Jer (departament)

Jer (fr. Gers, oks. Gers) — Fransa cənub-qərbində, Pireney dağətəyində yerləşən, Oksitaniya regionunun departamenlərindən biri. Sahəsi — 6257 km². İnzibati mərkəzi — Oş. Adı Jer çayından gəlir. Departamentə 31 kanton daxildir.

Departament
Jer
fr. Gers, oks. Gers
Bayraq Gerb
43°39′00″ şm. e. 00°35′00″ ş. u.HGYO
Ölkə	Fransa
Daxildir	Oksitaniya
İnzibati mərkəz	Oş
Şuranın sədri	Filipp Marten
Tarixi və coğrafiyası
Yaradılıb	4 mart 1790
Sahəsi	6.257 km² (34-cü yer)
Saat qurşağı	UTC+1
Əhalisi
Əhalisi	195 489 nəfər (2010) (90-cı yer)
Əhalinin sıxlığı	31,24 nəfər/km² (90-cı yer)
Rəqəmsal identifikatorlar
ISO kodu	FR-01
Rəsmi sayt
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Cənub hissəsi və şimaldan tədricən cənubdan şimala qədər, Qaron vadisinə və şərqdən qərbə qədər gedən buzlaq və çay çöküntülərindən ibarət olan Armanyak platosudur. Plato Adur, Jer, Jemon, Baiz və Qaron hövzəsinə aid olan çayların vadilərini kəsişir. Torpağı gil-silikondur. İqlimi (orta yanvar temperatur 4,8 °C, iyul — 20,5 °C). Jer ərazisinin çox hissəsi əkinçiliyə yararlıdır, palıd meşələri və (yuxarıda) ladin meşələri kiçik bir ərazini əhatə edir. (əsasən cənubda, Armanyak yaylasında yerləşir).

Jer departamentinə rayonlar daxildir:

• Оş (Auch) — 134 kommun, 86628 nəfər (2013 il);
• Kondom (Condom) — 162 kommun, 65626 nəfər;
• Mirand (Mirande) — 166 kommun, 38022 nəfər.

Tarixən departament Qaskon ərazisinin bir hissəsi idi:

• 1790–6 rayonlu Jer departamentinin yaradılması: Oş, Kondom, L'Il-Jurdan, Lektur, Mirand, Noqaro
• 1800 — rayonların yaradılması (arrondismentov): Oş, Kondom, Lektur, Lombez, Mirand
• 1926 — Lektur və Lombez bölgələrinin ləğvi.

Əhalisi (195,489 nəfər, 2010) Fransız və (təxminən 10%) immiqrantdır (əsasən İspanlar). Rəsmi dil Fransız dilidir, lakin departamentin cənub hissəsinin bəzi sakinləri Qaskon dilindən istifadə edirlər. Jer ərazisində qədim Kondom, Lektur, Marsiak, Flerans və s. şəhərlər yerləşir.

Departamentin iqtisadiyyatının əsası əkinçilikdir. Buğda, qarğıdalı və üzüm yetişdirilir. Cənubun, yüksək hissələrində (mal-qara, qatırlar, donuzlar) heyvandarlıq üstünlük təşkil edir. Sənayenin inkişafı zəifdir, əsas rol kənd təsərrüfatı məhsullarının emalı (fermer sənayesi, şarapçılık) tərəfindən ifa olunur. Departamentin inzibati mərkəzində — kənd təsərrüfatı mallarında ticarəti gerçəkləşir.

• 
• 
• 
• 
• 
• 

• Prefekturasının rəsmi saytı (fr)
• Jer, departament  // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.). СПб.. 1890–1907.