Beyt Quvrin-Mareşa Milli Parkı (ivr. בית גוברין - מרשה) — İsrailin mərkəzində, Kiryat Qat şəhərindən 13 km uzaqlıqda yerləşən milli park. Milli parkda ilk məbəd dövründə Yehuda Krallığı üçün əhəmiyyətli şəhərlərdən biri olan Mareşa və Roma İmperiyası dövründə Eleteropol kimi tanınan Beyt Quvrin şəhərinin qalıqları yerləşir.[1]
Beyt Quvrin Milli Parkı | |
---|---|
ivr. בית גוברין - מרשה | |
BTMB kateqoriyası — II (Milli park) |
|
Sahəsi | 5 km2 ha |
Yerləşməsi | |
31°35′49″ şm. e. 34°54′02″ ş. u.və Şimali Amerika_type:area HGYO | |
Ölkə | İsrail |
Rayon | Cənub |
Yaxın şəhər | Kiryat Qat |
|
|
Rəsmi adı | ing. Caves of Maresha and Bet-Guvrin in the Judean Lowlands as a Microcosm of the Land of the Caves |
Tipi | Mədəni |
Kriteriya | v |
Tarixi | 2014 (38-ci sessiya) |
İstinad nöm. | 1370 |
Region | Avropa və Şimali Amerika |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Milli parkda aparılan qazıntı işlərində yəhudi məzarlığı, Bizans-Roma amfiteatrı, Bizans kilsəsi, ictimai hamamlar, mozaikalar, məzar mağaralar[2] aşkarlanmışdır.
Mareşa şəhəri haqqında ilk məlumatlar Yehuda qəbiləsinə qədər uzanır. Yəhudi Bibliyasına görə şəhər Rovoam tərəfindən Misirə qarşı müdafiə edilmişdir. Yehuda Krallığının dağıdılmasından sonra şəhər İdumeya Krallığının parçası olmuşdur. Gec fars dövründə şəhərdə saydanlar məskunlaşmışdırlar və şəhər e.ə. 259-cu ildə Zenon papirusunda qeyd olunmuşdur. Makkabi üsyanı zamanı şəhər makkabilərə qarşı müdafiə olunduğundan zərər görmüşdür. Haşmonayim kralı I İohan Qirkan e.ə. 112-ci ildə şəhəri dağıtmış və bu ərazilər Haşmonayim Krallığının əlinə keçmişdir. E.ə. 40-cı ildə Parfiya dövləti tərəfindən şəhər tamamilə xaraba edilmiş və bir daha bərpa edilməmişdir.
Mareşadan sonra bu ərazidə ən əhəmiyyətli şəhər Beyt Quvrin olmuşdur. Yəhudi müharibəsində Beyt Quvrin şəhəri 68-ci ildə Roma imperatoru Vespasian tərəfindən işğal edilmişdir. Bar Kohba üsyanı (132–135) zamanı şəhər yenə əziyyət çəkmişdir və Roma koloniyası kimi yenidən qurularaq 200 il ərzində Eleteropol ("azad insanların şəhəri") adlanmışdır. Bizans dövründə burada yəhudilərin və xristianların yaşadığı qeyd olunmuşdur.
Burada ilk qazıntı işləri 1898–1900-cü illərdə Frederik Bliss və Stüard Makalister tərəfindən aparılmışdır. Onlar qülləli şəhər divarları ilə əhatə olunmuş qədim şəhər aşkar etmişdirlər. Onlar tərəfindən qum təpəsində iki Ellen və bir yəhudi stratumu müəyyən edilmişdir. Burada kolumbariyalar, su sisternləri tapılmışdır.
1989 və 1992-ci illərdə hər iki şəhər İsrail arxeoloqu Amos Kloner tərəfindən də tədqiq edilmişdir. Bu illərdə amfiteatr, böyük Roma hamamı, kilsə aşkarlanmışdır.