Çobankol kənd məscidi

Çobankol kənd məscidi — XIX əsrə aid tarix-memarlıq abidəsi, məscid. Azərbaycanın Zaqatala rayonunun Çobankol kəndində yerləşir.

Çobankol kənd məscidi
Xəritə
41°32′17″ şm. e. 46°42′03″ ş. u.HGYO
Ölkə  Azərbaycan
Yerləşir Çobankol, Zaqatala
Tikilmə tarixi XIX əsr
Üslubu islam memarlığı
Vəziyyəti qəzalıdır
Rəsmi adı: İNV № 5243
KateqoriyaMəscid
ƏhəmiyyətiYerli əhəmiyyətli
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Məscid, Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 2 avqust 2001-ci ildə verdiyi 132 nömrəli qərar ilə yerli əhəmiyyətli daşınmaz tarix və mədəniyyət abidələrinin siyahısına salınıb.

Haqqında

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Çobankol kənd məscidi XIX əsrdə Azərbaycanın Zaqatala rayonunun Çobankol kəndində yerli əhalinin dəstəyi ilə tikilib.[1]

Azərbaycanda sovet işğalından sonra rəsmi olaraq 1928-ci ildən dinlə mübarizəyə başladılar.[2] Həmin ilin dekabrında Azərbaycan KP MK-i bir çox məscid, kilsə və sinaqoqları maarifləndirici istiqamətlərdə istifadə üçün klubların balansına verdi.[3] Əgər 1917-ci ildə Azərbaycanda 3.000 məscid var idisə 1927-ci ildə bu rəqəm 1.700, 1928-ci ildə 1369, 1933-cü ildə isə 17 idi.[3][4] Çobankol məscidi də bu dövrdə ibadətə bağlanıb. Məscidin binasından 1988-ci ilə qədər anbar kimi istifadə olunub. 1989-cu ildə təkrar dindarların istifadəsinə verilib.[5]

Azərbaycan müstəqilliyini yenidən bərpa etdikdən sonra Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 2 avqust 2001-ci ildə verdiyi 132 nömrəli qərar ilə məscid, yerli əhəmiyyətli daşınmaz tarix və mədəniyyət abidələrinin siyahısına salınıb.[6]

2012-ci ildə Azərbaycanın şimal-qərb bölgəsində baş vermiş zəlzələdən sonra məscidin binası qəzalı vəziyyətə düşüb.[1]

Hazırda məscid qəzalı vəziyyətdədir və fəaliyyət göstərmir.[1]

Memarlığı

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Həyətyanı sahəsi 800 kv.metr, iç sahəsi isə 20x10 metrdir. Məscid çaylaq daşı və bişmiş kərpiclə tikilib.[5] Arxa divarında daş kitabə həkk edilib. Tağvari formalı bir giriş qapısı var. Giriş qapısının önündə 7 tağlı eyvan var. 5 pilləli taxtadan düzəldilmiş minbəri var.[5]

Şəkilləri

[redaktə | mənbəni redaktə et]

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ 1 2 3 "Zəlzələdən sonra təhlükəyə çevrilən tarixi abidələr hələ də bərpa olunmur". Report İnformasiya Agentliyi (az.). 2022-10-27. 2022-11-14 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-09-23.
  2. ↑ Yunusov, Arif. Azərbaycanda İslam (PDF) (az.). Bakı: Zaman. 2004. səh. 140. ISBN 9952-8052-2-5. 2023-07-05 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2022-12-14.
  3. ↑ 1 2 Yunusov, Arif. Azərbaycanda İslam (PDF) (az.). Bakı: Zaman. 2004. səh. 141. ISBN 9952-8052-2-5. 2023-07-05 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2022-12-14.
  4. ↑ Ələsgərova, Nəsrin. "Ислам в Азербайджане: история и современность | Heinrich Böll Stiftung | Tbilisi - South Caucasus Region". ge.boell.org (rus). 2005-01-15. 2019-09-13 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-09-04.
  5. ↑ 1 2 3 Azərbaycan Respublikası Məscidlərinin Ensiklopediyası (PDF) (az.). Bakı: Beynəlxalq Əlhuda. 2001. səh. 143. ISBN 964-8121-59-1. 2021-07-23 tarixində arxivləşdirilib (PDF).
  6. ↑ "Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 2001-ci il 2 avqust Tarixli 132 nömrəli qərarı ilə təsdiq edilmişdir" (PDF) (az.). mct.gov.az. 2001-08-02. 2021-07-07 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2022-12-14.