Astragalus serpentinicus var. esfadiarianus

*Astragalus verus*
Astragalus verus
Elmi təsnifat
	Domen: Eukariotlar Klad: Diaphoretickes Ranqsız: Arxeplastidlər Aləm: Bitkilər Klad: Streptofitlər Klad: Ali bitkilər Klad: Çoxsporlu bitkilər Klad: Borulu bitkilər Klad: Toxumlu bitkilər Klad: Çiçəkli bitkilər Klad: Evdikotlar Klad: Bazal evdikotlar Klad: Superrosids Klad: Rosids Klad: Fabids Dəstə: Paxlaçiçəklilər Fəsilə: Paxlakimilər Yarımfəsilə: Faboideae Triba: Galegeae Yarımtriba: Astragalinae Cins: Gəvən Növ: Astragalus verus
Beynəlxalq elmi adı
	Astragalus verus Bunge, 1869;
ITIS	820191
NCBI	144168
EOL	645638

Astragalus verus (lat. Astragalus verus) — bitkilər aləminin paxlaçiçəklilər dəstəsinin paxlakimilər fəsiləsinin gəvən cinsinə aid bitki növü.

Təbii yayılması

Türkmənistanda və İranda təbii halda yayılmışdır.

Botaniki təsviri

Hündürlüyü 1 m-dək olan, yuxarı hissəsi seyrək budaqlı koldur. Gövdələri düz dayanan, budaqları çoxsaylı, qalın, uzun və ya qısa, əyilmiş, uzunluğu (2) 3-3,5 sm olan, horizontal iynələrlə sıx örtülmüşdür. Yalançı zoğları yumurtavari, uzunluğu təxminən 0,8-1 sm, ağ keçəli, ucu nazik, biz, möhkəm, bərkdir. Yarpaqları növbəli, ucu iynəlidir, böyümə prosesində bərkiyir və yaşlı budaqlarda yalançı zoğlarla birlikdə qalır. Xırda yarpaqları 6-8 (10) cüt, saplaq iynəsindən qısa, neştərvari və ya neştərvari-uzunsov olub, uzunluğu 2-5 mm, eni 1-2 mm, novşəkilli düzülmüş, iki tərəfdən qısa tüklü, ağımtıl və ya yaşılımtıldır. Çiçək altlıqları xətvari, ucu tüklü, yarpaqların qoltuqlarında iki ədəd, birillik budağın uzunluğu boyunca uzunsov, eni təxminən 1-1,5 sm olan sünbülvari çiçək qrupunda yerləşir. Kasacığın uzunluğu 5-7 mm, təxminən bünövrəsinədək qısa, ağ tükcüklü, dişcikləri konusvari borucuğun yarısına bərabərdir. Çiçək tacı açıq sarı, uzunluğu 8-10 mm-dir. Yelkənin eni təxminən 2 mm, enli dırnaqcıqdan 2-3 dəfə qısadır. Paxlaları yumurtavari, tükcüklü, uzunluğu təxminən 4 sm, eni 1,5 sm, bir toxumlu, açılmayan, sıx tükcüklərlə örtülmüşdür.

Ekologiyası

Qumsal torpaqlarda, qayalıq və daşlıqlarda, dəniz səviyyəsindən 1000-1400 metr yüksəkdə bitir.

Azərbaycanda yayılması

Naxçıvan MR, Culfada, Lənkəranda, Masallıda çox az rast gəlinir.

İstifadəsi

Müalicəvi məqsədlər.

Sinonimləri

Homotipik sinonimləri

Tragacantha vera (Olivier) Kuntze

Heterotipik sinonimləri

Astracantha atropatana (Bunge) Podlech
Astracantha chorassanica (Bunge) Podlech
Astracantha consentanea (Boriss.) Czerep.
Astracantha densissima (Boriss.) Czerep.
Astracantha fallax (Fisch.) Podlech
Astracantha heratensis (Bunge) Podlech
Astracantha kuramensis (Boriss.) Podlech
Astracantha lasiocaulos (Bunge) Podlech
Astracantha longiramosa (Boriss.) Czerep.
Astracantha meana (Boriss.) Podlech
Astracantha meraca (Boriss.) Podlech
Astracantha meschhedensis (Bunge) Podlech
Astracantha multifoliolata (Boriss.) Podlech
Astracantha ochrobia (Bunge) Podlech
Astracantha pachyacantha (Bunge) Podlech
Astracantha parrowiana (Boiss. & Hausskn.) Podlech
Astracantha piletoclada (Freyn & Sint.) Czerep.
Astracantha pulvinata (Bunge) Podlech
Astracantha semipellita (Bunge) Podlech
Astracantha serpentinica (Širj. & Rech.f.) Podlech
Astracantha strobilifera (Royle ex Benth.) Podlech
Astracantha unguiculata (Boriss.) Czerep.
Astragalus atropatanus Bunge
Astragalus brachycentros Fisch.
Astragalus brachycentros var. koieanus Širj. & Bornm.
Astragalus brachycentrus var. bachtiaricus Širj.
Astragalus caspicus var. bornmuelleri Širj.
Astragalus chorassanicus Bunge
Astragalus consentaneus (Boriss.) Boriss.
Astragalus densissimus (Boriss.) Boriss. ex Širj.
Astragalus fallax Fisch.
Astragalus heratensis Bunge
Astragalus horridissimus Širj. & Bornm.
Astragalus keyserlingii Bunge
Astragalus kuramensis (Boriss.) Czerep.
Astragalus lasiocaulos Bunge
Astragalus longemucronulatus Širj. & Rech.f.
Astragalus longiramosus (Boriss.) Širj.
Astragalus meanus (Boriss.) Boriss.
Astragalus meracus (Boriss.) Boriss.
Astragalus meschhedensis Bunge
Astragalus multifoliolatus (Boriss.) Širj.
Astragalus ochrobius Bunge
Astragalus ochrobius var. longemucronulatus (Širj. & Rech.f.) Parsa
Astragalus ochrobius var. rechingeri Širj.
Astragalus pachyacanthus Bunge
Astragalus pachyacanthus var. hirtistylus Boiss.
Astragalus pachyacanthus var. lasiocaulos (Bunge) Širj.
Astragalus parrowianus Boiss. & Hausskn.
Astragalus parrowianus var. flavus Širj. & Rech.f.
Astragalus parrowianus var. gaubae Širj. & Bornm.
Astragalus piletocladus Freyn & Sint.
Astragalus piletocladus var. sexfoliolatus Širj.
Astragalus pulvinatus Bunge
Astragalus pulvinatus var. elongatus Širj. & Bornm.
Astragalus royleanus D.Dietr.
Astragalus semipellitus Bunge
Astragalus serpentinicus Širj. & Rech.f.
Astragalus serpentinicus var. esfadiarianus Širj. & Rech.f.
Astragalus strobilifer Royle ex Benth.
Astragalus unguiculatus (Boriss.) Boriss.
Astragalus wrangelii Širj.
Astragalus wrangelii subsp. memorabilis Širj.
Tragacantha atropatana (Bunge) Kuntze
Tragacantha brachycentra (Fisch.) Kuntze
Tragacantha chorassanica (Bunge) Kuntze
Tragacantha consentanea Boriss.
Tragacantha densissima Boriss.
Tragacantha heratensis (Bunge) Kuntze
Tragacantha keyserlingii (Bunge) Kuntze
Tragacantha kuramensis Boriss.
Tragacantha lasiocaulos (Bunge) Kuntze
Tragacantha longiramosa Boriss.
Tragacantha meana Boriss.
Tragacantha meraca Boriss.
Tragacantha meschhedensis (Bunge) Kuntze
Tragacantha multifoliolata Boriss.
Tragacantha ochrobia (Bunge) Kuntze
Tragacantha pachyacantha (Bunge) Kuntze
Tragacantha piletoclada (Freyn & Sint.) Boriss.
Tragacantha piletoclada var. spinosissima Boriss.
Tragacantha pulvinata (Bunge) Kuntze
Tragacantha semipellitus (Bunge) Kuntze
Tragacantha strobilifera (Royle ex Benth.) Kuntze
Tragacantha unguiculata Boriss.