya. Bakı, Şərq-Qərb, 2013, həmmüəllif və elmi redaktor.
# История общественно-культурного реформаторства на Кавказе и в Центральной Азии (XIX- начало XX века). – МИЦАИ-ЮНЕСКО. Самарканд, 2012, Kollektiv monoqrafiya. Məsul redaktor və IV-V fəsillərin həmmüəllifi (s.213-303).
# История общественно-культурного реформаторства на Кавказе и в Центральной Азии (XIX- начало XX века). – МИЦАИ-ЮНЕСКО. Самарканд, 2012, Kollektiv monoqrafiya. Məsul redaktor və IV–V fəsillərin həmmüəllifi (s.213–303).
# The History of Public and Cultural reformation in the Caucasus and Central Asia (19th- early 20th century). – IICAS-UNESCO. Samarkand, 2013. Kollektiv monoqrafiya. Məsul redaktor və IV-V fəsillərin həmmüəllifi (s.192-275).
# The History of Public and Cultural reformation in the Caucasus and Central Asia (19th- early 20th century). – IICAS-UNESCO. Samarkand, 2013. Kollektiv monoqrafiya. Məsul redaktor və IV–V fəsillərin həmmüəllifi (s.192–275).
# Azərbaycan: Müstəqilliyə aparan yol. – Kollektiv monoqrafiya. – Azərbaycan Respublikası Prezidentinin yanında yanında Strateji Araşdırmalar Mərkəzi. Bakı, 2012.
# Azərbaycan: Müstəqilliyə aparan yol. – Kollektiv monoqrafiya. – Azərbaycan Respublikası Prezidentinin yanında yanında Strateji Araşdırmalar Mərkəzi. Bakı, 2012.


== Məqalələri ==

== Məqalələr ==
# Azərbaycanda bolşevik təşkilatların fəaliyyəti ingilis-amerikan tarixşünaslığında // VIII respublika aspirantları elmi konfransının məruzələri, 1-ci cild. Bakı, 1985.
# Azərbaycanda bolşevik təşkilatların fəaliyyəti ingilis-amerikan tarixşünaslığında // VIII respublika aspirantları elmi konfransının məruzələri, 1-ci cild. Bakı, 1985.
# 1904-cü il Bakıda dekabr ümumi tətili burjua tarixşünaslığında // “Birinci rus inqilabi ərəfəsində və dövründə Azərbaycan tarixi məsələləri”. Birinci rus inqilabının 80-illiyinə xəsr olunmuş məqalələr toplusu. Bakı, 1985.
# 1904-cü il Bakıda dekabr ümumi tətili burjua tarixşünaslığında // "Birinci rus inqilabi ərəfəsində və dövründə Azərbaycan tarixi məsələləri". Birinci rus inqilabının 80-illiyinə xəsr olunmuş məqalələr toplusu. Bakı, 1985.
# Azərbaycanda 1905-1907-ci illərin inqilabi hadisələri xarici sovetoloqların əsərlərində // Respublika aspirantlarının konfransının materialları, 2-ci cild, Bakı, 1986.
# Azərbaycanda 1905–1907-ci illərin inqilabi hadisələri xarici sovetoloqların əsərlərində // Respublika aspirantlarının konfransının materialları, 2-ci cild, Bakı, 1986.
# Azərbaycan Respublikasının siyasi strukturunun formalaşması: XX əsrin əvvəllərində ilk siyasi partiyaların yaranması // Azərbaycan tarixi problemlərinin gənc tədqiqatçılarının 2-ci Respublika elmi konfransının məruzələri. Bakı, 1992.
# Azərbaycan Respublikasının siyasi strukturunun formalaşması: XX əsrin əvvəllərində ilk siyasi partiyaların yaranması // Azərbaycan tarixi problemlərinin gənc tədqiqatçılarının 2-ci Respublika elmi konfransının məruzələri. Bakı, 1992.
# XX əsrin əvvəllərində Azərbaycanın siyasi tarix məsələləri Vətən tarixşünaslığında // «Azərbaycan tarixinin problemləri, müasir tədris və elmi nəşrlərdə onların əksi». Elmi konfransın sənədləri. Xəzər Universiteti. Bakı, 1995.
# XX əsrin əvvəllərində Azərbaycanın siyasi tarix məsələləri Vətən tarixşünaslığında // "Azərbaycan tarixinin problemləri, müasir tədris və elmi nəşrlərdə onların əksi". Elmi konfransın sənədləri. Xəzər Universiteti. Bakı, 1995.
# Azərbaycanda liberal oriyentasiyalı partiyaların fəaliyyəti (1905-1917-ci illər). // Azərbaycan Elmlər Akademiyasının xəbərləri. Bakı, 1998.
# Azərbaycanda liberal oriyentasiyalı partiyaların fəaliyyəti (1905–1917-ci illər). // Azərbaycan Elmlər Akademiyasının xəbərləri. Bakı, 1998.
# Azərbaycanın siyasi partiyaları və ijtimai təşkilatların birinci dünya müharibəsi illərində fəaliyyəti // Tarix və onun problemləri. Bakı, 1999.
# Azərbaycanın siyasi partiyaları və ijtimai təşkilatların birinci dünya müharibəsi illərində fəaliyyəti // Tarix və onun problemləri. Bakı, 1999.
# XX əsrin əvvəllərində azərbayjanlıların özünüdərk hissinin formalaşmasında siyasi təşkilatların rolu (ingilis dilində) // Qərb Universitetinin və Elmlər Akademiyasının kollokviumunun materialları, Bakı, 1999.
# XX əsrin əvvəllərində azərbayjanlıların özünüdərk hissinin formalaşmasında siyasi təşkilatların rolu (ingilis dilində) // Qərb Universitetinin və Elmlər Akademiyasının kollokviumunun materialları, Bakı, 1999.
# XX yüzilin başlarında Azerbaycanda milli partilerin oluşması ve faaliyeti. Ankara, 1999.
# XX yüzilin başlarında Azerbaycanda milli partilerin oluşması ve faaliyeti. Ankara, 1999.
# “Difai” partiyasının Azərbaycanda yaranması və fəaliyyəti tarixindən // Azərbaycan tarixinin çağdaş problemləri külliyyatı. Bakı, 2000.
# "Difai" partiyasının Azərbaycanda yaranması və fəaliyyəti tarixindən // Azərbaycan tarixinin çağdaş problemləri külliyyatı. Bakı, 2000.
# Erməni terrorizminin tarixindən. Daşnaksutyün partiyasının Qafqazda fəaliyyəti // «Dirçəliş – XXI əsr» jurnalı. Bakı, 2000.
# Erməni terrorizminin tarixindən. Daşnaksutyün partiyasının Qafqazda fəaliyyəti // "Dirçəliş – XXI əsr" jurnalı. Bakı, 2000.
# XX əsrin əvvəlində və sonunda Azərbaycanın siyasi partiyaları (müqayisəli təhlil) // AMEA Tarix institutunun elmi külliyyatı. Bakı, 2002.
# XX əsrin əvvəlində və sonunda Azərbaycanın siyasi partiyaları (müqayisəli təhlil) // AMEA Tarix institutunun elmi külliyyatı. Bakı, 2002.
# XX əsrin əvvəllərində Azərbaycanda ictimai-siyasi vəziyyət və Rusiya Dövlət Dumalarına seçki kampaniyaları // «Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətini tarixinin aktual problemləri» beynəlxalq sessiyanın materialları. Bakı, 2003.
# XX əsrin əvvəllərində Azərbaycanda ictimai-siyasi vəziyyət və Rusiya Dövlət Dumalarına seçki kampaniyaları // "Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətini tarixinin aktual problemləri" beynəlxalq sessiyanın materialları. Bakı, 2003.
# Cənubi Qafqazın milli təhlükəsizlik problemi – qlobalizasiyanın imperativləri // Qərb Universitetinin «Yeni Geostrateji münasibətlərdə Cənubi Qafqaz regionunun yeri» adlı külliyyat. Bakı, 2003.
# Cənubi Qafqazın milli təhlükəsizlik problemi – qlobalizasiyanın imperativləri // Qərb Universitetinin "Yeni Geostrateji münasibətlərdə Cənubi Qafqaz regionunun yeri" adlı külliyyat. Bakı, 2003.
# Qafqazda açıq cəmiyyət: illüziya ya reallıq» (rus və ingilis dillərində) məqaləsi «Qafqaz və Mərkəzi Asiya» jurnalı. Stokholm (İsveç), 2005 (məqalə).
# Qafqazda açıq cəmiyyət: illüziya ya reallıq" (rus və ingilis dillərində) məqaləsi "Qafqaz və Mərkəzi Asiya" jurnalı. Stokholm (İsveç), 2005 (məqalə).
# Cənubi Qafqazda inteqrasiya prosesləri: XX əsrin tarixi təcrübəsi» (rus və ingilis dillərində) // «Qafqaz və qloballaşma» (İsveç) jurnalında, 2007.
# Cənubi Qafqazda inteqrasiya prosesləri: XX əsrin tarixi təcrübəsi" (rus və ingilis dillərində) // "Qafqaz və qloballaşma" (İsveç) jurnalında, 2007.
# Zaqafqaziya Seyminin Azərbaycan nümayəndəliyi» (rus-ingilis dillərində) // «Qafqaz və qloballaşma» (İsveç) jurnalında, 2008.
# Zaqafqaziya Seyminin Azərbaycan nümayəndəliyi" (rus-ingilis dillərində) // "Qafqaz və qloballaşma" (İsveç) jurnalında, 2008.
# Cənubi Qafqaz ölkələrində İstiqlal aktının elan olunması tarixindən» (məqalə) // AMEA Tarix İnstitutunun əsərləri, 2008, № 21.
# Cənubi Qafqaz ölkələrində İstiqlal aktının elan olunması tarixindən" (məqalə) // AMEA Tarix İnstitutunun əsərləri, 2008, № 21.
# Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin etnik siyasəti // «Etnoqlobus» saytı, 28.05.2008.
# Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin etnik siyasəti // "Etnoqlobus" saytı, 28.05.2008.
# Проблемы идентичности, конфликтов и интеграции на Южном Кавказе в историческом аспекте и европейской перспективе // Политика национальной безопасности стран СНГ. Избранные проблемы, под ред. В.Балука. Изд. Вроцлавского Университета, Торунь (Польша), 2009.
# Проблемы идентичности, конфликтов и интеграции на Южном Кавказе в историческом аспекте и европейской перспективе // Политика национальной безопасности стран СНГ. Избранные проблемы, под ред. В.Балука. Изд. Вроцлавского Университета, Торунь (Польша), 2009.
# Политика великих держав на Южном Кавказе в свете российско-грузинского конфликта // Материалы конференции. Дербент, 2009.
# Политика великих держав на Южном Кавказе в свете российско-грузинского конфликта // Материалы конференции. Дербент, 2009.
# Проблемы безопасности на Южном Кавказе после российско-грузинского конфликта 2008 года // Материалы конференции «Россия и Кавказ: история и современность». Махачкала, 2010.
# Проблемы безопасности на Южном Кавказе после российско-грузинского конфликта 2008 года // Материалы конференции "Россия и Кавказ: история и современность". Махачкала, 2010.
# Роль общественно-политических организаций в азербайджано-дагестанских отношениях в начале ХХ века // AMEA Tarix İnstitutunun Elmi əsərləri. Bakı, 2010, N 33.
# Роль общественно-политических организаций в азербайджано-дагестанских отношениях в начале ХХ века // AMEA Tarix İnstitutunun Elmi əsərləri. Bakı, 2010, N 33.
# Роль партий в формировании политической структуры Азербайджанской Демократической Республики. AMEA Tarix İnstitutunun Elmi əsərləri. Bakı, 2011, N38.
# Роль партий в формировании политической структуры Азербайджанской Демократической Республики. AMEA Tarix İnstitutunun Elmi əsərləri. Bakı, 2011, N38.
# The Legal Status of Quasi-Autonomies in the USSR: Case of Nagorno-Karabakh’s Autonomous Oblast // “Caucasus International” jurnalı, Vol.3, No 1-2, Spring-Summer 2013. Həmmüəllif.
# The Legal Status of Quasi-Autonomies in the USSR: Case of Nagorno-Karabakh’s Autonomous Oblast // "Caucasus International" jurnalı, Vol.3, No 1–2, Spring-Summer 2013. Həmmüəllif.
# История и перспективы конфликтов и интеграции на Центральном Кавказе // Журн. «Кавказ и глобализация», Стокгольм (Швеция), 2012, т.6, вып.3
# История и перспективы конфликтов и интеграции на Центральном Кавказе // Журн. "Кавказ и глобализация", Стокгольм (Швеция), 2012, т.6, вып.3
# The Past and Future of Conflicts, Identity and Integration in the Central Caucasus // “The Caucasus and Globalization”. Sweden, 2012, Vol.6, Issue 3.
# The Past and Future of Conflicts, Identity and Integration in the Central Caucasus // "The Caucasus and Globalization". Sweden, 2012, Vol.6, Issue 3.
# Особенности культурной трансформации традиционного общества в Азербайджане в условиях нового времени (XIX-XX вв.) // AMEA Fəlsəfə, Sosiologiya və Hüquq İnstitutu. M.F.Axundzadənin 200 illiyinə həsr olunmuş məqalələr toplusu. Bakı, Elm və Təhsil, 2012, həmüəllif.
# Особенности культурной трансформации традиционного общества в Азербайджане в условиях нового времени (XIX–XX вв.) // AMEA Fəlsəfə, Sosiologiya və Hüquq İnstitutu. M. F. Axundzadənin 200 illiyinə həsr olunmuş məqalələr toplusu. Bakı, Elm və Təhsil, 2012, həmüəllif.
# 1918-1920 illərdə Azərbaycanda demokratiya təcrübəsi // AMEA Tarix İnstitutu və Azərbaycan Tarix Qurumu Beynəlxalq konfransın materialları. Bakı, 2012
# 1918–1920 illərdə Azərbaycanda demokratiya təcrübəsi // AMEA Tarix İnstitutu və Azərbaycan Tarix Qurumu Beynəlxalq konfransın materialları. Bakı, 2012 və s.
və s.




== Qəzet məqalələri ==
== Qəzet məqalələri ==
Əsasən "Bakinski raboçi", "Exo", "Zerkalo", "Panorama", "Panorama Azerbaydjana" (Moskva), Ümumrusiya Azərbaycan Konqresinin qəzetlərində və s. çap olunub.

Əsasən «Bakinski raboçi», «Exo», «Zerkalo», «Panorama», «Panorama Azerbaydjana» (Moskva), Ümumrusiya Azərbaycan Konqresinin qəzetlərində və s. çap olunub.



== İstinadlar ==
== İstinadlar ==
{{İstinad siyahısı}}

* {{cite web
<references/>
|url = http://science.gov.az/az/forms/doktora-nauk-instituta-istorii/969

|archiveurl =
|archivedate =
|title =
|author =
|date =
|work =
|publisher =
|accessdate =
|language =
}}
* {{cite web
|url = http://tarixinstitutu.az/allvice/148
|archiveurl =
|archivedate =
|title =
|author =
|date =
|work =
|publisher =
|accessdate =
|language =
}}
[[Kateqoriya:Tarix elmləri doktorları]]
[[Kateqoriya:Tarix elmləri doktorları]]
[[Kateqoriya:Moskva Dövlət Universitetinin məzunları]]
[[Kateqoriya:Moskva Dövlət Universitetinin məzunları]]
Sətir 102: Sətir 136:
[[Kateqoriya:Azərbaycanlı alimlər]]
[[Kateqoriya:Azərbaycanlı alimlər]]
[[Kateqoriya:Bakıda doğulanlar]]
[[Kateqoriya:Bakıda doğulanlar]]
[[Kateqoriya:AMEA Tarix və Etnologiya İnstitutunun alimləri]]

Səhifəsinin 14:44, 20 iyul 2023 tarixinə olan son versiyası

İradə Bağırova
İradə Səid qızı Bağırova
Doğum tarixi (68 yaş)
Doğum yeri Bakı şəhəri, Azərbaycan SSR
Elmi dərəcəsi
Təhsili
Üzvlüyü

İradə Səid qızı Bağırova — Azərbaycan alimi, tarix üzrə elmlər doktoru, AMEA A.Bakıxanov adına Tarix İnstitutunun "Ümumi tarix" şöbəsinin müdiri.

Həyatı[redaktə | mənbəni redaktə et]

İradə Səid qızı Bağırova 1956-cı il fevralın 12-də Bakı şəhərində anadan olmuşdur. 1973-cü ildə Azərbaycan Dövlət Universitetinin tarix fakültəsinə daxil olmuşdur. 1976-cı ildə əla oxuduğu ilə əlaqədar M. V. Lomonosov adına Moskva Dövlət Universiteti Tarix fakültəsinin üçüncü kursuna qəbul olunmuşdur. 1979-cu ildə MDU-ni bitirdikdən sonra Azərbaycan Respublikası Elmlər Akademiyasının A.Bakıxanov adına Tarix İnstitutuna təyinat almışdır və həmin İnstitutda baş laborant vəzifəsində çalışmağa başlamışdır. 1982-ci ildən 1985-ci ilədək Tarix İnstitutunun aspiranturasında (əyani şöbəsində) oxuyub. 1979-cu ildən 2004-cü ilədək baş laborantdan aparıcı elmi işçi və şöbə müdiri vəzifəsinədək yüksəlmişdir.

Elmi fəaliyyəti[redaktə | mənbəni redaktə et]

İ. S. Bağırova 1987-ci ildə "XX əsrin əvvəllərində Azərbaycanda baş verən inqilabi hərəkatın müasir qərb tarixşünaslığında işıqlandırılması" adlı namizədlik dissertasiyası müdafiə etmişdir.
1997-ci ildə İ. S. Bağırovanın "XX ərin əvvəllərində Azərbaycanın siyasi partiyaları və təşkilatları (1900–1917-ci illər)" adlı fundamental monoqrafiyası çap olunub. Monoqrafiyada müəllif əsrin əvvəlində Azərbaycanda fəaliyyət göstərən 20-dən artıq partiyanın və siyasi təşkilatların mövcudluğunu müəyyən edib, onların siyasi proseslərdə rolunu göstərmişdir.
2000-ci ildə İ. S. Bağırova eyni mövzu üzrə doktorluq dissertasiyası müdafiə edib, həmin ildə də AAK tərəfindən tarix elmləri doktoru adına layiq görülüb və Tarix İnstitutunun aparıcı elmi işçisi vəzifəsini icra etməyə başlayıb.
İ. S. Bağırova 2003-cü ildə Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası Tarix İnstitutunun Qafqaz tarixi şöbəsinin müdiri vəzifəsinə təyin edilmişdir.

Tarix institutunda çalışdığı müddət ərzində İ. S. Bağırovanın iki fərdi, 8 kollektiv monoqrafiyası və 50-dən çox elmi məqaləsi çap olunmuşdur. O, yeddicildli "Azərbaycan tarixi"nin IV və V cildlərinin "Siyasi təşkilatlar və partiyaların yaranması", "Azərbaycan cəmiyyətində siyasi fəallığın artması", "Azərbaycan müharibə edən dövlətlərin planlarında", "Müxtəlif partiya və təbəqələrin birinci dünya müharibəsinə münasibəti" fəsillərinin müəllifidir. O, redaksiya heyətinin üzvü kimi, habelə giriş və nəticənin müəllifi kimi çoxcildliyin hazırlanmasında fəal iştirak etmişdir.
İ. S. Bağırovanın tarixin təbliğində də mühüm nailiyyətləri vardır. O, 1998–1999-cu illərdə Qərb Universitetində, 2004–2005-ci ildə Bakı Dövlət Universitetində siyasi tarix və Qafqaz tarixi fənləri üzrə mühazirələr oxumuşdur.
İradə Bağırovanın Azərbaycan tarixinin kütləvi informasiya vasitəsilə təbliğində böyük rolu olmuşdur. O, Azərbaycanın siyasi partiyalarının fəaliyyəti barədə bir neçə yerli, Rusiya və Türkiyə qəzetlərində məqalə çap etmişdir.
İ. S. Bağırova 1998–2002-ci illlərdə "Space" telekanalında ictimai-siyasi və informasiya üzrə direktor müavini vəzifəsində işləyərək, "Üçuncü respublika" 2 seriyalı sənədli filmin, 31 mart qırğınları haqqında, Azərbaycanın görkəmli ictimai-siyasi xadimləri (Ə.M.Topçubaşov, M.Y.Cəfərov, Məhəmməd Əmin Rəsulzadə) haqqında verilişlərin ssenari müəllifi olmuşdur.
İ. S. Bağırovanın rəhbərliyi altında 25 dissertant və doktorant çalışır, onlardan 10-u elmi işini müdafiə etmişdir.
İ. S. Bağırova müxtəlif səviyyəli respublika və beynəlxalq elmi konfranslarda və seminarlarda iştirak etməklə ABŞ-da, İngiltərədə, Almaniyada, Avstriyada, Belçikada, Fransada, Gürcüstanda, Rusiyada ölkəmizi layiqincə təmsil etmişdir.
İ. S. Bağırova müxtəlif ictimai-siyasi tədbirlərdə, Azərbaycanın müstəqillik ildönümlərində, Qarabağ müharibəsinə həsr olunmuş toplantılarda fəal iştirak etmiş və çıxış etmişdir.

Kitabları[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. Политические партии и организации Азербайджана в начале XX века (1900–1917). – monoqrafiya. Bakı, 1997
  2. XIX əsrin sonu – XX əsrin əvvəllərində Azərbaycanda liberal cərəyanın inkişafı. – monoqrafiya.
  3. Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti (1918–1920). – Kollektiv monoqrafiya. Bakı, 1998.
  4. Azərbaycan tarixi. 7 cilddə. – Kollektiv monoqrafiyanın IV və V cildlərinin müəllifi və redaksiya heyətinin üzvü. Bakı, 2001.
  5. "Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti" ensiklopediyası. – Siyasi partiyalara və xadimlərə həsr olunmuş mətnlərin müəllifidir. Bakı, 2004.
  6. "Naxçıvan tarixi" kollektiv monoqrafiya üzrə "Naxçıvanda XX əsrin əvvəllərində siyasi hərəkatın başlanması" adlı hissənin müəllifi – çapa verilib.
  7. Azərbaycan Milli Ensiklopediyası. – "Azərbaycan XX əsrin əvvəllərində" adlı hissə çapa təqdim edilmişdir.
  8. Şimal-Qərbi Azərbaycan tarixi. – Kollektiv monoqrafiya. Bakı, Şərq-Qərb, 2011, s.13–15, 305–332, həmmüəllif və elmi redaktor.
  9. Azərbaycan-Gürcüstan münasibətləri (XVIII–XXI əsrlər), Kollektiv monoqrafiya. Bakı, Şərq-Qərb, 2013, həmmüəllif və elmi redaktor.
  10. История общественно-культурного реформаторства на Кавказе и в Центральной Азии (XIX- начало XX века). – МИЦАИ-ЮНЕСКО. Самарканд, 2012, Kollektiv monoqrafiya. Məsul redaktor və IV–V fəsillərin həmmüəllifi (s.213–303).
  11. The History of Public and Cultural reformation in the Caucasus and Central Asia (19th- early 20th century). – IICAS-UNESCO. Samarkand, 2013. Kollektiv monoqrafiya. Məsul redaktor və IV–V fəsillərin həmmüəllifi (s.192–275).
  12. Azərbaycan: Müstəqilliyə aparan yol. – Kollektiv monoqrafiya. – Azərbaycan Respublikası Prezidentinin yanında yanında Strateji Araşdırmalar Mərkəzi. Bakı, 2012.

Məqalələri[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. Azərbaycanda bolşevik təşkilatların fəaliyyəti ingilis-amerikan tarixşünaslığında // VIII respublika aspirantları elmi konfransının məruzələri, 1-ci cild. Bakı, 1985.
  2. 1904-cü il Bakıda dekabr ümumi tətili burjua tarixşünaslığında // "Birinci rus inqilabi ərəfəsində və dövründə Azərbaycan tarixi məsələləri". Birinci rus inqilabının 80-illiyinə xəsr olunmuş məqalələr toplusu. Bakı, 1985.
  3. Azərbaycanda 1905–1907-ci illərin inqilabi hadisələri xarici sovetoloqların əsərlərində // Respublika aspirantlarının konfransının materialları, 2-ci cild, Bakı, 1986.
  4. Azərbaycan Respublikasının siyasi strukturunun formalaşması: XX əsrin əvvəllərində ilk siyasi partiyaların yaranması // Azərbaycan tarixi problemlərinin gənc tədqiqatçılarının 2-ci Respublika elmi konfransının məruzələri. Bakı, 1992.
  5. XX əsrin əvvəllərində Azərbaycanın siyasi tarix məsələləri Vətən tarixşünaslığında // "Azərbaycan tarixinin problemləri, müasir tədris və elmi nəşrlərdə onların əksi". Elmi konfransın sənədləri. Xəzər Universiteti. Bakı, 1995.
  6. Azərbaycanda liberal oriyentasiyalı partiyaların fəaliyyəti (1905–1917-ci illər). // Azərbaycan Elmlər Akademiyasının xəbərləri. Bakı, 1998.
  7. Azərbaycanın siyasi partiyaları və ijtimai təşkilatların birinci dünya müharibəsi illərində fəaliyyəti // Tarix və onun problemləri. Bakı, 1999.
  8. XX əsrin əvvəllərində azərbayjanlıların özünüdərk hissinin formalaşmasında siyasi təşkilatların rolu (ingilis dilində) // Qərb Universitetinin və Elmlər Akademiyasının kollokviumunun materialları, Bakı, 1999.
  9. XX yüzilin başlarında Azerbaycanda milli partilerin oluşması ve faaliyeti. Ankara, 1999.
  10. "Difai" partiyasının Azərbaycanda yaranması və fəaliyyəti tarixindən // Azərbaycan tarixinin çağdaş problemləri külliyyatı. Bakı, 2000.
  11. Erməni terrorizminin tarixindən. Daşnaksutyün partiyasının Qafqazda fəaliyyəti // "Dirçəliş – XXI əsr" jurnalı. Bakı, 2000.
  12. XX əsrin əvvəlində və sonunda Azərbaycanın siyasi partiyaları (müqayisəli təhlil) // AMEA Tarix institutunun elmi külliyyatı. Bakı, 2002.
  13. XX əsrin əvvəllərində Azərbaycanda ictimai-siyasi vəziyyət və Rusiya Dövlət Dumalarına seçki kampaniyaları // "Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətini tarixinin aktual problemləri" beynəlxalq sessiyanın materialları. Bakı, 2003.
  14. Cənubi Qafqazın milli təhlükəsizlik problemi – qlobalizasiyanın imperativləri // Qərb Universitetinin "Yeni Geostrateji münasibətlərdə Cənubi Qafqaz regionunun yeri" adlı külliyyat. Bakı, 2003.
  15. Qafqazda açıq cəmiyyət: illüziya ya reallıq" (rus və ingilis dillərində) məqaləsi "Qafqaz və Mərkəzi Asiya" jurnalı. Stokholm (İsveç), 2005 (məqalə).
  16. Cənubi Qafqazda inteqrasiya prosesləri: XX əsrin tarixi təcrübəsi" (rus və ingilis dillərində) // "Qafqaz və qloballaşma" (İsveç) jurnalında, 2007.
  17. Zaqafqaziya Seyminin Azərbaycan nümayəndəliyi" (rus-ingilis dillərində) // "Qafqaz və qloballaşma" (İsveç) jurnalında, 2008.
  18. Cənubi Qafqaz ölkələrində İstiqlal aktının elan olunması tarixindən" (məqalə) // AMEA Tarix İnstitutunun əsərləri, 2008, № 21.
  19. Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin etnik siyasəti // "Etnoqlobus" saytı, 28.05.2008.
  20. Проблемы идентичности, конфликтов и интеграции на Южном Кавказе в историческом аспекте и европейской перспективе // Политика национальной безопасности стран СНГ. Избранные проблемы, под ред. В.Балука. Изд. Вроцлавского Университета, Торунь (Польша), 2009.
  21. Политика великих держав на Южном Кавказе в свете российско-грузинского конфликта // Материалы конференции. Дербент, 2009.
  22. Проблемы безопасности на Южном Кавказе после российско-грузинского конфликта 2008 года // Материалы конференции "Россия и Кавказ: история и современность". Махачкала, 2010.
  23. Роль общественно-политических организаций в азербайджано-дагестанских отношениях в начале ХХ века // AMEA Tarix İnstitutunun Elmi əsərləri. Bakı, 2010, N 33.
  24. Роль партий в формировании политической структуры Азербайджанской Демократической Республики. AMEA Tarix İnstitutunun Elmi əsərləri. Bakı, 2011, N38.
  25. The Legal Status of Quasi-Autonomies in the USSR: Case of Nagorno-Karabakh’s Autonomous Oblast // "Caucasus International" jurnalı, Vol.3, No 1–2, Spring-Summer 2013. Həmmüəllif.
  26. История и перспективы конфликтов и интеграции на Центральном Кавказе // Журн. "Кавказ и глобализация", Стокгольм (Швеция), 2012, т.6, вып.3
  27. The Past and Future of Conflicts, Identity and Integration in the Central Caucasus // "The Caucasus and Globalization". Sweden, 2012, Vol.6, Issue 3.
  28. Особенности культурной трансформации традиционного общества в Азербайджане в условиях нового времени (XIX–XX вв.) // AMEA Fəlsəfə, Sosiologiya və Hüquq İnstitutu. M. F. Axundzadənin 200 illiyinə həsr olunmuş məqalələr toplusu. Bakı, Elm və Təhsil, 2012, həmüəllif.
  29. 1918–1920 illərdə Azərbaycanda demokratiya təcrübəsi // AMEA Tarix İnstitutu və Azərbaycan Tarix Qurumu Beynəlxalq konfransın materialları. Bakı, 2012 və s.

Qəzet məqalələri[redaktə | mənbəni redaktə et]

Əsasən "Bakinski raboçi", "Exo", "Zerkalo", "Panorama", "Panorama Azerbaydjana" (Moskva), Ümumrusiya Azərbaycan Konqresinin qəzetlərində və s. çap olunub.

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  • http://science.gov.az/az/forms/doktora-nauk-instituta-istorii/969 (#bare_url_missing_title).
  • http://tarixinstitutu.az/allvice/148 (#bare_url_missing_title).
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=İradə_Bağırova&oldid=7125937"