İri tənək hafı (lat. Hippotion celerio ) — pulcuqluqanadlılar dəstəsinin haflar fəsiləsinə aid növ. Nəsli kəsilməkdə olan növdür.
İri tənək hafı | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Elmi təsnifat | ||||||||
XƏTA: parent və rang parametrlərini doldurmaq lazımdır. ???: İri tənək hafı |
||||||||
Beynəlxalq elmi adı | ||||||||
|
Qanadları açıq halda 75 mm-dir. Ön qanadlar qəhvəyimtil-qonur olub, zirvədən əsasa doğru çəpinə xətt keçir, orta hücrənin zirvəsində ağ halqa ilə haşiyələnmiş qara nöqtə vardır. Arxa qanadlar çəhrayı rəngdədir, xarici kənarı tünd haşiyələnmişdir, əsasında da tünd rəngli xətt vardır. Qanadların damarları qaraya çalır.[1]
Cənubi Avropa, Kiçik Asiya, Şimali Afrika, Malay Arxipelaqı, Avstraliya, Kanar adaları, Orta Asiya, Cənubi Qafqaz, Azərbaycanda — Talış (Zuvand).[2]
Evritop növdür. Kəpənək iyunda uçur, yeganə fərdə yalnız Zuvandda rast gəlinmişdir. Tırtılları üzüm və sirğagülü bitkisi ilə qidalanır. Bunlardan başqa qida bitkiləri sırasına həmçinin üzüm, qatıqotu (galium verum), yağıotu, mahmızca, yerkökü, əvəlik, doqquzdon, fuchsia, xınagülü, colocasia esculenta, parthenocissus daxildir. Növün ekologiyası hərtərəfli öyrənilməmişdir. Təbii düşməni və xəstəlikləri məlum deyil.
R. Əffəndi tərəfindən Zuvandda 1 fərd qeydə alınmışdır. Son tədqiqatlarda rast gəlinməmişdir.
Azərbaycan Qırmızı Kitabının I nəşrinə daxil edilmişdir.
Kəpənəyin yaşadığı ərazilər nəzarətdə saxlanmalı, monitorinqlər təşkil edilməlidir. Tutulması qəti qadağan edilməlidir.