Siffeyn döyüşü: Redaktələr arasındakı fərq

Vikipediya saytından
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Tarixə interaktiv şəkildə baxın
← Əvvəlki redaktəSonrakı redaktə →
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
VizualVikimətn
k Hərbi münaqişə şablonu qaydaya salınır
Sətir 1: Sətir 1:
{{vikiləşdirmək}}
{{vikiləşdirmək}}
{{Hərbi münaqişə
{{Hərbi münaqişə
| münaqişə = Siffeyn döyüşü <br/> {{lang-ar|وقعة صفين}}
|münaqişə = Siffeyn döyüşü <br/> {{lang-ar|وقعة صفين}}
| aiddir = İlk fitnə
|aiddir = İlk fitnə
| şəkil = [[Şəkil:Balami - Tarikhnama - Battle of Siffin (cropped).jpg|300px]]
|şəkil = [[Şəkil:Balami - Tarikhnama - Battle of Siffin (cropped).jpg|300px]]
| izah = Siffeyn döyüşü
|şəklin ölçüsü =
| tarixi = [[657]]-ci il [[26 iyul]]dan [[28 iyul]]adək.
|şəklin izahı = Siffeyn döyüşü
|tarixi = [[657]]-ci il [[26 iyul]]dan [[28 iyul]]adək.
| yeri = Siffeyn ([[Raqqa mühafəzəsi]] yaxınlığındakı müasir Əbu Hureyrə kəndi), [[Suriya]]
|yeri = Siffeyn ([[Raqqa mühafəzəsi]] yaxınlığındakı müasir Əbu Hureyrə kəndi), [[Suriya]]
| səbəbi =
|səbəbi =
⚫
|vəziyyəti =
| nəticəsi = [[Pat (şahmat)|heç-heçə]]<ref>[https://www.britannica.com/event/Battle-of-Siffin#ref227022 Battle of Ṣiffīn], [[Encyclopædia Britannica]], retrieved on April 17, 2019. "...ʿAlī gathered support in Kūfah, where he had established his centre, and invaded Syria. The two armies met along the Euphrates River at Ṣiffīn (near the Syrian-Iraqi border), where they engaged in an indecisive succession of skirmishes, truces, and battles, culminating in the legendary appearance of Muʿāwiyah’s troops with copies of the Qurʾān impaled on their lances—supposedly a sign to let God’s word decide the conflict." [https://web.archive.org/web/20190417141626/https://www.britannica.com/event/Battle-of-Siffin Archived] at the [[Wayback machine]]</ref><ref>[https://www.britannica.com/biography/Muawiyah-I#ref118930 Muʿāwiyah I], [[Encyclopædia Britannica]], retrieved on April 17, 2019. "As a kinsman of the slain caliph ʿUthmān, Muʿāwiyah bore the duty of revenge. Because ʿAlī neglected to apprehend and punish ʿUthmān’s murderers, Muʿāwiyah regarded him as an accomplice to the murder and refused to acknowledge his caliphate. Thereupon ʿAlī marched to the Euphrates border of Syria and engaged Muʿāwiyah’s troops at the famous Battle of Ṣiffīn (657). Muʿāwiyah’s guile turned near defeat into a truce. Resorting to a trick that played upon the religious sensibilities of ʿAlī’s forces, he persuaded the enemy to enter into negotiations that ultimately cast doubt on the legitimacy of ʿAlī’s caliphate and alienated a sizable number of his supporters." [https://web.archive.org/web/20190417141334/https://www.britannica.com/biography/Muawiyah-I Archived] at the [[Wayback machine]]</ref>
|nəticəsi = [[Pat (şahmat)|heç-heçə]]<ref>[https://www.britannica.com/event/Battle-of-Siffin#ref227022 Battle of Ṣiffīn], [[Encyclopædia Britannica]], retrieved on April 17, 2019. "...ʿAlī gathered support in Kūfah, where he had established his centre, and invaded Syria. The two armies met along the Euphrates River at Ṣiffīn (near the Syrian-Iraqi border), where they engaged in an indecisive succession of skirmishes, truces, and battles, culminating in the legendary appearance of Muʿāwiyah’s troops with copies of the Qurʾān impaled on their lances—supposedly a sign to let God’s word decide the conflict." [https://web.archive.org/web/20190417141626/https://www.britannica.com/event/Battle-of-Siffin Archived] at the [[Wayback machine]]</ref><ref>[https://www.britannica.com/biography/Muawiyah-I#ref118930 Muʿāwiyah I], [[Encyclopædia Britannica]], retrieved on April 17, 2019. "As a kinsman of the slain caliph ʿUthmān, Muʿāwiyah bore the duty of revenge. Because ʿAlī neglected to apprehend and punish ʿUthmān’s murderers, Muʿāwiyah regarded him as an accomplice to the murder and refused to acknowledge his caliphate. Thereupon ʿAlī marched to the Euphrates border of Syria and engaged Muʿāwiyah’s troops at the famous Battle of Ṣiffīn (657). Muʿāwiyah’s guile turned near defeat into a truce. Resorting to a trick that played upon the religious sensibilities of ʿAlī’s forces, he persuaded the enemy to enter into negotiations that ultimately cast doubt on the legitimacy of ʿAlī’s caliphate and alienated a sizable number of his supporters." [https://web.archive.org/web/20190417141334/https://www.britannica.com/biography/Muawiyah-I Archived] at the [[Wayback machine]]</ref>
⚫
| ərazi =
| tərəf1 = [[Şəkil:Imamah Flag.png|20px]] [[Rəşidi xilafəti]]
|ərazi =
|tərəf1 = [[Şəkil:Imamah Flag.png|20px]] [[Rəşidi xilafəti]]
| tərəf1N =
|tərəf2 = [[Şəkil:Black flag.svg|20px]] [[Əməvilər]] və tərəfarları
⚫
|tərəf3 =
| tərəf2 = [[Şəkil:Black flag.svg|20px]] [[Əməvilər]] və tərəfarları
| tərəf2N =
|tərəf4 =
⚫
|komandan1 = [[Şəkil:Imamah Flag.png|20px]] '''[[Əli ibn Əbu Talib]]''' <br/> [[Şəkil:Imamah Flag.png|20px]] [[Malik Əştər]] <br/> [[Şəkil:Imamah Flag.png|20px]] [[Həsən ibn Əli]] <br/>
⚫
| tərəf3 =
⚫
| tərəf3N =
⚫
| komandan1 = [[Şəkil:Imamah Flag.png|20px]] '''[[Əli ibn Əbu Talib]]''' <br/> [[Şəkil:Imamah Flag.png|20px]] [[Malik Əştər]] <br/> [[Şəkil:Imamah Flag.png|20px]] [[Həsən ibn Əli]] <br/>
[[Şəkil:Imamah Flag.png|20px]] [[Hüseyn ibn Əli]] <br>
[[Şəkil:Imamah Flag.png|20px]] [[Hüseyn ibn Əli]] <br>
[[Şəkil:Imamah Flag.png|20px]] [[Əmmar ibn Yasir]] [[Döyüş zamanı ölüm|☪]] <br/> [[Şəkil:Imamah Flag.png|20px]] Məhəmməd ibn Əbubəkr <br/> [[Şəkil:Imamah Flag.png|20px]] Məhəmməd ibn əl-Hənəfiyyə <br/> [[Şəkil:Imamah Flag.png|20px]] [[Abdullah ibn Abbas]] <br/> [[Şəkil:Imamah Flag.png|20px]] Qeys ibn Səəd <br/> [[Şəkil:Imamah Flag.png|20px]] Xuzeymə ibn Sabit [[Döyüş zamanı ölüm|☪]] <br/> [[Şəkil:Imamah Flag.png|20px]] [[Abbas ibn Əli]] <br/> [[Şəkil:Imamah Flag.png|20px]] Haşim ibn Ütbə [[Döyüş zamanı ölüm|☪]]
[[Şəkil:Imamah Flag.png|20px]] [[Əmmar ibn Yasir]] [[Döyüş zamanı ölüm|☪]] <br/> [[Şəkil:Imamah Flag.png|20px]] Məhəmməd ibn Əbubəkr <br/> [[Şəkil:Imamah Flag.png|20px]] Məhəmməd ibn əl-Hənəfiyyə <br/> [[Şəkil:Imamah Flag.png|20px]] [[Abdullah ibn Abbas]] <br/> [[Şəkil:Imamah Flag.png|20px]] Qeys ibn Səəd <br/> [[Şəkil:Imamah Flag.png|20px]] Xuzeymə ibn Sabit [[Döyüş zamanı ölüm|☪]] <br/> [[Şəkil:Imamah Flag.png|20px]] [[Abbas ibn Əli]] <br/> [[Şəkil:Imamah Flag.png|20px]] Haşim ibn Ütbə [[Döyüş zamanı ölüm|☪]]
| komandan2 = [[Şəkil:Black flag.svg|20px]] '''[[I Muaviyə|Muaviyə ibn Əbu Sufyan]]''' <br/> [[Şəkil:Black flag.svg|20px]] [[Əmr ibn As]]
|komandan2 = [[Şəkil:Black flag.svg|20px]] '''[[I Muaviyə|Muaviyə ibn Əbu Sufyan]]''' <br/> [[Şəkil:Black flag.svg|20px]] [[Əmr ibn As]]
<br/> [[Şəkil:Black flag.svg|20px]] [[Mərvan ibn Həkəm]] <br/> [[Şəkil:Black flag.svg|20px]] Valid ibn Üqbə <br/> [[Şəkil:Black flag.svg|20px]] Əbu əl-Əvar <br/> [[Şəkil:Black flag.svg|20px]] [[Həbib ibn Məsləmə]]
<br/> [[Şəkil:Black flag.svg|20px]] [[Mərvan ibn Həkəm]] <br/> [[Şəkil:Black flag.svg|20px]] Valid ibn Üqbə <br/> [[Şəkil:Black flag.svg|20px]] Əbu əl-Əvar <br/> [[Şəkil:Black flag.svg|20px]] [[Həbib ibn Məsləmə]]
| komandan3 =
|komandan3 =
⚫
|komandan4 =
⚫
| qüvvə1 = 80.000<ref name="Tarikh Al Yaqubi">{{cite book |last1=Ibn Yaqubi |first1=Ahmad |title=Tarikh Al Yaqubi |date=872 |publisher=Ahmad Ibn Yaqubi |location=Armenia |isbn=9786136166070 |page=188}}</ref>
| qüvvə2 = 120.000<ref name="Tarikh Al Yaqubi" />
|qüvvə1 = 80.000<ref name="Tarikh Al Yaqubi">{{cite book |last1=Ibn Yaqubi |first1=Ahmad |title=Tarikh Al Yaqubi |date=872 |publisher=Ahmad Ibn Yaqubi |location=Armenia |isbn=9786136166070 |page=188}}</ref>
| qüvvə3 =
|qüvvə2 = 120.000<ref name="Tarikh Al Yaqubi" />
⚫
|qüvvə3 =
⚫
| itkilər1 = 25.000<ref name="The Caliphate, Its Rise and Fall">{{cite book |last1=Muir |first1=William |title=The Caliphate, its Rise and Fall |date=1891 |publisher=William Muir |location=London |page=261}}</ref>
⚫
|qüvvə4 =
| itkilər2 = 40.000<ref name="The Caliphate, Its Rise and Fall">{{cite book |last1=Muir |first1=William |title=The Caliphate, its Rise and Fall |date=1891 |publisher=William Muir |location=London |page=261}}</ref>
⚫
|itkilər1 = 25.000<ref name="The Caliphate, Its Rise and Fall">{{cite book |last1=Muir |first1=William |title=The Caliphate, its Rise and Fall |date=1891 |publisher=William Muir |location=London |page=261}}</ref>
⚫
| itkilər3 =
⚫
|itkilər2 = 40.000<ref name="The Caliphate, Its Rise and Fall">{{cite book |last1=Muir |first1=William |title=The Caliphate, its Rise and Fall |date=1891 |publisher=William Muir |location=London |page=261}}</ref>
⚫
| ümumi itkilər =
| qeydlər =
|itkilər3 =
|itkilər4 =
|ümumi itkilər =
|vikianbar =
}}
}}
'''Süffeyn döyüşü''' ({{Dil-ar|وقعة صفين}}) — [[Xəlifə Əli]] ilə İslam dövlətinin Suriya valisi [[I Müaviyə|Müaviyə ibn Əbu Süfyan]] arasında Siffində [[657]]-ci ildə baş verən döyüş.
'''Süffeyn döyüşü''' ({{Dil-ar|وقعة صفين}}) — [[Xəlifə Əli]] ilə İslam dövlətinin Suriya valisi [[I Müaviyə|Müaviyə ibn Əbu Süfyan]] arasında Siffində [[657]]-ci ildə baş verən döyüş.

17:26, 28 sentyabr 2020 tarixindəki versiya

Siffeyn döyüşü
ərəb. وقعة صفين‎
İlk fitnə
Siffeyn döyüşü
Tarix 657-ci il 26 iyuldan 28 iyuladək.
Yeri Siffeyn (Raqqa mühafəzəsi yaxınlığındakı müasir Əbu Hureyrə kəndi), Suriya
Nəticəsi heç-heçə[1][2]
Münaqişə tərəfləri

Rəşidi xilafəti

Əməvilər və tərəfarları

Komandan(lar)

Əli ibn Əbu Talib
Malik Əştər
Həsən ibn Əli
Hüseyn ibn Əli
Əmmar ibn Yasir ☪
Məhəmməd ibn Əbubəkr
Məhəmməd ibn əl-Hənəfiyyə
Abdullah ibn Abbas
Qeys ibn Səəd
Xuzeymə ibn Sabit ☪
Abbas ibn Əli
Haşim ibn Ütbə ☪

Muaviyə ibn Əbu Sufyan
Əmr ibn As
Mərvan ibn Həkəm
Valid ibn Üqbə
Əbu əl-Əvar
Həbib ibn Məsləmə

Tərəflərin qüvvəsi

80.000[3]

120.000[3]

İtkilər

25.000[4]

40.000[4]

Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Süffeyn döyüşü (ərəb. وقعة صفين‎) — Xəlifə Əli ilə İslam dövlətinin Suriya valisi Müaviyə ibn Əbu Süfyan arasında Siffində 657-ci ildə baş verən döyüş.

Təqribən 3 aya yaxın müddət ərzində baş verən döyüşün qızğın vaxtı 26-28 avqust tarixində baş verib. Süffeyn savaşı İslam tarixi açısından Xaricilərin yaranmasına, Xəlifə Əlinin müsəlmanlar içərisində olan mövqeyinin zəifləməsinə və Əməvi sülaləsinin hakimiyyətə gəlməsini asanlaşdıran bir döyüş olaraq tarixə keçib.

Tarixi

Müharibəyə qədərki dövr

Suriya valisi Müaviyə Xəlifə Osmanın qohumu idi və Osmanin ona qarşi çıxanlar tərəfindən qətlə yetirilməsində dolayısı olaraq həmin qətlin cinayətinin üstünün örtülməsində Həzrəti Əlinin əlinin olduğunu düşünürdü. Buna görə də üsyana başladı. Həzrəti Əlinin danışıqlar aparmaq istəyi baş tutmadı.Həzrəti Əli İslamin idarə mərkəzini Kufəyə daşıdı. Çünki burda ona dəstək daha çox verilə biləcəkdi. Və beləliklə iki qoşun Siffində üz-üzə gəldi.

Hakim hadisəsi

Döyüşlər davam edərkən Müaviyənin əsgərləri mizraqlarinin ucuna Qurandan hissələr taxdilar və bu hal ehtimalən Sonunu Allah müəyyənləşdirsin mənasına gəlirdi.Bunun da nəticəsi olaraq Həzrəti Əlinin qoşunu daxilində parçalanma baş verdi və sonradan Xaricilər adlanacaq bir hissə qoşunu tərk etdi.

Nəticə

Hakim hadisəsinin müxtəlif qaynaqlarda müxtəlif formada təzahürü var.Amma yekun olaraq bilinən odur ki Xəlifə Əlinin bundan sonra İslamda Müsəlman aləmində mövqeyi zəifləyir.658-ci il may ayinda Suriyali tərəfdarlarinin səyi ilə Müaviyə xəlifə elan edilir.Onun torpaqlari İraqa doğru genişlənərkən Xəlifə Əlinin torpaqları Kufəyə doğru daralırdı. Siffin savaşı Şiə-Sünni ayrılımına böyük bir "dəstək" göstərib.

İstinadlar

  1. ↑ Battle of Ṣiffīn, Encyclopædia Britannica, retrieved on April 17, 2019. "...ʿAlī gathered support in Kūfah, where he had established his centre, and invaded Syria. The two armies met along the Euphrates River at Ṣiffīn (near the Syrian-Iraqi border), where they engaged in an indecisive succession of skirmishes, truces, and battles, culminating in the legendary appearance of Muʿāwiyah’s troops with copies of the Qurʾān impaled on their lances—supposedly a sign to let God’s word decide the conflict." Archived at the Wayback machine
  2. ↑ Muʿāwiyah I, Encyclopædia Britannica, retrieved on April 17, 2019. "As a kinsman of the slain caliph ʿUthmān, Muʿāwiyah bore the duty of revenge. Because ʿAlī neglected to apprehend and punish ʿUthmān’s murderers, Muʿāwiyah regarded him as an accomplice to the murder and refused to acknowledge his caliphate. Thereupon ʿAlī marched to the Euphrates border of Syria and engaged Muʿāwiyah’s troops at the famous Battle of Ṣiffīn (657). Muʿāwiyah’s guile turned near defeat into a truce. Resorting to a trick that played upon the religious sensibilities of ʿAlī’s forces, he persuaded the enemy to enter into negotiations that ultimately cast doubt on the legitimacy of ʿAlī’s caliphate and alienated a sizable number of his supporters." Archived at the Wayback machine
  3. ↑ 1 2 Ibn Yaqubi, Ahmad. Tarikh Al Yaqubi. Armenia: Ahmad Ibn Yaqubi. 872. səh. 188. ISBN 9786136166070.
  4. ↑ 1 2 Muir, William. The Caliphate, its Rise and Fall. London: William Muir. 1891. səh. 261.
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Siffeyn_döyüşü&oldid=5546843"