Avarayr döyüşü

Avarayr döyüşü və ya Avaray döyüşü — Sasani əsarətinə qarşı üsyan edən ermənilərlə İran qoşunu arasında döyüş. Maku ilə Xoy arasındakı Avarayr düzündə, 26 may 451-ci ildə olmuşdur. Üsyana Vardan Mamikonyan başçılıq edirdi. Döyüşdə ermənilərlə birlikdə qonşu iberlər və albanlar da iştirak etmişdi. İran qoşunu sayca az olan üsyançıları məğlub etmişdir. Bu vuruşmada Mamikonyan öldürülmüşdür, lakin Sasanilərin qələbəsi həlledici olmamışdır. 457, 481–484-cü illərdə Cənubi Qafqazda Sasanilərə qarşı yeni üsyanlar baş vermişdir.[3][8]

Avarayr döyüşü
Döyüşü təsvir edən XV əsr erməni miniatürü
Tarix 26 may və ya 2 iyun 451-ci il[1][2]
Yeri Avarayr düzü, Vaspurakan, Ermənistan Krallığı
(indiki Çors, Çaypara şəhristanı, Qərbi Azərbaycan ostanı, İran)
Nəticəsi Pirr qələbəsi[3] tipli Sasanilərin hərbi qələbəsi [4]
Münaqişə tərəfləri

Sasanilər İmperiyası və sadiq ermənilər

Xristian ermənilər

Komandan(lar)

Muşkin Niusalavurd
Mihr Narse
İzad Quşnasb
Aştat
Syunikli Vasak

Vardan Mamikonyan †
Ğevond Vanandetsi[5]

Tərəflərin qüvvəsi

200 000[3]-300 000[6] sasanilər
60 000 ermənilər[6]
və naməlum sayda fillər

66,000[6]

İtkilər

ağır[7]

ağır[7]

Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ "Arxivlənmiş surət". 2015-11-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-06-14.
  2. ↑ Nicholson, Oliver. The Oxford Dictionary of Late Antiquity. 2018-04-19. ISBN 9780192562463.
  3. ↑ 1 2 3 Hewsen, Robert H. "AVARAYR". Encyclopædia Iranica. August 17, 2011. November 17, 2015 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: June 14, 2020. So spirited was the Armenian defence, however, that the Persians suffered enormous losses as well. Their victory was pyrrhic and the king, faced with troubles elsewhere, was forced, at least for the time being, to allow the Armenians to worship as they chose.
  4. ↑ Susan Paul Pattie, Faith in History: Armenians Rebuilding Community, (Smithsonian Institution Press, 1997), 40.
  5. ↑ The Golden Age:Minor Writers, The Heritage of Armenian Literature, Vol.1, ed. Agop Jack Hacikyan, (Wayne State University Press, 2000), 360.
  6. ↑ 1 2 3 Babessian, Hovhannes. "The Vartanantz Wars". The Armenian Review. 18. 1965: 16–19.
  7. ↑ 1 2 Susan Paul Pattie. Faith in History: Armenians Rebuilding Community. Smithsonian Institution Press. 1997. səh. 40. ISBN 1560986298. The Armenian defeat in the Battle of Avarayr in 451 proved a pyrrhic victory for the Persians. Though the Armenians lost their commander, Vartan Mamikonian, and most of their soldiers, Persian losses were proportionately heavy, and Armenia was allowed to remain Christian.
  8. ↑ Аварајр дөјүшү // Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасы: [10 ҹилддә]. I ҹилд: А—Балзак. Бакы: Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасынын Баш Редаксијасы. Баш редактор: Ҹ. Б. Гулијев. 1976. С. 33.