Metyu Bredi

Metyu Bredi (18 may 1822[1], Uorren[d], Nyu-York ştatı və ya Nyu-York ştatı[4] – 15 yanvar 1896[2][3][…], Manhetten, Nyu-York ştatı[4]) — Amerika vətəndaş müharibəsi zamanı ən vacib şəxslərin fotolarını çəkərək XIX əsrin ən məşhur fotoqrafı olmuşdur. Metyu Bredi fotoqrafiyanın qurucusu hesab olunur.

Metyu Bredi
ing. Mathew Brady
Doğum tarixi 18 may 1822(1822-05-18)[1]
Doğum yeri
Vəfat tarixi 15 yanvar 1896(1896-01-15)[2][3][…] (73 yaşında)
Vəfat yeri
Vətəndaşlığı
Janr Portret fotoqrafiyası[4], portret[4]
Sayt mathewbrady.com
İmzanın şəkli
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Həyatı

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Bredi Nyu-Yorkun Uorren qraflığında irlandiyalı mühacir Endryu və Culiya Bredinin ailəsində anadan olub. Gələcək fotoqraf 16 yaşında Nyu-Yorkun Saratoqa qraflığına köçdü. 1841-ci ildə Bredinin bədii qabiliyyəti ona ixtisaslı mütəxəssis Samuel Morse ilə təhsil almağa icazə verdi. 1844-cü ildə Nyu Yorkda öz fotoqrafiya studiyası var. Bredi məşhur amerikalıların portretlərini sərgiləməyə başladı.

1849-cu ildə Bredi Vaşinqtonda studiya açdı və burada 1850-ci ildə evləndiyi Culiya Handi ilə tanış oldu.

Bredi nin ilk işi dagerreotip texnikasında edildi, və işinə görə bir çox mükafatlar aldı. 1850-ci illərdə dagerreotip məşhurlaşan ambrotiplə əvəz olundu. Şəkillər vətəndaş müharibəsi zamanı ən çox istifadə edilən böyük şüşə neqativlərdə çəkilib.

1850-ci ildə Bredi görkəmli müasir şəxsiyyətlərin portretlərindən ibarət kolleksiya olan Görkəmli Amerikalılar Qalereyasını yaratdı. 1859-cu ildə parisli fotoqraf Andre-Adolphe-Eugene Disdery ilə Vizit kartlarını populyarlaşdırdı və bu kiçik fotoşəkillər (vizit kartı ölçüsündə) tez bir zamanda məşhur bir yeniliyə çevrildi — ABŞ və Avropada minlərlə belə təsvir yaradıldı və satıldı.

1856-cı ildə Brady New York Herald-da "fotoşəkillər, ambrotiplər və dagerreotiplər" istehsalı üçün kağız təklif edən bir elan yerləşdirərək ilk reklamı yaratdı. Onun reklamının yeniliyi onda idi ki, ilk dəfə olaraq şriftlər qəzetin özündən və digər reklamlardan fərqlənirdi.

15 yanvar 1896-cı ildə Nyu Yorkda yoxsulluq içində öldü, Konqres qəbiristanlığında dəfn edildi.

Şəkillərdə vətəndaş müharibəsi

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Metyu Bredi Amerika vətəndaş müharibəsinin minlərlə fotoşəkilini çəkdi. Vətəndaş müharibəsi haqqında bu gün məlum olanların çoxu bu fotoşəkillərdən gəlir. Milli Arxivdə Bredi və onun tərəfdaşlarından götürülmüş minlərlə fotoşəkil var: Alexander Gardner, George Barnard[en] və Timothy O'Sullivan. Fotolarda Abraham Linkoln, general Qrant, eləcə də sıravi əsgərlər əks olunub. Kadrlar Amerika Vətəndaş Müharibəsi tarixinin mənzərəli kəsişmələrini təqdim edir. Bredi döyüş səhnələrinin fotoşəkillərini çəkə bilmirdi, çünki o vaxtlar foto avadanlıqları hələ kifayət qədər mükəmməl deyildi.

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ 1 2 The Fine Art Archive. 2003.
  2. ↑ 1 2 RKDartists (nid.).
  3. ↑ 1 2 Mathew Brady // Encyclopædia Britannica (ing.).
  4. ↑ 1 2 3 4 5 6 https://www.britannica.com/biography/Mathew-Brady.
  5. ↑ 1 2 Museum of Modern Art online collection (ing.).