Defektologiya

Defektologiya (lat. defectus — qüsur və yun. λόγος — tədris, elm) — əqli və (və ya) fiziki qüsurlu uşaqların inkişafının psixofiziki xüsusiyyətlərinin, onların təhsil və tərbiyə qanunlarının öyrənilməsi ilə məşğul olan elmi intizam.

Tədris olunan əsas bölmələr, metodlar və problemlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Defektologiya bir sıra xüsusi pedaqogika (kar-pedaqogika, tiflopedaqogiya, oliqofrenopedaqogika və nitq terapiyası) və xüsusi psixologiya (kar-psixologiya, tiflopsixologiya, oliqofrenopsixologiya və logopsixologiya) bölmələrini əhatə edir.

Defektologiya eyni zamanda zəka geriliyi, emosional-iradi sfera, əzələ-hərəkət sistemi pozğunluqları olan və eyni zamanda qüsurun mürəkkəb bir quruluşu olan uşaqların psixofiziki inkişafı, təhsili və tərbiyəsi problemlərini araşdırır.

Defektoloq - defektologiya sahəsində mütəxəssis:

  • defektoloq (bu terminin təfsiri geniş mənada) - inkişaf qüsurlu uşaqların öyrənilməsi, tədrisi, tərbiyəsi və sosiallaşması sahəsində mütəxəssis;
  • defektoloq (bu terminin dar mənasında) islah müəllimidir.

Defektologiyanın əsas bölmələri

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  • loqopediya - nitqin müxtəlif pozğunluqları və qüsurları və onların düzəldilməsi metodlarının öyrənilməsi
  • surdo pedaqogika - eşitmə məhdudiyyətli insanların təhsili və təlimi
  • tiflo pedaqogika - görmə məhdudiyyətli insanların təhsili və təlimi
  • surdotiflo pedaqogika - eşitmə , danışma, görmə məhdudiyyətli insanların təhsili və təlimi
  • ambliologiya - görmə məhdudiyyətli və görmə zəif xəstələrin adaptasiyası və sosial reabilitasiyası
  • oliqofrena pedaqogika - zehni məhdudiyyətli insanların təhsili və onların sosial reabilitasiyası məsələləri.
  • ortopediya - əzələ-sümük sistemi xəstəlikləri olan insanların təhsili.

Ədəbiyyat

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  • Краткий дефектологический словарь (10 000 nüs.). М.: Просвещение. Гл. ред. А. И. Дьячков; Редкол.: Н. Ф. Слезина, Ю. А. Кулагин, Л. В. Нейман, Ф. Ф. Рау, Б. Л. Бараш. Академия педагогических наук РСФСР. НИИ дефектологии. 1964.
  • Коррекция и профилактика нарушений поведения у детей с ограниченными возможностями здоровья. М.: МГППУ. 2011. ISBN 978-5-94051-081-9.
  • Лич Д. Прикладной анализ поведения. Методики инклюзии учащихся с РАС. М.: Оперант. 2015. 153–164. ISBN 978-5-9906841-1-9.

Xarici keçidlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]