Ümumdünya mədəniyyətinin inkişaf mərhələsi və tərkib hissəsi: həyatda və bəşəriyyətin gələcək inkişafında ekoloji problemlərin mühüm vacibliyini dərin və ümumilikdə dərk etməklə xarakterizə olunur.
Canlı orqanizmlərin (insandan başqa) stressə məruz qalması.
Müəyyən ekoloji faktorlara görə orqanizmin tolerantlığının aşağı həddi.
Kompüter metodlarının köməyilə sosiekosistemin dinamikasının müxtəlif səviyyədə (lokaldan qlobala kimi) öyrənilməsi.
Ekosistem, populyasiya və orqanizmlərdə (insan da daxil olmaqla) olduğu mühitin dəyişilməsi ilə əlaqədar gedən prosesləri izləmək sistemi. Hazırkı dövrdə E.m.-in əsas obyektləri atmosfer, su, torpaq, bitki və heyvan populyasiyalarının vəziyyəti, insanın sağlamlığı hesab olunur.
Müxtəlif landşaftların uyğunlaşması (birləşməsi) və biri-birini əvəz etməsi: meşə və bozqırlar, meşə və çəmən, su və quru və s., bunların arasında keçid zonaları-ekotonlar mövcuddur.
Orqanizmin yaşama yerindəki ixtisası, onun fəaliyyəti, yəni ətraf mühitlə qarşılıqlı əlaqəsi.
Təbii mühitin (ekoloji tarazlığın) pozulması istiqamətində aparılan hərbi hərəkət üsulu. İlk dəfə bu istiqamətdə irimiqyaslı hərbi əməliyatları amerikalılar Vyetnamda, Kampuçidə və Laosda apararaq, müxtəlif defoliantlar, buldozerlər, tankların köməyilə geniş ərazilərdə bakirə meşələr, yüksək məhsuldar manqr cəngəlikləri (meşələri) və s. məhv edilmişdir. 1974-cü ildə BMT-nin Baş Məclisi hərbi məqsədlə təbii mühitin pozulmasının qadağan edilməsi haqda Beynəlxalq Konvensiya qəbul etmişdir.
Fərdlərin sayının növlərin sayına nisbəti.
Ekoloji komponentləri və ərazisini (ekosistemin) əlverişli uyğun vəziyyətə salmaqla ən rasional ekoloji tarazlığa nail olmaq.
1-növün ən yaxşı həyatilik şəraiti (çoxalma qabiliyyəti,abiotik faktorlara uyğunlaşma); 2) bir qrupun (bitki) digər qrupa nisbətən üstünlük şəraiti.
Məlum mühit şəraitində ölüm (ölüm faizi). E.ö-ün ölçüsü mühit şəraitindən və populyasiyanın vəziyyətindən asılı olaraq dəyişir.
Sistem paradiqması-V.D.Feodrovun (1977) ifadəsi olub, ona əsasən müasir ekologiyanın baş obyekti ekosistemdir. Fərdlər, populyasiyalar, hətta qruplaşmalar deyil, məhz ekosistem ekologiyanın spesifik (nadir) obyekti sayılır. Biotop və orada məskunlaşan orqanizmlər funksional vahid birlik yaradır. A.Tensli onu ekosistem, V.N.Sukaçev isə biogeosenoz adlandırmışdır.
Kənd təsərrüfatı bitkilərinin hər bir sortu (çeşidi) üçün hərtərəfli xarakteristikası.
Müəyyən uzaq gələcəkdə ətraf mühitin, bu və ya digər ekosistemin dəyişmə mümkünlüyünü, həmçinin kənd-təsərrüfatı, hidrotexniki və sənaye layihələrinin müsbət və mənfi nəticələrini elmə əsaslanaraq qabaqcadan xəbər vermək.
Təbiətdə ekoloji tarazlığı təmin edən mühit yaradan komponentlərin məcmusu.
Müəyyən şəraitdə (adətən yaxın ekoloji tələbata malik olan populyasiyaların az seyrək sıxlığı şəraitində) rəqabət olmur və ya o, minimuma enir.
Ekoloji və ya iqtisadi effekt əldə etmək naminə təbii mühitə zərər yetirmə ehtimalı. Təbii obyektlərin və faktorların istənilən antropogen dəyişmələrinin (məqsədyönlü və ya təsadüfi, tədrici və fəlakətli) ekoloji resurslar üçün mənfi (arzu olunmaz) nəticələri.
Quru və okean səthində insan fəaliyyətinin təhlükəli ekoloji vəziyyət yarada biləcəyi yer (məs, sualtı neft çıxarılan zona, dənizin tankerlərin keçməsi üçün təhlükəli olan sahəsi və s.).
Təbii resurslara insanın təsirinin bütün komponentlərdə effektinin qiymətləndirilməsi üçün ümumi sistemə tətbiq olunan analitik proses. Belə bir analizə ilkin təhlükənin identifikasiyası, məruzqalmanın cavab dozasının qiymətləndirilməsi və riskin xarakteristikasının müəyyənləşdirilməsi daxildir.[1]