Karl van Vexten

Karl van Vexten (tam adı Carl Van Vechten; 17 iyun 1880 – 21 dekabr 1964)  — Amerikan yazıçısı  və fotoqrafı. O, Harlem İntibahının nümayəndəsi Qeytruda Staynın ədəbi icraçısı olmuşdur.[1] 

Karl van Vexten
ing. Carl Van Vechten
Karl van Vexten
Karl van Vexten
Doğum tarixi
Doğum yeri Sidar-Rapids, Ayova, ABŞ
Vəfat tarixi (84 yaşında)
Vəfat yeri Nyu-York, Nyu-York ştatı, ABŞ
Milliyyəti Amerikan
Təhsili Çikaqo Universiteti
Fəaliyyəti yazıçı, fotoqraf, ssenarist, romançı
Üzvlüyü
  • Amerika İncəsənət və Ədəbiyyat Akademiyası[d]
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Həyatı və karyerası

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Ayova ştatının Sidar Rapids şəhərində anadan olan Vexten Çarles və Ada van Vexten ailəsinin ən gənc üzvü idi.[2] O. 1898-ci ildə Vaşinqton Ali Məktəbini,[3] daha sonra 1903-cü ildə isə Çikaqo Universitetini bitirmişdir.[4] 1906-cı ildə Nyu-york şəhərinə köçür. Nyu-York Taymz jurnalında musiqi tənqidçisinin köməkçisi vəzifəsində işə qəbul olur.[5] 1907-ci ildə operaya olan marağı  onu Avropaya səyahət etməyə vadar edir.[1]  

İlk uğursuz nikahından sonra 1914-cü ildə aktrisa Fane Marinoff ilə evləndi. Karl van Vexten ömrünün sonuna kimi bu xanımla birlikdə olsa da, ölümündən sonra onun 25 il homoseksuallığını ifadə edən şəxsi fotoları tapılmışdır.  

1913-cü ildə Parisdə Qeytruda Stayn ilə görüşdü. Onlar uzun müddət dost idilər və ölümündən sonra Staynın kitablarını nəşr etdirdi. Eyni zamanda o, Afro-amerikan yazıçısı olan Nelli Larseni də dəstəkləyirdi.

1950-ci illərdə, yaşının çoxluğuna baxmayaraq, öz fikirlərini dəyişdirmədən Senator Makkartinin anti-kommunist tiradalarına qarşı çıxdı.

Arxiv və muzey kolleksiyası

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Karl van Vextenin əsərlərinin əksəriyyəti Yel Universitetində Baynerk Nadir Kitab və Əlyazma Kitabxanasında saxlanılır. Burada həmçinin "Yaşayan portretlər: Karl van Vextenin çəkdiyi Afro-amerikalıların rəngli fotoları, 1939-1964" adlı slayd da var. Bu kolleksiyada 1884 rəngli şəkil var. 

Əsərləri

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  • Böyük Müharibədən sonra səslənən musiqi (1915)
  • Musiqi və pis davranışlar (1916)
  • Karl van Vextenin evi və studiyası, 2017.
    Tərcüməçilər və şərhçilər (1917)
  • Karusel (1918)
  • İspaniya musiqisi (1918)
  • Mansardada (1919)
  • Evdə pələng (1920)
  • Housetop (1921)
  • Piter Vifl (1922)
  • Kor bantlı oğlan (1923)
  • Tatulu qraf arvadı (1924)
  • Qırmızı (1925)
  • Petarda. Realist roman (1925)
  • Qazıntılar (1926)
  • Zənci səması (1926)
  • Hörümçək oğlan (1928)
  • Yığıncaqlar (1930)
  • Xüsusiyyətlər (1930)
  • Müqəddəs və kafir xatirələr (1932)

Ölümündən sonra

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  • Karl van Vextenin rəqs yazıları (1974)

Həmçinin bax

[redaktə | mənbəni redaktə et]

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ 1 2 "Portraits by Carl Van Vechten – Carl Van Vechten Biography – (American Memory from the Library of Congress)" Arxivləşdirilib 2013-05-27 at the Wayback Machine. Memory.loc.gov. Retrieved March 9, 2010.
  2. ↑ White, Edward (2014), The Tastemaker: Carl Van Vechten and the Birth of Modern America, New York: Farrar, Straus and Giroux, ISBN 978-0-374-20157-9
  3. ↑ "Carl Van Vechten's Camera Documented Personalities"[ölü keçid]. Cedar Rapids Gazette. March 10, 1971. Retrieved November 17, 2012.
  4. ↑ "Carl Van Vechten Biography"[ölü keçid]. Biography.com. December 21, 1964. Retrieved March 9,2010.
  5. ↑ Sanneh, Kelefa (February 17, 2014). "White Mischief: The passions of Carl Van Vechten" Arxivləşdirilib 2022-08-30 at the Wayback Machine. The New Yorker.

Xarici keçidlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]