Gürcüstan–Türkmənistan münasibətləri

Türkmənistan–Gürcüstan münasibətləri — Türkmənistan Respublikası və Gürcüstan arasındakı mövcud ikitərəfli münasibətlər. İki ölkə arasında diplomatik əlaqələr 16 iyul 1992-ci ildə qurulmuşdur. Hər iki ölkə Birləşmiş Millətlər Təşkilatı və Avropada Təhlükəsizlik və Əməkdaşlıq Təşkilatının üzvüdür.

Türkmənistan–Gürcüstan münasibətləri
Türkmənistan və Gürcüstan
 Türkmənistan  Gürcüstan

Tarixi[redaktə | mənbəni redaktə et]

1991-ci ilə kimi Türkmənistan və Gürcüstan Sovet Sosialist Respublikaları İttifaqına daxil olan müttəfiq dövlətlərdən biri olmuşdur. 9 aprel 1991-ci ildə Gürcüstan, 1991-ci ilin 27 oktyabrında isə türkmənistan müstəqilliyini elan etmişdir.

Tiflisdə Türkmənistanın, Aşqabadda isə Gürcüstanın səfirliyi vardır. 2014-cü il may ayının 20-dən Gürcüstanın Türkmənistandakı fövqəladə və səlahiyyətli səfiri Giorgi Karalaşvilidir[1][2]. Türkmənistan Respublikasının Gürcüstandakı fövqəladə və səlahiyyətli səfiri Dövlətmurad Muradovdur[3].

Ölkələr arasındakı əlaqələr tarixində əhəmiyyətli yeri yüksək səviyyədə təşkil olunan səfərlərdir. Türkmənistan Respublikasının ilk prezidenti Saparmurat Niyazov 1996-cı ildə Gürcüstana səfər etmişdir. Gürcüstanın ikinci prezidenti Eduard Şevardnadze 1997-ci ildə Aşqabadda səfərdə olmuşdur. Gürcüstanın üçüncü prezidenti [[Mixail Saakaşvili] Xalq Məsləhətinin XIX iclasında[4] və Türkmənistanın ikinci prezidenti Qurbanqulu Berdiməhəmmədovun inaqyrasiyasında iştirak etmək üçün 2007-ci il 14 fevral tarixində Türkmənistana səfər etmişdir[5][6]. Səfər zamanı Qurbanqulu Berdiməhəmmədov və Mixail Saakaşvili arasında görüş olmuşdur[7]. Gürcüstanın dördüncü prezidenti Georgi Marqvelaşvili Türkmənistana 2014-cü ilin dekabrında səfər emişdir[8]. Türkmənistanın ikinci prezidenti Qurbanqulu Berdiməhəmmədov gürcü həmkarı ilə 2015-ci ilin iyul ayında Tbilisidə görüşdür[9]. 2015-ci ilin dekabrında Gürcüstan Prezidenti Georgi Marqvelaşvili Türkmənistanın neytrallığının 20 illiyi münasibəti ilə təşkil olunmuş "Bitərəflik siyasəti: sülh naminə beynəlxalq əməkdaşlıq, təhlükəsizlik və inkişaf" adlı beynəlxalq konfransda iştirak etmək üçün Aşqabadda səfərdə olmuşdur[10].

İki ölkə arasında müqavilə-hüquq bazası 36 sənəddən ibarətdir.

İqtisadi əməkdaşlıq[redaktə | mənbəni redaktə et]

1992—1995-ci illərdə Türkmənistan Gürcüstana təbii qazı borc olaraq verirdi[11][12]. Gürcüstan Türkmənistana aid vaqonları təmir etmiş[13], həmcinin Tiflis aviazavodunda Türkmənistan HHQ aid 43 təyyarə və 8 helikopteri modernləşdirmişdi. Türkmənistan gürcülərdən iki yeni hıərbi təyyarə almışdı[14][15].

Gürcüstan tərəfi Tüerkmənistanla energetika və nəqliyyat sahəısində əməkdaşlığı inkişaf etdiormək niyyətindədir. 2014-cü ildə Gürcüstan və Türkmənistan arasında ticarət dövriyyəsi 83, 672 mln ABŞ dolları olmuşdur. Ancaq Türkmənistan kütləvi ijnformasiya vastələrinin məlumatına görə isə bu rəqəm 495 mln dollardır[16].

Ölkələr Əfqanıstan-Türkmənistan-Azərbaycan-Gürcüstan nəqliyyat dəhlizinin təşkilinə böyük diqqət ayırırlar[17][18].

Mənbə[redaktə | mənbəni redaktə et]

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. ↑ "ელჩის ბიოგრაფია" (gürcü). Посольство Грузии в Туркмении. 2016-03-09 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-03-02.
  2. ↑ "Посольства в Туркменистане". МИД Туркмении. 2016-03-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-03-02.
  3. ↑ "Туркменистан за рубежом". МИД Туркмении. 2016-03-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-03-02.
  4. ↑ "В заседании XIX Халк Маслахаты Туркменистана примут участие делегации почти 30 стран мира | Интернет-газета Turkmenistan.Ru". 2016-03-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-11-25.
  5. ↑ "Саакашвили будет присутствовать на инаугурации нового президента Туркмении - ИА REGNUM". ИА REGNUM. 2016-03-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-03-09.
  6. ↑ "В Ашхабаде прошла инаугурация нового президента Туркмении". РБК. 2016-03-12 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-03-09.
  7. ↑ "Вновь избранный президент Туркменистана провел ряд двусторонних встреч с высокопоставленными зарубежными гостями". www.turkmenistan.ru. 2016-03-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-03-09.
  8. ↑ "ორმხრივი ურთიერთობები" (gürcü). Посольство Грузии в Туркмении. 2016-03-09 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-03-02.
  9. ↑ "Президенты Грузии и Туркмении сделали и подписали совместное заявление". ИА REGNUM. 2016-03-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-03-02.
  10. ↑ "В Туркменистане состоялась международная конференция высокого уровня". 2016-03-09 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-03-09.
  11. ↑ "Представитель президента Грузии Генри Патарая напоминает о том, что Туркменистан выручил его страну в самые трудные годы | Интернет-газета Turkmenistan.Ru". www.turkmenistan.ru. 2016-03-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-03-09.
  12. ↑ "Посол Грузии в Ашхабаде Алекси Петриашвили надеется на скорейшее погашение задолженности перед Туркменистаном | Интернет-газета Turkmenistan.Ru". www.turkmenistan.ru. 2016-03-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-03-09.
  13. ↑ "В Туркмении Собственными Силами Отремонтировали Первый Пассажирский Вагон | Интернет-Газета Turkmenistan.Ru". 2016-03-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-11-26.
  14. ↑ "Центр анализа стратегий и технологий - № 3 (май-июнь)Вооруженные силы Туркменистана". www.cast.ru. 2016-03-06 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-03-09.
  15. ↑ "«ТБИЛАВИАСТРОЙ» ПОМОГАЕТ ГРУЗИИ ПОГАШАТЬ ЕЕ ДОЛГ ПЕРЕД ТУРКМЕНИСТАНОМ | Интернет-газета Turkmenistan.Ru". www.turkmenistan.ru. 2016-03-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-03-09.
  16. ↑ Alsina. "Переговоры между Президентами Гурбангулы Бердымухамедовым и Гиоргием Маргвелашвили". tdh. 2016-03-09 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-03-09.
  17. ↑ Alsina. "Наращивая потенциал взаимовыгодного сотрудничества". tdh. 2016-03-09 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-03-09.
  18. ↑ Batyr. "Переговоры Президента Гурбангулы Бердымухамедова и Президента Гиоргия Маргвелашвили". tdh. 2016-03-09 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-03-09.