İsoroku Yamamoto

İsoroku Yamamoto (yap. 山本 五十六; 4 aprel 1884[1][2][…] – 18 aprel 1943[3][1][…], Buqenvil) — Yaponiya Marşal Admiralı. O, İkinci Dünya müharibəsi ərəfəsindən ölümünə qədər Birləşmiş Donanmanın Ali Baş Komandanı olmuşdur. Yamamoto Yaponiya imperiyasını hərbi dəniz donanmasında bir sıra mühüm vəzifələr daşımış və xüsusilə Dəniz Aviasiyasının inkişafında və yenidən təşkilində mühüm işlər görmüşdür. O, İkinci Dünya Müharibəsində Ali Baş Komandan vəzifəsini tutmuş və Pörl-Harbora hücum əməliyyatı və Miduey döyüşü təşkilində vəzifələr daşımışdır. Amerika Silahli Qüvvələrinin hərbi əməliyyatı nəticəsində Yamamotoyu daşıyan təyyarə hədəf alınaraq öldürülmüşdür.

İsoroku Yamamoto
yap. 山本五十六
Doğum tarixi 4 aprel 1884(1884-04-04)[1][2][…]
Vəfat tarixi 18 aprel 1943(1943-04-18)[3][1][…] (59 yaşında)
Vəfat yeri
Vəfat səbəbi döyüşdə ölüm
Dəfn yeri
  • Tama qəbiristanlığı[d]
Təhsili
Fəaliyyəti zabit
Fəaliyyət illəri 1904-cü ildən
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Ailəsi

[redaktə | mənbəni redaktə et]

4 aprel 1884-cü ildə samuray Tokano Teykiçinin altıncı oğlu olan İsoroku Sadayoşi Hokkyido adasındakı Kuşingun Sonşomura kəndində anadan olmuşdur. Oğlan varisi olmayan nüfuzlu bir ailənin övladlığa götürməsi nəticəsində Yamamoto soyadını almışdır. Anadan olduğu ildə atasının 56 yaşında idi və bu səbəbdən öz oğluna 56 mənasına gələn İsoroku adını qoymuşdur. 1918-ci ildə Reyko Mihaşi ilə evlənir və bu evlilikdən iki oğlu və qızı olur.

Karyera

[redaktə | mənbəni redaktə et]

1896-cı ildə daxil olduğu Hiroşima Hərbi Dəniz Akademiyasından 1904-cü ildə məzun olur.1905-ci ildə Tsuşima müharibəsində(Rusiya-Yaponiya) iştirak edir və sol əlinin iki barmağını itirir.Daha sonralar ildə Tsukiji Hərbi Dəniz Akademmiyasına(1913-1919) və Harvard Universitetində(1919-1921) təhsil alır.1923-cü ildə Kapitan vəzifəsinə yüksəlir.13 Aprel, 1924-cü ildə ABŞ-nin Hərbi Donanma Kollecinə səfər edən nümayəndə heyətində Kapitan Rütbəlisi kimi iştirak edir.1934-1935 illərində Londonda Dənizçilik Konfrasında Yaponiya nümayəndə heyətinə sədrlik edir. 1936-cı ildə Yaponiya Donanmasına Nazir Müavini kimi təyin olunur və müharibə gəmilərinin iri həcmli istehsalına qarşı çıxaraq təyyarə platformalı gəmilərin istehsalının stimullaşdırılması üçün səy göstərir.

Yaponiyanın Almaniya ilə ittifaqına qarşı olması və 1939-cu ildə Yangtze çayı üstündəki Amerikan hücum qayıqlarına müdaxilə edilməsinə görə ABŞ səfirindən üzr istəməsi sərt tənqid olunmasına səbəb olur. Lakin bütün bunlara baxmayaraq 1939-cu ildə Birləşmiş Donanmanın Ali Baş Komandanı təyin olunur.

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ 1 2 3 4 Hughes T. A. Yamamoto Isoroku // Encyclopædia Britannica (ing.).
  2. ↑ 1 2 Isoroku Yamamoto // Store norske leksikon (бук.). 1978. ISSN 2464-1480
  3. ↑ 1 2 Ямамото Исороку // Большая советская энциклопедия (rus.): [в 30 т.]. / под ред. А. М. Прохорова 3-е изд. Москва: Советская энциклопедия, 1969.