Mirzə Məhəmməd Talış

Mirzə Məhəmməd Mihrani (fars.  میرزا محمد مهرانی‎‎)[2]  Mirzə Məhəmməd Talış (fars.  میرزا محمد تالش‎‎) kimi tanınan talış əsilli tanınmış hərbi komandir. O, Mehranilər nəslindən idi və onun əcdadları Astaranın irsi hakimləri olmuşdular.[3] Mirzə Məhəmməd Astaranın bəylərbəyi, daha sonra isə Səfəvilərin Yəzd bəylərbəyi olmuşdur.[4] O,Ərdəbilin Ağqoyunlu bəylərbəyi olan Sultanəli bəy Çakurlunun bacısı ilə evlənmişdi.[5]

Mirzə Məhəmməd Mihrani
Mirzə Məhəmməd Talış
bayraq
Astara bəylərbəyliyi
bayraq2
 – 1530
SonrakıQubad xan[1]
bayraq
Yəzd bəylərbəyliyi
bayraq2
 – 1535
Şəxsi məlumatlar
Vəfat tarixi 1535
Dəfn yeri Pirqütb əl-Din qəbristanlığı, Baxçasaray kəndi, Astara, İran[2] 38°26′51″ şm. e. 48°49′33″ ş. u.
Milliyyəti talış
Atası Qubad xan[2]
Hərbi xidmət
Döyüşlər Mərv döyüşü

Mirzə Məhəmməd 1500-cü ilə aid mənbələrdə görünür.[6] O, öz qulluqçusu Həmzə bəyi Talışda iqamətgahı zamanı I İsmayıla (1501-1524) sui-qəsd cəhdinə görə danladı, lakin tezliklə öz dəstəyini zəiflətdi. O, İsmayıla xəyanət etmək niyyətində idi, lakin İsmayılın başqa bir davamçısı onu fikrindən daşındırdı. O, Şah İsmayılın çox fəal təbliğatçısı olmuş və çoxsaylı ekspedisiyalarında iştirak etmişdir.[6] Şah İsmayılın dövründə o, Qızılbaş tiyul sahibləri sırasında yer alırdı.[5] Onun bu yürüşlər zamanı Talışın qorçu qoşunlarının komandanlığında göründüyü üçün Astara bəylərbəyliyi idarəçiliyində qalıb-qalmadığı məlum deyil.[6]

Onun İsmayılın dövründə tutduğu digər vəzifə Səfəvilər məqbərəsinin nəzarətçisi idi.[7]

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ Nasiri, 2008. səh. 150
  2. ↑ 1 2 3 4 Neʿmatollahi, 2002. səh. 83
  3. ↑ Neʿmatollahi, 2002. səh. 180, 615
  4. ↑ Nasiri, 2008. səh. 301
  5. ↑ 1 2 Ghereghlou, 2017. səh. 819
  6. ↑ 1 2 3 Reid, 1983. səh. 155
  7. ↑ Ghereghlou, 2017. səh. 812

Mənbə

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  • Ghereghlou, Kioumars. "Chronicling a Dynasty on the Make: New Light on the Early Ṣafavids in Ḥayātī Tabrīzī's Tārīkh (961/1554)". Journal of the American Oriental Society. 137 (4). October–December 2017: 805–832. doi:10.7817/jameroriesoci.137.4.0805 – Columbia Academic Commons vasitəsilə.
  • Nasiri, Mirza Naqi. Floor, Willem (redaktor). Titles & Emoluments in Safavid Iran: A Third Manual of Safavid Administration. Willem Floor tərəfindən tərcümə olunub. Washington, D.C.: Mage Publishers. 2008. ISBN 978-1-933823-23-2.
  • Neʿmatollahi, Behrouz. تاریخ جامع آستارا و حکام نمین [Comprehensive History of Astara and Rulers of Namin] (Persian). Ardabil: Sheykh Safi al-Din. 2002. ISBN 964-6822-12-6.
  • Reid, James J. Tribalism and Society in Islamic Iran, 1500–1629. Malibu, California: Undena Publications. 1983. ISBN 0-890031-25-8.

Əlavə oxu

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  • Ahmadi, Hossein. تالشان: از دوره صفویه تا پایان جنگ دوم ایران و روس [The Talishis: From the Safavid Period till the End of the Second Russian-Persian War] (Persian) (2nd). Tehran: Iranian Ministry of Foreign Affairs. 2005. ISBN 964-361-326-7.
  • Denison Ross, E. "The Early Years of Shāh Isma'īl, Founder of the Ṣafavī Dynasty". The Journal of the Royal Asiatic Society of Great Britain and Ireland. 28 (2). April 1896: 249–340.
  • Wood, Barry, redaktorThe Adventures of Shāh Esmāʿil: A Seventeenth-Century Persian Popular Romance. Barry Wood tərəfindən tərcümə olunub. Leiden: Brill. 2018. ISBN 978-90-04-38352-4.