Büdcə uçotu

Bu məqaləni vikiləşdirmək lazımdır. Lütfən, məqaləni ümumvikipediya və redaktə qaydalarına uyğun şəkildə tərtib edin.

Mühasibat uçotu
Əsas anlayışlar
Mühasib Mühasibat Əsas mühasibat kitabı Cari dövriyyə balansı Hesabat dövrü Uçot siyasəti İkili yazılış Debet = Kredit Aktiv = Passiv Qiymətləndirmə Maya dəyəri RMUS UMUS MHBS GAAP
Maliyyə hesabatları
Mühasibat balansı Pul vəsaitlərinin dövriyyəsi haqqında hesabat Bölüşdürülməmiş mənfəət hesabatı Kapitaldakı dəyişikliklər haqqında hesabat Konsolidasiya
Mühasibat uçotunun sahələri
Xərclər uçotu Maliyyə uçotu Məhkəmə mühasibatlığı Fond uçotu İdarəetmə uçotu Vergi uçotu Büdcə uçotu Bank uçotu
Audit
Maliyyə nəzarəti
b m r

Büdcə uçotu (ing. budget accounting) — maliyyə və qeyri-maliyyə aktivlərinin və öhdəliklərinin vəziyyəti haqqında pul ifadəsində məlumatların toplanması, uçotu və ümumiləşdirilməsi, təsərrüfat subyektinin bu aktiv və öhdəliklərini dəyişdirən əməliyyatların uçotu üçün nizamlı sistem.

BSE-nin məlumatına görə, büdcə uçotu təsərrüfat uçotunun tərkib hissəsi olan büdcə idarə və təşkilatlarının büdcənin icrası prosesinin və xərclər smetasının uçotudur. Mühasibat uçotu vahid sistem əsasında qurulur, büdcənin gəlirləri və xərcləri haqqında zəruri məlumatlarla təmin edilir, genişləndirilmiş təkrar istehsal məqsədləri üçün gəlirlərin rasional bölüşdürülməsinə və yenidən bölüşdürülməsinə kömək edir. Büdcə uçotunun köməyi ilə büdcənin icrası prosesinin planlı idarə edilməsi, maliyyə-büdcə intizamı və xərclərə qənaət həyata keçirilir^[1].

“Maliyyə və kredit ensiklopedik lüğəti” büdcə uçotunu bütün səviyyələrdə büdcənin icrasının gedişi haqqında məlumatların toplanması, qeydiyyatı və ümumiləşdirilməsi sistemi kimi müəyyən edir; təsərrüfat uçotu sisteminin bir hissəsi, o cümlədən onun üç növü: mühasibat uçotunun əsas rolu ilə əməliyyat, mühasibat və statistik. Büdcə uçotu büdcənin icrası prosesi ilə bağlı bütün maliyyə və təsərrüfat əməliyyatlarını əhatə edir^[2].

Büdcə uçotunun vəzifəsi büdcənin icrası prosesini idarə etmək və ona nəzarət etmək (o cümlədən ümumi gəlir və xərclərin uçotu və fəaliyyət növü üzrə, büdcə vəsaitlərinin uçotu)^[2].