Minsk Avtomobil Zavodu

Minsk Avtomobil Zavodu
Minsk Avtomobil Zavodu
Ümumi məlumatlar
Sənaye	Avtomobil sənayesi
Məhsulları	Yük avtomobili, avtobus, trolleybus
Təsis tarixi	1944
Baş qərargahın yeri	Minsk;
İqtisadi göstəriciləri
Ümumi kapital	559.534.000 Br (2021);
Ümumi gəliri	1.680.873.000 Br (2021);
Xalis mənfəəti	881 mld. rubl (2015)
Struktur
İşçi sayı	17 535 (2015-ci il 3-cü rüb); 16 594 (2016-cı il 2-ci rüb)
Rəhbərlik
Rəhbərlik	Dmitri Kateriniç
	maz.by
	Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

"Minsk avtomobil zavodu" (belar. Мінскі аўтамабільны завод) — "BELAVTOMAZ" holdinqinin idarə etdiyi şirkət. SSRİ və Belarus avtomobil şirkəti. Əsasən iri tonnajlı yük avtomobilləri, avtobuslar və trolleybusların istehsalını həyata keçirən zavod.

MAZ ticarət markası keçmiş sovet ölkələrində və dünyanın bir çox regionlarında tanınır. MAZ avtomobilləri dünyanın 45 ölkəsinə ixrac edilir. 1990-cı illərdə yaşanan problemlərdən sonra şirkət yenidən əvvəlki səviyyəsinə qayıda bilmişdir.

«BELAVTOMAZ» holdinqinə Baranoviç avtoaqreqat zavodu, Osinoviçi, Jodino, Cerjinsk, Qrodnenskimexanika zavodu kimi müəssisələr daxildir.

Minsk avtomobil zavodu 400-dən artıq model, modifikasiya və komlektasiya buraxmışdır. 2016-cı ilin II rübünə görə açıq mühasibat uçotu ilə Belarusda ən zərərsiz müəssisə olmuşdur^[5].

Yük avtomobilləri

İstehsal edilən modellər sırasına orta tonajlı aşağı çərçivəli yük maşınları, özü boşaldan yük avtomobilləri^[6], taxta-şalban daşıyan maşınlar və s. daxildir.Yuxarıda göstərilən nəqliyyat vasitələrinin təkər ölçüləri müxtəlif olan variantları ilə təmsil olunur: 4x2, 4x4, 6x4, 6x6. Ümumilikdə MAZ 250-dən çox avtomobil modifikasiyasını, 60-dan artıq qoşqu avadanlığı, avtobusların əlli modifikasiyasını istehsal etmişdir. Zavod kütləvi istehsalda olan ağır yük avtomobillərinin altı nəsilini mənimsəmişdir.

Bu günə qədər zavod istənilən qoşqu vastələrini də istehsal edir. Bu isə ona yarımqoşqu və ya qoşqulu istənilən avtomobili hazırlamağa imkan verir. Minsk avtomobil zavodunun filialı olan «Belavtoprisep» zavodunda həmçinin yüngül avtomobillər üçün qoşu ləvazimatları hazırlanır.

MAZ avtomobilləri üçün ən əhəmiyyətli yeri orta tonnajlı avtomobillər tutur. 2003-cü ildə hər il «Kommers-avto» jurnalı tərəfindən keçirilən müsabiqədə zavodun istehsalı olan bu növ avtomobil «2003-cü ilin ən yaxşı kommersiya avtomobili» seçilmişdir.

2008-ci ildən zavod ancaq Avro-3^[7] standartlarına cavab verəcək avtomobillərimn istehsalını gerçəkləşdirməyi qərara alır.

2014-cü ilin yayında zavod Avro-6 standartlarına cavab verən iki yük avtomobilinin modelini təqdim etmişdir^[8]. Birinci mpodel MAZ-5440M9 müxtəlif yüklərin daşınmasını nəzərdə tutur və 70 ton yük götürmə qabiliyyəti vardır. Model üzərində Mercedes-Benz OM471,R6 mühərriki quraşdırılmışdır. Mühərrikin güçü 475 at gücünə bərabərdir. İkinci model MAZ-5340M4 300 at gücünə sahib OM936LA mühərriklə təmin edilmişdir. Onun yük götürmə qabiliyyəti 13,4 tondur^[9].

Məshul istehsalı

2005-ci ildə zavod istehlakcılara 20 mindən çox avtomobil, 4 min qoşqu və min avtobus çatdırmışdır.

2006-cı ildə 21 min avtomobil istehsal edilmişdir. 2006-cı ilin 7 ayı ərzində 4585 qoşqu və yarımqoşqu istehsal edilmişdir.

Yaranmış iqtisadi böhran səbəbindən şirkət məhsullarını istehlakçılara kreditlər formasında verə bilirdi. Kredirlər Belarusbank tərəfindən gerçəkləşdirilirdi^[10].

2014-cü ildə 500 ədəd yük və sərnişin avtomobilinin buraxılması nəzərdə tutulurdu^[11].

İnkişaf prespektivləri

2006—2011-ci illər ərzində MAZ müəssisənin noderləşdirilməsi məqsədi ilə 200 milyon dollar dəyərində investisiya yatırır. Bu əsasən avtomobillərin kabinə, körpüçük və yan hissələrində modernləşdirlmənin aoarılmasına xidmətetməli idi.

İctimai nəqliyyat

Avtobuslar

1992-ci ildə MAZ-sa müasir sərnişin avtobusları istehsal edən filial təsis edilir. Filial AMAZ adını alır. Elə bu il də filial Neoplan ilə lsensiya müqaviləsi imzalatyır. Müəssisədə Neoplan N4014 avtobusları buraxılır. Bundan sonra avadanlıqıar alman konstruksiyaları ilə əvcəzlənir. Bundan sonra zavodda döşəməsi alçaq olan MAZ-101 avtobusları istehsal edilir. Avtobusun istismarı həmçinin müəyyən çatışmazlıqları aşkar etdi - mürəkkəb arxa askın qeyri-müəyyənliyi və MMZ-D-260.5 mühərrikinin uyğunsuzluğu.

Pilot yığımdan sonra 1996-cı ildə zavod MAZ-103 mdelini buraxır. Bu modellərdə arxa askı istənilən model mühərriki yerləşdirməyə imkan verirdi. MAZ-103 Minsk Mühərrik zavodu, Renault, MAN, Mercedes motorları və mexaniki, avtomatik ötürülmə ilə istehsal edilə bilərdi.

O zamanlar MDB ölkələrində iqtisadi durum hec də ürək açan olması səbəbindən MAZ-103 modelinin alınması olduqca ləng gedirdi. Bundan sonra isə zavod dah ucuz olan MAZ-104 modelini hazırlamışdır. Onun istehsalına 1997-ci ildə başlanılır. Bir sıra dəyişikliklər sayəsində avtobusun dəyəsini 8 min dollar azaldılması mümkün olmuşdur. Bu modelin son buraxlığı 1 sentyabr 2006-cı ildə baş verir.

MAZ-105 modeli 1997-ci ildən istehsal olunmağa başlanılmışdır. Bu avtobuslar ancaq daxili maşrutlar üçün nəzərdə tutulurdu.

MAZ-107 modeli ilk dəfə 2001-ci ildə Moskva avtosalonlarında nümayiş etdirilmişdir. Yüksək sərnişin tutumu, ucuz olması və etibarlılığı bu modelin nəqliyyat sıxlığı yüksək olan yollarda istifadəsi üçün cəlbedicidir. MAZ-107 əsasən Moskvaya göndərilirdi.

2004-cü ildə zavod yüngül avtobusların ikinci nəsli olan MAZ-256 modelinin istehsalına başlayır. Avtobus 28 yerlik olur.

2005-ci ildə alçaq döşəməyə sahib olan MAZ-203 modeli nümayiş etdirilir. Bu model MAZ-103 modelindən fərqli olaraq pilləkənsiz olur. Avtobusların ilk kütləvi istehsalı 2007-ci ilin ikinci yarısına təsadüf edir. Zavod Kazan üçün 50 bu model avtobus hazırlayır. 2008-ci ilin yanvarına olan məlumata görə bu avtobuslar artıq Belarus, Rusiya, Ukrayna və Polşa bazarlarında özünə alıcı tapmışdır.

206-cı ilin iyul ayında yeni şəhər tipli ikinci nəsil MAZ-206 modeli təqdim edilir. VIP avtobuslar sinfinə daxil olan avtobuslar orta olçülü olması ilə seçilir. 207-ci ili avqustunda təqdim edilən MAZ-226 modeli MAZ-206-nın modifikasiyası olub, 31 yerlikdir. 2009-cu ildə isə MAZ-205 modeli təqdim edilir.

Zavodda beynəlxalq reyslər üçün MAZ-152, turistlər üçün MAZ-251, hava limanları üçün nəzərdə tutulan MAZ-171 modelləri buraxılmışdır.

«AMAZ» arıq ciddi nəticələr əldə etmiş bir müəssisədir. 8 avtobus modeli və 50 modefikasiya buraxmağa nail olmuşdur.

Buraxlış statistikası və satış

AMAZ əsasən öz məhsullarını dörd istiqamətə yönləndirir: Belarus, Rusiya, Ukrayna və uzaq xaric. Onların hər birində satışların orta hesabla 25% -i var.

2005-ci ildə 1025 avtobus və trolleybus istehsal edilmişdir. Bu isə 2004-cü ilə nisbətdə 70 % artımdır. а

2006-cı ilin 11 ayı ərzində 869 Belarus (419 Minsk), 473 Rusiya, 92 Ukrayna, 77 avtobus uzaq xaric ölkərərinə ixrac edilmişdir. Ümumilikdə 2006-cı ildə 1693 avtobus istehsal edilmişdir. Məlumatına görə istehsal aşağıdakı kimi paylanmışdır:

MAZ-103 — 769
MAZ-103S — 47
MAZ-103T — 1
MAZ-104 — 84
MAZ-104S — 12
MAZ-105 — 192
MAZ-107 — 109
MAZ-152 — 68
MAZ-171 — 2
MAZ-203 — 3
MAZ-206 — 2
MAZ-251 — 14
MAZ-256 — 389

2007-ci ildə istehsal 2006-cı ilə nisbətdə 6 % artmışdır. Bu ildə 1795 maşın^[12] istehsal edilmişdir. MAZ həmçinin kiçik mikroavtobuslar buraxmaxmışdır.

Xatirə avtobusları

2005-ci ilin oktyabrında MAZ özünün 4000-ci avtobusunu istehsal etmişdir. Hazırda Qomeledədir.
27 iyun 2006-ci ildə şirkət 5000-ci avtobusunu buraxmışdır — MAZ-251
22 dekabr 2006-cı ildə 6000-ci avtobus istehsal edilir. Hazırda Qomeledədir.

Yeniləri

MAZ-215 (5 qapılı)
MAZ-231
MAZ-241

Trolleybuslar

2001-ci ildə MAZ ilk trolleybus istehsalını gerçəkləşdirmişdir (MAZ-103T). Trolleybus MAZ-103 modelinin əsasında yığılmışdır. 2014-cü ildə isə MAZ-215T modeli istehsal edilmişdir.

Ehtiyat hissələrinin istehsalı

Ehtiyat hissəsinin növü	Marka	ölkə
Dizel	YMZ, Mercedes-Benz	Rusiya, Almaniya
Ötürmə qurğusu	YMZ, ZF, Eaton, Allison	Rusiya, Almaniya, ABŞ
Fənərlər	OSVAR, BATE	Rusiya, Belarus
Sükanın hidrogüçləndiricisi	ZF,YMZ	Almaniya, Rusiya

MAZ-MAN

1997-ci ildə «MAN» konserni ilə müştərək «MAZ-МАН» şirkəti təşkil olunmuşdur. 1998-ci ildə MAN mühərrikləri və MAZ şassiləri əsasında seriya avtomobillərin hazırlanmsına başlanılır

Keyfiyyətcə eyni olan Avropa modellərinin eyni sinfi ilə müqayisədə MAZ-MAN məhsulları xarici avtomobillərdən orta hesabla 30 faiz ucuzdur. Hazırda bütün MAZ-MAN avtomobillərinin 98% -i Avro-3 tələblərinə cavab verir.

2004-cü ildə şirkət tərəfindən 272 avtomobil hazırlanmışdır ki, bu da 2003-cü ilə nisbətdə 45 % çoxdur.

28 noyabr 2005-ci ildə «MAZ-MAN» özünün 1000-ci avtomobilini istehsal etmişdir.

Mühüm hadisələrin xronologiyası

1944, avqust — Dövlət Müdafiə Komitəsinin Minskdə avtomobillərin yığılması zavodunun təşkili barədə qərarı.
1947, oktyabr — MAZ-205 modelinin buraxılması.
1950, iyun — ilk dəfə olaraq xaricə MAZ-205 modeli ixrac edilmişdir. İlk ixrac Polşaya gerçəkləşdirilmişdir.
1950, sentyabr — 25 tonluq MAZ-525 dəmir yük maşınlarının istehsalı başlamışdır.
1957, mart — 40 tonluq MAZ-530 buraxılmışdır.
1958, oktyabr — 40 ton yük maşını MAZ-530 Brüsseldə keçirilən Dünya Sənaye Sərgisinin ən yüksək mükafatına layiq görülmüşdür.
1959 — İvan Dyomin müəssisənin rəhbəri təyin edilir.
1965, dekabr — MAZ-205 modelinin son istehsalı. MAZ-500 modelinin yığımı.
1970, sentyabr — MAZ-500A modelinin kütləvi istehsala başlaması.
1970, noyabr — MAZ-516 modeli Leyspik yarmarkasında qızıl medal almışdır.
1974, dekabr — Minsk Avtomobil Zavodu bazasında Baranoviçi, Osipoviçi və Kalininqrad avtoaqreqat zavodlarının və Minsk resor zavodunun AvtoMAZ İstehsalat Birliyində birləşdirilməsi.
1975, sentyabr — «BelavtoMAZ» birliyinə bir çox zavodların daxil edilməsi. İvan Dyomin müəssisənin rəhbəri təyin edilir.
1980, oktyabr — «BelavtoMAZ» ilk beynəlxalq qızıl medalını qazanır.
1981, may — MAZ-5432 modelinin bəızi hissələri əsasında MAZ-6422 modeli təsis edilir.
1983, sentyabr — MAZ-5432 9397 modelinin Plovdiv yarmarkasında qızıl medala təltif edilməsi.
1984, 8 aprel — MAZ-6422 və MAZ-5432 modellərinin seriya istehsalının başlanması^[13].
1987, yanvar — «BelavtoMAZ» xarici ticarət şirkətinin yaradılması.
1988 — Böyük Paris avtomobil şousunda, Minsk Avtomobil Zavodunda hazırlann MAZ-2000 "Perestroyka" modeli təmsil olunur.
1988, may — Almaniyanın "MAN" firmasının mühərriki ilə ilk üç oxlu avtomobil MAZ-ın Hamburg beynəlxalq zalında nümayiş etdirildi.
1989, aprel — MAZ müəssisəsinin milyonuncu avtomobili hazırlanır.
1991, avqust — Yeni əsas konveyrdən ilk avtomobil buraxılır.
1992, iyun — avtobus istehsalının yaradılması. İlk aşağı döşəməli şəhər avtobusu MAZ-101 modelinin istehsalına başlanılır.
1997, mart — MAZ-54421 istehsalına başlanılır
1999, noyabr — ilk MAZ-103T modelli trolleybus istehsal edilir.
2000, iyun — texnoloji xətdən gələn MAZ markalı 1000-ci avtobus istehsal edilir.
2000, 2001 — MAZ-6317 (6x6) avtomobili ekipajı Avropa Çempionları adına layiq görülür.
2001, fevral — Zavoda İSО 9001 standart sertifikatı verilir.
2001, avqust — MAZ-107 avtobusu «2001 ən yaxşı avtobus salon» müsabiqəsində 1-ci yeri tutur.
2002, aprel — MAZ-551605 modelinin peşəkar nümunəsi hazırlanır.
2002, avqust — «MIMS-2002 ən yaxşı yük maşını» nominasiyasında MAZ-54400 birinci yeri tutur.
2003, may — MAZ-4370 Rusiyanın ən yaxşı kommersiya yük maşını elan edilir.
2004, may — MAZ-256 modeli istehsal olunmağa başlanılır.
2004, iyul — İranda MAZ avtobuslarının yığımı təşkil olunur.
2007, may — MAZ avtobuslarının Azərbaycanda yığımına başlanılır.
2009, yanvar — MAZ-103, MAZ-105, MAZ-107 modellərinin modefikasiyası istehsal olunur.
2009, yanvaq — yeni MAZ-205 avtobus modeli təqdim edilir. Daha sonra isə MAZ-215 modelinin istehsalına başlanılır.
2012—2015, yanvar-fevral — MAZ dakar rallisndə iştirak edir.