I Ferdinand (Rumıniya kralı)
I Ferdinand (rum. Ferdinand Viktor Albert Meinrad von Hohenzollern-Sigmaringen; 24 avqust 1865[1][2][…], Ziqmaringen[4] – 20 iyul 1927[1][3][…], Sinaya[d][4]) — II Rumıniya kralı. Birləşdirici (rum. Întregitorul) ünvanıyla tanınır.
| I Ferdinand | |
|---|---|
| rum. Ferdinand I rum. Ferdinand I al României | |
 | |
| 10 oktyabr 1914 – 20 iyul 1927 | |
| Əvvəlki | I Karol |
| Sonrakı | I Mixail |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | 24 avqust 1865[1][2][…] |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 20 iyul 1927[1][3][…] (61 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Dəfn yeri |
|
| Təhsili | |
| Fəaliyyəti | monarx |
| Həyat yoldaşı |
|
| Uşaqları | |
| Dini | Roma-Katolik kilsəsi |
| Rütbəsi | general |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Atası Hohensollern şahzadəsi Leopold, anası isə Portuqaliya kraliçası II Mariyanın qızı İnfanta Antoniya idi. Ailəsi Prussiya monarx ailəsi olan Hohensollern sülaləsinin katolik qoluna mənsub idi.
1880-ci ildə atasının, 1886-cı ildə isə böyük qardaşı Vilyamın imtina etməsinin ardından Ferdinand Rumıniya taxt-tacının vəliəhdi elan olundu. Belə ki, əmisi I Karol Rumıniya kralı idi və varisi yox idi. Vəliəhd elan edilməsinin ardından Rumıniyada yaşamağa başlayan Ferdinand hərbi karyerasına davam etdi. Qısa zamanda general-leytenant rütbəsinə yüksəldi. 1893-cü ildə həm kraliça Viktoriyanın, həm də II Aleksandrın nəvəsi olan Mariya ilə evləndirildi.
Əmisinin ölümünün ardından 10 oktyabr 1914-cü ildə Rumıniya taxt-tacına sahibləndi. Birinci Dünya Müharibəsi illərində ölkəni idarə edən I Ferdinand İttifaq dövlətlərinə qarşı Antanta birliyini dəstəklədi. Bu isə Almaniya imperatoru II Vilhelmin soyadından Hohensollern adını çıxarmasına səbəb oldu. Müharibənin sonunda I Ferdinand Bessarabiya, Transilvaniya və Bukovina bölgələrini ölkəyə birləşdirdi və 1922-ci ildə keçirilən təntənəli mərasimdə Böyük Rumıniya kralı kimi tac taxdı.
Ancaq 1925-ci ildə böyük oğlu və vəliəhdi Karolun taxtdan imtina edərək Birləşmiş Krallığa qaçması ilə ailə arasında vərasət problemi yarandı. Belə ki, taxt sırasındakı növbəti namizəd qaçan vəliəhdin 4 yaşlı oğlu Mixail idi. 1927-ci ildə I Ferdinand xərçəng xəstəliyi səbəbilə vəfat etdi və yerinə 3 nəfərlik bir komissiyanın nəzarət etdiyi 6 yaşlı nəvəsi I Mixail taxta çıxarıldı.
Ailəsi
[redaktə | mənbəni redaktə et]10 yanvar 1893-cü ildə Ziqmaringendə həm kraliça Viktoriyanın, həm də II Aleksandrın nəvəsi olan Edinburqlu Mariya ilə evləndirildi və cütlüyün bu nigahdan 6 övladı dünyaya gəldi. Bunlardna ən kiçiyi isə yetkinlik yaşına çatmadı.
- II Karol, Rumıniya kralı
- Yelizaveta, Yunanıstan kraliçası
- Mariya, Yuqoslaviya kraliçası
- Şahzadə Nikolay (18 avqust 1903 - 9 iyun 1978)
- Şahzadə İlena (5 yanvar 1909 - 21 yanvar 191)
- Şahzadə Mirkeya (3 yanvar 1913 - 2 noyabr 1916)
Mənbə
[redaktə | mənbəni redaktə et]- Institute for Operative-Strategic Studies and Military History, Romania in World War II 1941–1945, Publishing House Sylvi, Bucharest 1997. ISBN 973-9175-24-4
- Duțu, A.; Institute for Operative-Strategic Studies and Military History; Alexandrescu, I. (1997). Romania in World War II, 1941–1945. Publishing House Sylvi. ISBN 9789739175241
- Jørgen Pedersen (2009). Riddere af Elefantordenen, 1559–2009 (in Danish). Syddansk Universitetsforlag. p. 468. ISBN 978-87-7674-434-2
İstinadlar
[redaktə | mənbəni redaktə et]- ↑ 1 2 3 4 Ferdinand I // Encyclopædia Britannica (ing.).
- ↑ 1 2 Ferdinand (Ferdinand I.) // Brockhauz Ensiklopediyası (alm.).
- ↑ 1 2 Lundy D. R. Ferdinand Viktor Albert Meinrad von Hohenzollern-Sigmaringen, King of Romania // The Peerage (ing.).
- ↑ 1 2 3 4 Deutsche Nationalbibliothek Record #119346397 // Ümumi tənzimləmə nəzarəti (GND) (alm.). 2012—2016.