Mayot

Mayotta (fr. Mayotte, komor Maore) — dənizaşırı region (fr. d'outre-mer) və eyni zamanda Fransanın dənizaşırı departamenti (département d’outre-mer, və ya DOM) (31 mart 2011-ci ildən). 1976-cı ildən bəri region Fransa ilə Komor arasında mübahisəli bir ərazidir[3], konstitusiyasına görə Mayotta muxtar ada statusuna malikdir. BMT Baş Assambleyası Komor Birliyinin Mayot adasına (Maore) hüquqlarını tanıyır[4]

Mayotta
Bayraq[d] Gerb
Bayraq[d] Gerb

12°50′35″ c. e. 45°08′18″ ş. u.HGYO

Ölkə
İnzibati mərkəz Mamudzu
Tarixi və coğrafiyası
Yaradılıb 1974
Sahəsi
  • 374 km²
Saat qurşağı
Əhalisi
Əhalisi
  • 320.901 nəf. (yanvar 2024)[2]
Rəqəmsal identifikatorlar
ISO kodu FR-976
İnternet domeni .yt
Avtomobil nömrəsi 976
Rəsmi sayt
Rəsmi sayt
Mayotta xəritədə
Mayotta xəritədə
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Region Mozambik boğazında, Hind okeanının qərbində, Mozambik ilə şimali Madaqaskar arasında yerləşir.

Əsas ada, Mayotta (Maore) [4], Pamandzi adası [4] və bir neçə digər kiçik adalardan ibarətdir. Coğrafi olaraq Komorlara aiddir.

Regionun sahəsi — 376 km², əhalisi — 246.489[3] nəfər (2016), sıxlığı — 657 [3] nəfər / km², adambaşına düşən ÜDM €9100[5] (2015).

Coğrafiya

[redaktə | mənbəni redaktə et]
Adanın xəritəsi
Adanın coğrafi xəritəsi
Mamudzu ətrafında dəniz

Əsas ada Komorosdakı geoloji cəhətdən ən qədim olan Mayotte (Maore) [4], uzunluğu 39 km, eni 22 km, ən yüksək nöqtəsi Benara dağıdır (fr. Mont Bénara, 660 m). Bəzi regionlarda vulkan mənşəli olduğuna görə torpaq olduqca münbitdir. Adanın çox hissəsini əhatə edən mərcan qayası onu balıqla təmin edir və yerli gəmiləri qoruyur.

Pamanzi üzərində yerləşən Dzaudzi (fr. Dzaoudzi) şəhəri 1968-ci ilə qədər Komorların paytaxtı idi. Mayotta, Komorlardan ayrı olan Hindistan Okean Komissiyasının (ing. Indian Ocean Commission (COI)) ayrı bir üzvüdür.

İnzibati bölgüsü

[redaktə | mənbəni redaktə et]
Mayottanın kommunaları

İnzibati olaraq Mayotta 17 kommunaya bölünür:

Xəritədə № Kommunalar
(azerb.) 		Kommunalar
(fr.) 		Kod
INSEE 		Poçt
indeksi 		Əhali,
nəf. (2012)[6] 		Sahə,
km²
1 Dzaudzi Dzaoudzi 97608 97610 14311 6,66
2 Pamanzi Pamandzi 97615 97610 9892 4,29
3 Mamutsu Mamoudzou
Momoju 		97611 97600 57281 41,94
4 Dembeni Dembéni 97607 97660 10923 38,80
5 Bandele Bandrélé 97603 97620 7885 36,46
6 Kani-Keli Kani-Kéli 97609 97625 4920 20,51
7 Bveni Bouéni 97604 97620 6402 14,06
8 Şironqi Chirongui 97606 97620 8047 28,31
9 Sada Sada 97616 97640 10195 11,16
10 Vanqani Ouangani 97614 97670 9834 19,05
11 Şikoni Chiconi 97605 97670 7048 8,29
12 Şinqoni Tsingoni 97617 97680 10454 34,76
13 Mtsanqamuji M'tsangamouji 97613 97650 6314 21,84
14 Akva Acoua 97601 97630 4714 12,62
15 Mzamboro Mtsamboro 97612 97630 7805 13,71
16 Bandaboi Bandraboua 97602 97650 10132 32,37
17 Konqo Koungou 97610 97600 26488 28,41
Cəmi 212 645 374,24

İqtisadiyyatı

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Pul vahidi — avrodur.

2015-ci ildə Mayottanın nominal ümumi daxili məhsulu (ÜDM) 2.25 milyard avro [7], alıcılıq qabiliyyəti pariteti (PPP) 2,1 milyard avro olduqda [8] . Elə həmin il adambaşına düşən nominal ÜDM 9.800 [5] avro, PPP 9,100 avro , bu qonşu Komor ilə müqayisədə təxminən 7 dəfə və Fransa metropoliteninin orta hesabla təxminən 4 qat azdır; eyni dövr.

Əsas iqtisadi fəaliyyət kənd təsərrüfatı və balıqçılıq sahəsindədir. Mayotta özünü ərzaqla təmin etmir və onu idxal edir, həmçinin istehsal olunan mallar, yanacaq və s. İxrac çox azdır - əsasən ləzzətlər (vanil və ilanq-ilanq), dənli bitkilər, hindistan cevizi. Adanın uzaqlığı səbəbindən turizm biznesinin inkişafı çətindir. Mayottanın büdcəsi, Fransadan əhəmiyyətli maliyyə subsidiyaları ilə dəstəklənir[9].

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ 1 2 https://www.comptoiroutremer.org/decouvrez-les-outremers/mayotte.
  2. ↑ https://www.insee.fr/fr/statistiques/fichier/7752095/estim-pop-nreg-sexe-gca-1975-2024.xls.
  3. ↑ 1 2 3 "World Population Prospects: The 2017 Revision" (ingilis). United Nations, Department of Economic and Social Affairs, Population Division. 2017-10. 2016-09-19 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-11-02.
  4. ↑ 1 2 3 4 Мадагаскар, Сейшельские Острова, Маврикий, Коморы // Атлас мира / сост. и подгот. к изд. ПКО «Картография» в 2009 г. ; гл. ред. Г. В. Поздняк. — М. : ПКО «Картография» : Оникс, 2010. — С. 158. — ISBN 978-5-85120-295-7 (Картография). — ISBN 978-5-488-02609-4 (Оникс).
  5. ↑ 1 2 "Gross domestic product (GDP, PPP per capita) at current market prices by NUTS 2 regions" (ingilis). Eurostat. 2017-03-30. 2020-08-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-11-02.
  6. ↑ "Citypopulation.de". 2015-04-02 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-01-22.
  7. ↑ "Gross domestic product (GDP, nominal) at current market prices by NUTS 2 regions" (ingilis). Eurostat. 2017-03-30. 2020-09-30 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-11-02.
  8. ↑ "Gross domestic product (GDP, per capita) at current market prices by NUTS 2 regions" (ingilis). Eurostat. 2017-03-30. 2020-08-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-11-02.
  9. ↑ "Mayotte's economy in 2013. Economic upturn slowed by uncertainties at the end of the year" (PDF) (ingilis). Эмиссионный институт заморских департаментов Франции, L’Institut d’Émission des Départements d’Outre-mer (IEDOM). 2014-04. 2017-11-07 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2017-11-02.