Polimer Materialları İnstitutu (Azərbaycan): Redaktələr arasındakı fərq

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Tarixə interaktiv şəkildə baxın
← Əvvəlki redaktə
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
VizualVikimətn
 
(4 istifadəçi tərəfindən edilmiş 12 dəyişiklik göstərilmir)
Sətir 1: Sətir 1:
{{Elmi-tədqiqat institutu}}
'''Polimer Materialları İnstitutu''' — [[Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası]]nın strukturuna daxil olan elmi tədqiqat institutu.
'''Polimer Materialları İnstitutu''' — [[Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası]]nın strukturuna daxil olan elmi tədqiqat institutu.


== Təşkilatın əsas fəaliyyət istiqamətləri ==
== Fəaliyyət istiqamətləri ==
* İnstitutun quruluşunun dəyişdirilməsi, yeni quruluşda polimer materialları istiqamətinə üstünlük verilməsi;
*Xüsusi və təyinatlı funksional oliqomerlərin, polimerlərin yaradılmasının elmi əsaslarının işlənib hazırlanması;
* Elmi istiqamətlərin müasirləşdirilməsi, multidissiplinar xarakterli istigamətlərə üstünlük verilməsi, müvafiq layihələrin tərtibi və maliyyələşdirmə üçün təqdimi;
*Funksional monomerlərin, polimerlərlə əlavələrin – modifikatorların, antipirenlərin, stabilizatorların və digər köməkçi maddələrin sintez üsullarının işlənib hazırlanması;
* İTK vasitələrinin tətbiqinin genişləndirilməsi, dünya elmi informasiya bazalarından və mənbələrindən məlumatların toplanması;
*Dəyərli istismar xassələrinə malik müxtəlif təyinatlı kompozision materialların, doldurulmuş sistemlərin, polimer-oliqomer və polimer-polimer qarışıqların yaradılması, kimya sənayesi tullantılarının və məhsullarının kompleks emal üsullarının işlənib hazırlanması.
* Kadr dəyişiklikləri, yüksək ixtisaslı kadrların instituta cəlb edilməsi ilə yanaşı, gənc kadrların hazırlanması və onların aparıcı vəzifələrə yerləşdirilməsi;
* İnstitutda əvvəllər əldə edilmiş elmi-praktiki nəticələrin təhlili və tətbiq üçün təkliflərin verilməsi;
* Beynəlxalq əlaqələrin genişləndirilməsi, birgə layihələr üzrə müqavilələr bağlanması;
* Sənaye qurumları, elm və təhsil müəssisələri ilə əlaqələrin genişləndirilməsi;


== PMİ-nin strukturu ==
''Laboratoriyalar''
* Monomerlər və polimerlərin stereokimyası laboratoriyası
* Kapsuləmələgətirən polimerlərin texnologiyası laboratoriyası
* Funksional "Smart" polimerlər laboratoriyası
* Elektro- və bioaktiv polimer materiallar laboratoriyası
* Xüsusi təyinatlı oliqomerlər və polimerlər laboratoriyası
* Heterotsiklik birləşmələr laboratoriyası
* Poliefir- və polikarbonat materiallar laboratoriyası
* Polimerlərin mexaniki-kimyəvi modifikasiyası və emalı laboratoriyası
* İşığahəssas və optiki şəffaf polimer materiallar laboratoriyası
* Makromonomer əsaslı polimer materiallar laboratoriyası
* Polimer materiallarının təkrar emalı və ekologiyası laboratoriyası
* Biomimetik polimer materiallar laboratoriyası
* Yüksək şaxələnmiş polimerlər laboratoriyası
* Fiziki-kimyəvi analiz laboratoriyası
* Polimerlərə kimyəvi əlavələr və polimer gellər laboratoriyası
* Aqrokimya təyinatlı polimer materiallar laboratoriyası
* Nanopolimer kompozitlər laboratoriyası
''Şöbələr''
* İnformasiya telekommunikasiya və nəşriyyat işləri şöbəsi
* İctimaiyyətlə / beynəlxalq əlaqələr və qrant layihələri şöbəsi
* Patent tədqiqatlari və innovasiya şöbəsi
* Polimer materiallarının fiziki-mexaniki tədqiqatları şöbəsi
* Texniki-iqtisadi hesablamalar və layihələşdirmə şöbəsi
* Təhsil şöbəsi
* Elm və tədris mərkəzi
* Xüsusi şöbə
* Kitabxana

== Son beş ildə əldə etdiyi elmi nəticələr ==
* "Qaynar" təbəqədə xlorüzvi birləşmələrin sin­tezi aparılmış və onlar əsasında yüksək is­ti­liyə və odadavamlı polimer maddələr alın­mışdır.
* Tozvari maddələrin dənəvərləşdirilməsi, on­ların  təbii polimerlərin suda həll olan tö­rə­mələri ilə kapsullaşdırılması proseslərinin elmi əsasları­ işlənib hazırlanmış, bu proses­lərin apara­tur tərtibi ilə əlaqədar elmi kon­sepsiya yaradılmış, kapsul­əmələgətirən sel­lülozanın törəməsi olan karboksil­metilsellü­lozanın natrium, kalium və ammonium duz­larının pambıqtəmizləmə zavodlarının tul­lantılarından alınması proseslərinin texnoloji əsaslarının yaradılması tədqiqatlar aparıl­mışdır.
* Polifunksional silisiumüzvi, epoksid, yük­sək­molekullu birləşmələrin effektli alınma üsul­ları işlənmiş, sənaye polimerlərinin mo­di­fikatsiyası sahəsində tədqiqatlar aparılmış və istiyə davamlı polietilen və xlorbutil kauçu­kunun alınma prosesləri işlənilərək sə­nayedə tətbiq olunmuşdur.
* Dünyada ilk dəfə olaraq xiral Lyuis turşusu kata­lizatoru: L-mentil efirinin BF<sub>3</sub> komplek­si sintez edilmiş, nəticədə asimmetrik sintez stra­tegiyasının əsası qoyularaq tərkibində bir ne­çə asimmetrik mərkəz olan təbii birləşmə­lə­rin optiki fəal halında sintezi mümkün ol­muş­dur.
* Kompleksradikal birgə polimerləşmə reak­si­ya­larının qanunauyğunluqları tədqiq edil­miş, metalüzvi polimerlər, xüsusi xassəli funk­sional polimerlərin sintezi sahəsində iş­lə­rin nəticələri mikroelektronika və s. sahə­lər­də tətbiq olunmuşdur.
* Yarımkeçirici, istiliyə və radiasiyayadavam­lı reaksiyaya qabil oliqofenollar və tərkibin­də epoksi-, amino-, sulfo-, xlor və s. funksi­o­nal qrup saxlayan oliqomer birləşmələrin sin­tezinin qanuna­uyğunluqlarının öyrənil­mə­si sahəsində tədqiqatlar aparılaraq yük­sək­molekullu birləşmələr kimyasının yeni is­tiqaməti – polioksiarilenlər kimyasının əsası qoyulmuş və inkişaf etdirilmişdir.
* Sorbent və katalizatorlar kimi tətbiq edilən po­limer kompleks əmələgətiricilərin yeni ya­ran­ma prinsipi işlənib hazırlanmışdır. Prin­sip polimer kompozisiyasının yaddaşa ma­lik olmasına əsaslanır və makromolekul­la­rın aktiv mərkəzlərinin sorbsiya olunan me­tala və ya katalitik çevrilməyə məruz ga­lan substrata nəzərən struktur uyğunlaşma­sın­dan və yaranmış optimal strukturun mo­le­kul­arası tikilmə vasitəsilə bərkidilməsin­dən ibarətdir. Bu prinsipə əsaslanaraq, yeni yük­sək aktivliyə və selektivliyə malik po­limer sorbentlər və katalizatorlar alınmış­dır.
* Yüksək və aşağımolekul kütləli polietilen­lər, polietilen tullantıları və yerli təbii qeyri-üzvi ehtiyatlar əsasında yüksək fiziki-mexaniki və termiki davamlılıq xassələrinə malik kompozisiyalar yaradılmış, prosesin op­timal şəraiti işlənilmiş, müvafiq tətbiq sahələri müəyyənləşdirilmişdir.
* Bir sıra funksional əvəzli viniltsiklopropan­la­rın izomerizasion polimerləşməsinin elmi əsas­ları, qoşulmuş əlaqəli reaksiyayaqabil oli­qo­mer­lərin. örtükəmələgətirici polimerlə­rin sintez üsulları işlənib hazırlanmış, kom­pleks-radikal sopolimerləş­mə prosesinin qa­nu­na­uyğunluqları öyrənilmişdir.
* Xüsusi təyinatlı funksional polimerlər, onla­rın əsasında dəyərli xassələrə malik foto-, elek­tron- və rentgenrezistlər, yarımkeçirici­lər, korroziyadan qoruyucu örtüklər, antista­tik­lər, elektretlər və kompozision material­lar, polimerlərə əlavələr və modifikatorlar ya­ra­dıl­mış­dır.
* Asimmetrik dien sintezi reaksiyasının ümu­mi prinsiplərinin yaradılması, azottərkibli tə­bii heterotsiklik birləşmələrin sintetik ana­loq­ları­nın məqsədyönlü sintez üsullarının iş­lə­nib hazırlanması, altıüzvlü funksional­əvəz­li tsiklik sistemlərin konformasion ana­li­zi­nin elmi əsaslarının yaradılması, tsiklo­hek­san və onun homoloqlarının foto- və elek­tro­kimyəvi halogenləşməsi və alınan bir­ləş­mə­lə­rin konformasiyasının müəyyən­ləş­di­ril­mə­si, tsiklik sıra allen və asetilen bir­ləş­mələrinin sintezinin elmi əsaslarının yara­dıl­ması, maye fazada katalitik oksidləşmə üsu­lu ilə halogen tərkibli üzvi birləşmələrin alın­ması və s. institutda zərif üzvi sintez sa­hə­sində əldə edilən mühüm elmi nailiyyət­lər­dəndir.
* Bir sıra maddələrin – xlor parafinlərin, kar­bon 4-xloridin və tetraxloretilenin iqtisadi cə­hət­dən səmərəli alınma texnologiyaları iş­lə­nib hazırlanmış, manjet və kipləşdiricilər üçün yeni kompozision materiallar yaradıl­mış və sənayedə tətbiq olunmuşdur.
* Tərkibində efir qrupları saxlayan benzolsul­fo­imid­lərin dihalogenli birləşmələrlə poli­kon­dens­ləşməsindən termiki davamlı və asan emal olunan poliimidlərin əlverişli sin­tez üsulları işlənib hazırlanmışdır.
* Makromolekulunda polyar etoksikarbonil qrup­ları, doymamış ikiqat rabitə və tsiklo­propan fraqmentləri saxlayan yüksək adge­zi­ya möhkəmliyinə və zərbəyə qarşı davam­lı­lı­ğa, temperatur və şüa təsirindən struktur­laş­ma qabiliyyətinə malik yeni növ birgəpo­li­mer­lərin sintez üsulu işlənib hazırlanmış və alınan polimerlər əsasında neqativ xarak­ter­li foto- və elektron rezistlərin yaradılması müm­künlüyü göstərilmişdir.
* 4-halogenmetilnikotin turşusunun efirlərinin hid­­razinlərlə reaksiyası nəticəsində antihe­mo­ko­aqulyant xasssəli, praktiki olaraq zə­hər­­siz (LD=521 mq/kq) və tibb praktikasın­da istifadə olunan heparindən daha fəal (30% yüksək) olan 1-okso-1,2,3,4-tetrahid­ro-2,3,7-triazanaftalenlərin 64-75%-lə alın­ma­sı­nın effektli sintez üsulu işlənib hazır­lanmışdır.
* Elmi biliklərlə əqli fəaliyyət elementlərinin sin­tezini təmin edən, milli zəmin və ümum­bəşəri dəyərlər əsasında müasir təhsil siste­mi­nin bütün pillələrində (məktəbəqədər tər­bi­yə, ibtidai və orta təhsil, ali təhsilin müx­tə­lif mərhələləri - bakalavr, magistr, dokto­ran­tura) dönüş yaratmağa qadir, “Təhsildə Di­na­mik Fəzavi Təfəkkür” nəzəriyyəsi yara­dıl­mışdır.
* β-radiasiya şüalarının (β<sup>(+)</sup> pozitron və β<sup>(-)</sup> elek­tron sellərinin) tutulmasında əhəmiy­yətli səmərəlilik göstərən, özündə polifunk­sional qrup­lar saxlayan kationit tipli yeni oliqomer po­li­elektrolitlər sintez edilmiş, onların radia­si­ya şüalarını udma qabiliyyəti geniş PH in­ter­valında tədqiq edilmiş və müəyyənləşdi­ril­miş­dir ki, radiasiya şüalarını udmaq qabi­liy­­yəti oliqomerin tərkibində olan episulfid, nit­ril və amin fraqmentlərinin mövcudluğu və miqdarından asılıdır.
== Təşkilatın tarixi haqqında ==
== Təşkilatın tarixi haqqında ==
İnstitut [[1966]]-cı ildə yaradılmışdır. O, [[1966]]-[[1978]]-ci il­lərdə Azərbaycan Elmlər Akademiyasının Neft Kimya Prosesləri İnstitutunun filialı kimi fəaliyyət göstərmiş və sonradan [[1979]]-cu ildə Azərbaycan Elmlər Akademiyasının Xlor Üzvi Sintez İnstitutuna çevrilmişdir.  [[1991]]-ci ildən indiyə qədər AMEA Polimer Materialları İnstitutu kimi fəaliyyət göstərir.  İnstitutun ilk direktoru (1966-1973) k.e.d., professor S.İ.Sadıqzadə olmuşdur. İnstituta [[1973]]-[[1986]]-cı illərdə AMEA-nın müxbir üzvü, k.e.d., professor M.M.Hüseynov direktorluq etmişdir.  [[1987]]-ci ildən [[2007]]-ci  ilədək  institutun direktoru AMEA-nın həqiqi üzvü, k.e.d., professor [[Ayaz Əfəndiyev|A.A.Əfəndiyev]], [[2007]]-[[2014]]-cü ilin mart ayına qədər AMEA-nın müxbir üzvü, k.e.d., professor [[Abasqulu Quliyev|A.M.Quliyev]] olmuşdur. [[2014]]-cü ilin mart ayından [[2016]]-cı ilin iyun ayına qədər institutun direktoru AMEA-nın akademiki [[Akif Əzizov|A.H.Əzizov]] olmuşdur. Hal-hazırda isə institutun direktoru AMEA-nın müxbir üzvü, k.e.d., professor [[Bəxtiyar Məmmədov (akademik)|B.Ə.Məmmədov]]<nowiki/>dur.
İnstitut 1966-cı ildə yaradılmışdır. O, 1966–1978-ci illərdə Azərbaycan Elmlər Akademiyasının Neft Kimya Prosesləri İnstitutunun filialı kimi fəaliyyət göstərmiş və sonradan 1979-cu ildə Azərbaycan Elmlər Akademiyasının Xlor Üzvi Sintez İnstitutuna çevrilmişdir. 1991-ci ildən indiyə qədər AMEA Polimer Materialları İnstitutu kimi fəaliyyət göstərir. İnstitutun ilk direktoru (1966–1973) k.e.d., professor S. İ. Sadıqzadə olmuşdur. İnstituta 1973–1986-cı illərdə AMEA-nın müxbir üzvü, k.e.d., professor M. M. Hüseynov direktorluq etmişdir. 1987-ci ildən 2007-ci ilədək institutun direktoru AMEA-nın həqiqi üzvü, k.e.d., professor [[Ayaz Əfəndiyev|A. A. Əfəndiyev]], 2007–2014-cü ilin mart ayına qədər AMEA-nın müxbir üzvü, k.e.d., professor [[Abasqulu Quliyev|A. M. Quliyev]] olmuşdur. 2014-cü ilin mart ayından 2016-cı ilin iyun ayına qədər institutun direktoru AMEA-nın akademiki [[Akif Əzizov|A. H. Əzizov]] olmuşdur. Hal-hazırda isə institutun direktoru AMEA-nın müxbir üzvü, k.e.d., professor [[Bəxtiyar Məmmədov (akademik)|B. Ə. Məmmədov]]dur.

== Mənbə ==
* http://www.elm.az/az/polymer/index.htm


== Həmçinin bax ==
== Həmçinin bax ==
*[[Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası]]
* [[Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası]]


== Xarici keçidlər ==
== Xarici keçidlər ==
*[http://www.elm.az Аzərbaycan Milli Elmlər Akademiyası]
* [http://www.elm.az Аzərbaycan Milli Elmlər Akademiyası]
*[http://www.csl-az.com/ruindex.html AMEA Mərkəzi Elmi Kitabxanası]
*[http://www.dendrary.in-baku.com/ AMEA Mərdəkan Dendrarisi]
*[http://www.ict.az AMEA İnformasiya Texnologiyaları İnstitutu]
*[http://shao.az/SG/ AMEA Nəsirəddin Tusi adına Şamaxı Astrofizika Rəsədxanası]

{{AMEA-institut və təşkilatlar}}
{{AMEA-institut və təşkilatlar}}


[[Kateqoriya:Polimer Materialları İnstitutu]]
[[Kateqoriya:AMEA Polimer Materialları İnstitutu| ]]
[[Kateqoriya:AMEA-nın institut və təşkilatları]]
[[Kateqoriya:Azərbaycanın elmi-tədqiqat institutları]]

Səhifəsinin 15:46, 24 yanvar 2024 tarixinə olan son versiyası

Polimer Materialları İnstitutu

Polimer Materialları İnstitutu — Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının strukturuna daxil olan elmi tədqiqat institutu.

Fəaliyyət istiqamətləri[redaktə | mənbəni redaktə et]

  • İnstitutun quruluşunun dəyişdirilməsi, yeni quruluşda polimer materialları istiqamətinə üstünlük verilməsi;
  • Elmi istiqamətlərin müasirləşdirilməsi, multidissiplinar xarakterli istigamətlərə üstünlük verilməsi, müvafiq layihələrin tərtibi və maliyyələşdirmə üçün təqdimi;
  • İTK vasitələrinin tətbiqinin genişləndirilməsi, dünya elmi informasiya bazalarından və mənbələrindən məlumatların toplanması;
  • Kadr dəyişiklikləri, yüksək ixtisaslı kadrların instituta cəlb edilməsi ilə yanaşı, gənc kadrların hazırlanması və onların aparıcı vəzifələrə yerləşdirilməsi;
  • İnstitutda əvvəllər əldə edilmiş elmi-praktiki nəticələrin təhlili və tətbiq üçün təkliflərin verilməsi;
  • Beynəlxalq əlaqələrin genişləndirilməsi, birgə layihələr üzrə müqavilələr bağlanması;
  • Sənaye qurumları, elm və təhsil müəssisələri ilə əlaqələrin genişləndirilməsi;

Təşkilatın tarixi haqqında[redaktə | mənbəni redaktə et]

İnstitut 1966-cı ildə yaradılmışdır. O, 1966–1978-ci illərdə Azərbaycan Elmlər Akademiyasının Neft Kimya Prosesləri İnstitutunun filialı kimi fəaliyyət göstərmiş və sonradan 1979-cu ildə Azərbaycan Elmlər Akademiyasının Xlor Üzvi Sintez İnstitutuna çevrilmişdir. 1991-ci ildən indiyə qədər AMEA Polimer Materialları İnstitutu kimi fəaliyyət göstərir. İnstitutun ilk direktoru (1966–1973) k.e.d., professor S. İ. Sadıqzadə olmuşdur. İnstituta 1973–1986-cı illərdə AMEA-nın müxbir üzvü, k.e.d., professor M. M. Hüseynov direktorluq etmişdir. 1987-ci ildən 2007-ci ilədək institutun direktoru AMEA-nın həqiqi üzvü, k.e.d., professor A. A. Əfəndiyev, 2007–2014-cü ilin mart ayına qədər AMEA-nın müxbir üzvü, k.e.d., professor A. M. Quliyev olmuşdur. 2014-cü ilin mart ayından 2016-cı ilin iyun ayına qədər institutun direktoru AMEA-nın akademiki A. H. Əzizov olmuşdur. Hal-hazırda isə institutun direktoru AMEA-nın müxbir üzvü, k.e.d., professor B. Ə. Məmmədovdur.

Həmçinin bax[redaktə | mənbəni redaktə et]

Xarici keçidlər[redaktə | mənbəni redaktə et]

Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Polimer_Materialları_İnstitutu_(Azərbaycan)&oldid=7433035"