Beriyev A-50

Beriyev A-50 ("A" məhsulu, NATO kodlaşdırılmasına görə: Mainstay — "İstinadgah") — uzaq radiolokasiya müəyyən və idarə edilməsi təyyarəsi. "Moss"u əvəz etmək üçün nəzərdə tutulmuş "A-50" ilk uçuşunu 1978-ci ildə gerçəkləşdirmişdir. 1984-cü ildə, Rusiya HHQ-də istifadəyə verilmiş və 1992-ci ildən bu yana təxminən 40 ədəd istehsal edilmişdir.

Beriyev A-50
Tipi uzaq radiolokasiya müəyyən və idarə edilməsi
İlk uçuş 1978
İstismara verilmə tarixi 1984
İstismarçılar Rusiya Hava Qüvvələri
Buraxılış sayı 40 (təqribən)
Hazırlanma dəyəri $330 mln.
Baza modeli İlyuşin İL-76
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Layihələndirilməsi və hazırlanması[redaktə | mənbəni redaktə et]

 Beriyev A-50 Şmel

15 nəfərdən ibarət olan heyəti, antennası təyyarənin üst hissəsində 29 ft 9 in (9.00 m) hündürlüyündəki fırlanan radar günbəzinə yerləşdirilmiş Liana izləmə radarından məlumatları toplayır. A-50 maksimum 10 dədə  hərbi təyyarəni idarə  edə bilir. Təyyarənin maksimum qalxış çəkisi olan 190 ton ilə  aviabazadan havaya qalxıb 1000 km mənzilə qədər 4 saat dayanmadan uça bilər.

Təyyarə nəzəri olaraq İL-78 tərəfindən havada yanacaqdoldurma qabiliyyətinə malik olmasına baxmayaraq test uçuşları zamanı tanker təyyarənin quyruq turbulentliyinə girərək həddindən artıq silkələndiyinə görə demək olar ki, bunun mümkün olmadığı görünmüşdür.[1] "Veqa-M" radarı Moskvada MNIIP tərəfindən modernləşdirilimişdir və NPO-Vega-M tərəfindən istehsal olunmuşdur. "Vega-M" radarı 230 km mənzil içindəki 50 müxtəlif hədəfi eyni zamanda izləyə bilir. Gəmi kimi böyük hədəfləri 400 km uzaqlıqdan da görmək olur.

Modelləri[redaktə | mənbəni redaktə et]

СКИП - Lil-76md model
  • A-50m - təkmilləşdirilmiş Rus Modeli[2]
  • A-50У - yenilənmiş Modeli, Rusiya üçün
  • İzdeli-676[3] - istehsal yalnız bir dəfəyə məxsus müvəqqəti istehsal olunan  , telemetriya izləmə modeli
  • İzdeli-776 - istehsal yalnız bir dəfəyə məxsis müvəqqəti istehsal onunan telemetriya və izləmə modeli
  • İzdeli-976 (SKİP) - (СКИП - Təyyarə Nəzarət-İdarəetmə Məntəqəsi) - İL-76 bazasında yaradılan Məsafədan İdarəetmə və Raket İzləmə platforması. İlk olaraq Raduga Kh-55 idarə olunan nüvə raketləri sınaqlar dəstəkləmək üçün istehsal edilmişdir. Digər avadanlıqlarlala təchiz olunumuş stasionar radar qapağı və monitorlu izləmə operatoru kabinəsi vardır ( bir prototipi və beş ədəd istehsalı).
  • İzdeli-1076 - bir dəfəyə məxsus buraxılan xüsusi xidmət modeli. Missiyası haqqında məlumat mövcud deyil.
  • A-50İ - İsrail Phalcon radarı ilə təchiz edilmiş model, Çin Xalq Respublikası üçün dizayn edilmişdir , ABŞ-nın göstərdiyi yüksək təzyiqlə layihə ləğv edilmişdir .
  • A-50E/I - Rus Shmel və ya İsrail Phalcon radar ilə təchiz edilmiş ixrac modeli.
  • KJ-2000 - Çin şirkəti tərəfindən işlənib hazırlanmış A-50İ bazalı model.

İstifadəçilər[redaktə | mənbəni redaktə et]

Rusiya
  • Rusiya HHQ-i - 29 ədəd istifadə etməkdədir
SSRİ
  • Sovet Hərbi Hava Qüvvələrinin (Keçmiş)
  • Sovet Hava Hücumundan Müdafiə Qüvvələri (Köhnə)

Texniki Xüsusiyyətləri (A-50)[redaktə | mənbəni redaktə et]

Ümumi Xarakteristikaları

  • Ekipaj: 15
  • Uzunluq: 49.59 metr (152 ft 8 in)
  • Qanad açıqlığı: 50.50 metr (165 ft 6 in)
  • Yüksəklik: 14.76 metr (48 ft 5 in)
  • Qanadın sahəsi: 300 m² (3,228 ft²)
  • Boş çəkisi: 75,000 kq (165,347 lb)
  • Maksimum qalxış ağırlığı: 170,000 kq (374,786 lb)
  • Güc qurğuları: 4× D-30KP Turbofan, 117,68 kN (35,200 lbf) bir ədədi
  • Maksimum sürət: 800 km/s (497 mph)
  • Uçuş mənzili: 6,400 km (3,977 mi)
  • Xidmət hündürlüyü: 12,000 m (39,371 ft)

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. [Ilyushin IL-76, Russia's Versatile Airlifter, Aerofax]
  2. "Russia modernizes fleet of A-50M AWACS planes". 2012-10-09 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-06-13.
  3. [Gordon, Yefim, OKB Ilyushin, 2004, London]

Həmçinin bax[redaktə | mənbəni redaktə et]

Müasirləşdirmə il bağlı: İl-76, KJ-2000

Həmkarı olan Hava Gəmiləri: E-3 Sentry