Heteroseksuallıq

Heteroseksuallıq və ya heteroseksualizm — əks cins və ya genderdən olan insanlar arasında romantik cazibə, cinsi cazibə və ya seksual davranış. Cinsi oriyentasiya olaraq, heteroseksuallıq eyni cazibə seçiminə, əlaqəli davranışlara və bu cazibə seçimlərini paylaşanlardan ibarət cəmiyyətin bir parçası olmağa əsaslanan bir kimlik anlayışına da aid edilir.[1][2]

Biseksuallıqhomoseksuallıq ilə yanaşı, heteroseksuallıq cinsi oriyentasiyanın üç əsas kateqoriyasından biridir.[1] Mədəniyyətlərdə insanların çoxu heteroseksualdır və heteroseksual fəaliyyət indiyə qədər ən çox yayılmış cinsi fəaliyyət növüdür.[3][4]

Müasir elm adamları cinsi oriyentasiyanın dəqiq səbəbini bilmirlər. Buna baxmayaraq, onlar bunun genetik, hormonalekoloji amillərin mürəkkəb qarşılıqlı təsirindən qaynaqlandığını irəli sürürlər[5][6][7] və bunu seçim kimi qiymətləndirmirlər.[5][6][8] Cinsi oriyentasiyanın səbəbi ilə bağlı tək bir nəzəriyyə indiyədək geniş yayılmasa da, elm adamları biologiyaya əsaslanan nəzəriyyələrə üstünlük verirlər.[5] Xüsusilə kişilər üçün cinsi oriyentasiyanın bioloji səbəblərini dəstəkləyən daha çox dəlil var.[3][9][10]

Heteroseksual və ya heteroseksuallıq termini ümumiyyətlə insanlara aid edilir, lakin cinsi çoxalma üçün zəruri olduğu üçün heteroseksual davranış bütün digər məməlilərdə və digər heyvanlarda müşahidə olunur.

  1. 1 2 "Sexual orientation, homosexuality and bisexuality". American Psychological Association. August 8, 2013 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: August 10, 2013.
  2. "APA California Amicus Brief" (PDF). Courtinfo.ca.gov. 2011-02-18 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2013-10-11.
  3. 1 2 Bailey, J. Michael; Vasey, Paul; Diamond, Lisa; Breedlove, S. Marc; Vilain, Eric; Epprecht, Marc. "Sexual Orientation, Controversy, and Science". Psychological Science in the Public Interest. 17 (2). 2016: 45–101. doi:10.1177/1529100616637616. PMID 27113562. 2020-06-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-09-23.
  4. "Human sexual activity - Sociosexual activity". Encyclopedia Britannica (ingilis). 2020-04-08 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-12-21.
  5. 1 2 3 Frankowski BL; American Academy of Pediatrics Committee on Adolescence. "Sexual orientation and adolescents". Pediatrics. 113 (6). June 2004: 1827–32. doi:10.1542/peds.113.6.1827. PMID 15173519. 2013-03-20 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-09-23.
  6. 1 2 Lamanna, Mary Ann; Riedmann, Agnes; Stewart, Susan D. Marriages, Families, and Relationships: Making Choices in a Diverse Society. Cengage Learning. 2014. səh. 82. ISBN 978-1-305-17689-8. November 30, 2016 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: February 11, 2016. The reason some individuals develop a gay sexual identity has not been definitively established  – nor do we yet understand the development of heterosexuality. The American Psychological Association (APA) takes the position that a variety of factors impact a person's sexuality. The most recent literature from the APA says that sexual orientation is not a choice that can be changed at will, and that sexual orientation is most likely the result of a complex interaction of environmental, cognitive and biological factors...is shaped at an early age...[and evidence suggests] biological, including genetic or inborn hormonal factors, play a significant role in a person's sexuality (American Psychological Association 2010).
  7. Gail Wiscarz Stuart. Principles and Practice of Psychiatric Nursing. Elsevier Health Sciences. 2014. səh. 502. ISBN 978-0-323-29412-6. November 30, 2016 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: February 11, 2016. No conclusive evidence supports any one specific cause of homosexuality; however, most researchers agree that biological and social factors influence the development of sexual orientation.
  8. Gloria Kersey-Matusiak. Delivering Culturally Competent Nursing Care. Springer Publishing Company. 2012. səh. 169. ISBN 978-0-8261-9381-0. November 30, 2016 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: February 10, 2016. Most health and mental health organizations do not view sexual orientation as a 'choice.'
  9. LeVay, Simon. Gay, Straight, and the Reason Why: The Science of Sexual Orientation. Oxford University Press. 2017. ISBN 9780199752966. 2020-10-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-09-23.
  10. Balthazart, Jacques. The Biology of Homosexuality. Oxford University Press. 2012. ISBN 9780199838820. 2021-01-26 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-09-23.

Əlavə ədəbiyyat

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Xarici keçidlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]