Calğan dağı

Calğan dağı (Calğan-Tau[1], Calğan-Dağ[2]) — Sabnova-Calğan silsiləsində, Böyük Qafqazda yerləşən zirvə. İnzibati cəhətdən Rusiya Federasiyası Dağıstan Respublikası Dərbənd rayonu ərazisində yerləşir. Hündürlüyü 585 metrdir.

Calğan dağı
Ümumi məlumatlar
Dağ sistemi Böyük Qafqaz
Dağ silsiləsi Sabnova-Calğan silsiləsi
Mütləq hündürlüyü 708,2 m
Yerləşməsi
42°01′41″ şm. e. 48°14′55″ ş. u.HGYO
Ölkə  Rusiya
Vilayət
  • Dağıstan
Əyalət
  • Dərbənd rayonu
Calğan dağı xəritədə
Calğan dağı
Calğan dağı
Calğan dağı xəritədə
Calğan dağı
Calğan dağı

Coğrafi yerləşmə

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Dağ Dağıstan Öndağlığı ilə dəniz kənarı ovalıq arasında qərarlaşır. Dağdan aşağıda Dərbənd şəhəri yerləşir.

Geologi quruluşu

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Calğan-Mekax antiklinalına daxildir[3]. Üst-Miosen suxurları üstünlük təşkil edir[4].

Bitki örtüyü

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Dağın ətəklərindən yarımsəhra lanşaftının birdən meşə lanşaftına keçməsini müşahidə etmək olur[5]. Bu isə zirvəuə doğru yağıntının miqdarının artması ilə əlaqədardır (Dərbənd — 171 mm, Calğan — 262 mm). Burada palıd, heyva və digər bitkilər meşə əmələ gətirir.

Dağın ətəklərində Yuxarı Calğan, MitağıMitağı-Qazmalar kimi kəndlər yerləşir.

Görməli yerləri

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Dağda yerləşir:

  • məlumata görə burada Qafqaz Albaniyasının ilk katalikosu Qriqoris dəfn edilmişdir.
  • 1722-ci ildə I Pyotrın burada olması ilə əlaqədar pir təşkil edilmişdir.
  • Stalaktitli mağarada "müqəddəs" "Urus-bulağı" yerləşir. Deyilənə görə burada I Pyotr su içmişdir[6].
  1. ""Очерки истории Митаги"". 2016-03-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-06-21.
  2. Энциклопедический словарь Ф. А. Брокгауза и И. А. Ефрона [ölü keçid]
  3. "М. Эльдаров. «Уникальные памятники природы Дагестана»". 2011-02-01 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-06-21.
  4. Атлас Республики Дагестан. М.: ФСГК России, 1999
  5. "Природные зоны Дагестана". 2011-06-29 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-06-21.
  6. "Дербентский государственный историко-архитектурный и художественный музей – заповедник". 2012-07-01 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-06-21.