BTQ

Bakı Təşəbbüs Qrupu^[a] və ya qısaca BTQ – Fransa müstəmləkəçiliyinə qarşı mübarizə aparmaq məqsədilə yaradılmış təşkilat. Qrupun icraçı direktoru Abbas Abbasovdur.^[1]

Bakı Təşəbbüs Qrupu BTQ
Loqo
Növü	Beynəlxalq təşkilat
Şüar	Birlik, azadlıq, müstəqillik
Yaranma tarixi	6 iyul 2023
Mərkəzi	Bakı,  Azərbaycan
Sədr	Abbas Abbasov
bakuinitiative.com

Bakı Təşəbbüs Qrupunun yaradılması barədə qərar 6 iyul 2023-cü ildə Qoşulmama Hərəkatının Əlaqələndirmə Ofisinin Nazirlər Toplantısı çərçivəsində Bakıda keçirilmiş dəyirmi masa zamanı verilmişdir. Tədbir zamanı Martinika, Qayana, Yeni Kaledoniya, Fransız Polineziyası, Uollis və Futuna, Solomon adalarının nümayəndələri çıxış etmişdirlər.^[2] Təşkilatın ofisi 21 oktyabr 2023-cü ildə Bakıda yerləşən "Winter Park Plaza"da açılmışdır.^[1]

Qrupun məqsədi müstəmləkəçilikdə olan dünyanın müxtəlif bölgələrində yerləşən xalqların azadlıq uğrunda apardıqları mübarizəyə dəstək verməkdir. 22 sentyabr 2023-cü ildə qrup tərəfindən BMT-də "Dekolonizasiya: Sakit inqilab" mövzusunda konfrans keçirmişdir. 20 oktyabr 2023-cü ildə qrupun təşəbbüsü ilə 14 ölkənin, Fransanın müstəmləkə altında saxladığı dənizaşırı ərazilərin, həmçinin Korsikanın təmsilçilərinin iştirak etdiyi "Neokolonializm: İnsan hüquqlarının pozulması və ədalətsizlik" adlı beynəlxalq konfrans baş tutmuşdur.^[1] 21 noyabr 2023-cü ildə Bakı Təşəbbüs Qrupunun təşkilatçılığı ilə "Dekolonizasiya: Qadınların gücləndirilməsi və inkişaf" mövzusunda konfrans keçirilmişdir.^[3]

20 iyun 2024-cü ildə qrupun təşəbbüsü ilə BMT-nin Nyu-Yorkdakı mənzil-qərargahında "Müstəqilliyə və fundamental azadlıqlara doğru: Müstəmləkəçiliyə son qoyulmasında C24 Komitəsinin rolu" adlı beynəlxalq konfrans keçirilmişdir. Konfransda Fransa və Niderlandın müstəmləkəsi olan 8 ərazidən nümayəndələr iştirak etmişdirlər.^[4]

Bakı Təşəbbüs Qrupu aşağıdakı müstəmləkə ərazilərin dekolonizasiyasını dəstəkləyir, həmin ərazilərin nümayəndələri ilə əməkdaşlıq edir. Bundan əlavə, Komor adaları, Haiti kimi keçmiş Fransa müstəmləkələri də Bakı Təşəbbüs qrupu tərəfindən keçirilən tədbirlərdə iştirak edirlər.

•  Yeni Kaledoniya: Yeni Kaledoniyanın nümayəndə heyəti ilə qrup arasında daimi görüşlər təşkil olunur.^[5][6] BTQ 2024-cü ildə müstəqillik uğrunda mübarizə aparan 14 siyasi hərəkatla birgə Yeni Kaledoniya dəstəkləyən və Fransanı pisləyən bəyanət yayıb.^[7] Kanak İşçiləri Həmkarlar İttifaqının xarici məsələlər üzrə koordinatoru Rok Xaokas qrupun fəaliyyətini yüksək dəyərləndirib.^[8]
•  Fransa Polineziyası: 30 aprel 2024-cü ildə Fransız Polineziyasının "Tavini" partiyası ilə qrup arasında əməkdaşlıq memorandumu imzalanıb.^[9]
•  Fransa Qvianası
•  Qvadelupa: "Qvadelupanın Azadlığı Uğrunda Xalq İttifaqı"nın Baş katibi Jan Jakob Bisep gördüyü işlərə görə qrupa təşəkkür edib.^[10]
•  Sen-Marten: sen-martenli hüquq müdafiəçisi Roda Arrindell Fransa müstəmləkəçiliyindən xilas olmaq üçün qrupun dəstəyinə inandığını bildirib.^[11]
•  Boneyr: "Boneyr İnsan Hüquqları Təşkilatı"nın prezidenti Davika Bissessar dekolonizasiyaya dəstək verdiyi üçün qrupa təşəkkür edib.^[12]
•  Martinika
•  Korsika: qrup Korsikanın "Nazione" müstəqillik hərakatına dəstək verdiyini açıqlayıb.^[13]
•  Komor adaları: özü müstəqil olsa da, Mayotta adasının Fransa işğalı altında olduğunu iddia edərək geri qaytarılmasını tələb edir, bu səbəbdən Bakı Təşəbbüs Qrupunda fəaliyyət göstərir.^[14]
•  Uollis və Futuna

• bakuinitiative.com — Rəsmi saytı