Cinsi azlıq

Cinsi azlıq[1] və ya seksual azlıq[2] — cinsi kimliyi, oriyentasiyası və ya praktikası cəmiyyətin əksəriyyətindən fərqli olan qrup. Əsasən LGB və ya qeyri-heteroseksual şəxslərə aid etmək üçün istifadə olunur,[3][4] lakin eyni zamanda transgender,[5] non-bayneri (üçüncü gender daxil olmaqla[6]) və ya interseks fərdlərə də aid edilə bilər.

Cinsi azlıq "LGBTİ" (lezbiyan, gey, biseksual, transgender və interseks) abreviaturuna daxil olan və cinsi oriyentasiyası, ya da cinsi kimliyi dəyişənləri əhatə edən ümumi bir termindir. Bura özünü LGBTİ olaraq təsnif etməyənlər və ya reproduktiv inkişafa təsir edən xüsusi bir tibbi vəziyyəti olanlar daxildir.[7]

Mənşəyi

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Cinsi azlıq termini, çox güman ki, 1960-cı illərin axırlarında Lars Ullerstamın "Erotik azlıqlar: İsveç baxış-bucağı" kitabının təsiri altında yaranmışdır. Kitab üzvlərinin "cinsi cinayətkar" olaraq adlandırıldığı pedofiliya və qeyri-adi seksuallıq kimi parafiliyalara qarşı tolerantlıq və empatiyanı dəstəkləyirdi.[8] Bu termin etnik azlığa analoq kimi də istifadə edilmişdir.[9][10]

Ritç Savin-Vilyams kimi elm adamları özünü hər hansı bir təyin edilmiş cinsi kimlik etiketi altında kateqoriyalaşdıra bilməyən, lakin hələ də özləri ilə eyni anatomik cinsdən olanlara qarşı cazibəsi olan yeniyetmə gəncləri dəqiq təsvir etmək üçün bu termindən istifadə etməyi dəstəkləyirlər.[11]

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ "Cinsi azlıq: "İşverən məni görəndə sanki şok keçirir"". 2021-09-23 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-09-23.
  2. ↑ "LGBT hüquq müdafiəçisi: Seksual azlıq kimi yaşamaq çox çətindir". 2021-09-23 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-09-23.
  3. ↑ Sullivan, Michael K. Sexual Minorities: Discrimination, Challenges, and Development in America (illustrated). Haworth Social Work Practice Press. 2003. ISBN 9780789002358. OL 8151801M. SUMMARY. This chapter explores the cultural, religious, and sociological underpinnings of homophobia and intolerance toward homosexuals.
  4. ↑ Kann, Laura; O’Malley Olsen, Emily; McManus, Tim; Harris, William A.; və b. "Sexual Identity, Sex of Sexual Contacts, and Health-Related Behaviors Among Students in Grades 9–12 — United States and Selected Sites, 2015; Morbidity and Mortality Weekly Report (MMWR)". Centers for Disease Control and Prevention. August 11, 2016. August 26, 2019 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: March 20, 2017.
  5. ↑ "Definition of Terms - "Sexual Minority"". Gender Equity Resource Center. 29 July 2015 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 12 March 2015.
  6. ↑ Sharma, Gopal. "Nepal to issue passports with third gender for sexual minorities". Reuters. 7 January 2015. 8 June 2019 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 12 March 2015.
  7. ↑ "Arxivlənmiş surət" (PDF). 2021-03-18 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2021-09-23.
  8. ↑ Lattimer, Julia. "GSM acronym better than LGBT alphabet soup". Collegiate Times. 11 July 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 11 June 2015.
  9. ↑ DeGagne, Alexa. "Queering the language of 'sexual minorities' in Canada". University of Alberta. 6 October 2011. 12 June 2015 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 11 June 2015.
  10. ↑ Ullerstam, Lars. The Erotic Minorities: A Swedish View. 1967. 6 April 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 12 March 2015.
  11. ↑ Savin-Williams, Ritch C. "A critique of research on sexual-minority youths." Journal of adolescence 24.1 (2001): 5-13.