Nəriman Şirinov
 | Bu məqaləni vikiləşdirmək lazımdır. |
Şirinov Nəriman Mikayıl oğlu (7 noyabr 1929, Qaraxanlı, Tovuz rayonu – 26 iyul 2006) — baytarlıq elmləri doktoru, professor, Dövlət Mükafatı laureatı, AMEA-nın və Rusiya KTEA-nin müxbir üzvü, "Şərəf nişanı" ordenli, əməkdar elm xadimi.
| Nəriman Şirinov | |
|---|---|
| Nəriman Mikayıl oğlu Şirinov | |
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | Tovuz, Azərbaycan SSR, SSRİ |
| Vəfat tarixi | (76 yaşında) |
| Vətəndaşlığı |
 SSRİ→ Azərbaycan |
| Elmi dərəcəsi | baytarlıq elmləri doktoru |
| Elmi adı | professor |
| Mükafatları |
Dövlət Mükafatı Laureatı "Şərəf nişanı" ordeni |
Həyatı
[redaktə | mənbəni redaktə et]Nəriman Şirinov 1929-cu il noyabrın 7-də Tovuz şəhərində anadan olmuşdur. Tovuz şəhərindəki A. S. Puşkin adına orta məktəbdə təhsil almış və əla qiymətlərlə bitirdikdən sonra 1949-cu ildə Azərbaycan Kənd Təsərrüfatı İnstitutunun baytarlıq fakültəsinə daxil olmuşdur. 1950-ci ildə Moskva Baytarlıq Akademiyasına köçürülərək təhsilini uğurla 1954-cü ildə başa vurmuşdur.
Əmək fəaliyyətinə 1954-cü ildə Balakən rayonunda MTS-da böyük baytar həkimi kimi başlamışdır. Elmə olan həvəs onu tezliklə Azərbaycan Elmi-Tədqiqat İnstitutuna gətirmişdir. 1955-ci ildən laborant, sonra isə helmintologiya laboratoriyasında kiçik elmi işçi kimi çalışmışdır.
1970-ci ildən Azərbaycan Elmi-Tədqiqat İnstitutuna direktor vəzifəsinə təyin olunaraq ömrünun sonunadək burada çalışmış, mütəxəssislərin yetişdirilməsində əvəzsiz xidmətləri olmuşdur. Rəhbərliyi dövründə institutda 11 elmlər doktoru, 62 elmlər namizədi hazlrlanmış, 5000-dən çox elmi əsər, monoqrafiyalar çap edilmişdir.
1962-ci ildə namizədlik, 1970-ci ildə doktorluq dissertasiyasını müdafiə etmiş, 1974-cü ildə professor adına layiq görülmüşdür.
1990-cı ildə Dövlət Mükafatı laueratı, 2001-ci ildən AMEA-nın və Rusiya KTEA-nın müxbir üzvi olmuşdur.
Elmin inkişafında yüksək xidmətlərinə görə Ümumiittifaq KTEA-nin akademikləri K. J. Skryabin və N. S. Vişlevskinin 100 illiklərinə həsr edilmiş xatirə medalları ilə təltif edilmişdir.
1957–1960-cı illərdə Azərbaycan Respublikasında suda üzən quşların helment və helmentozlarını öyrənərək helmintologiya elmini yeni tədqiqatlarla zənginləşdirmişdir. Azərbaycanda, o cümlədən keçmiş Sovetlər Birliyində yeni helment növlərini qeydə almış və onlara qarşı müalicə-profilaktika tədbirlətini işləyib hazırlamışdır.
SSRİ-də ilk dəfə olaraq neft tullantıları və neft-kimya sintezi məhsullarının baytarlıqda və heyvandarlıqda istifadə etməklə yeni bir məktəb yaratmışdır.
1962-ci il Azərbaycan SSR Nazirlər Sovetinin Qərarı ilə Az. ETBİ-də "Neft tullantılırı, neft-kimya sintezi məhsullarından baytarlıqda istifadə etmək üçün yeni müalicə-profilaktika vasitələri axtaran laboratoriya"nın təməlini qoyaraq ona uzun müddət rəhbərlik etmişdir. Onun rəhbərliyi ilə laboratoriyada fassilyoz və dikroselyoza qarşı çox sayda preparat, o cümlədən 6 neft tullantısı, 34 neft-kimya sintezi məhsulu sınaqdan keçirilmişdir. Aparılmış tədqiqatlar nəticəsində "Efiran-3", "Efiran- "777", "Efiran-197", "N-12", "B" və bioloji stimulyator "Azolyat-A" preparatları dövlət qeydiyyatından keçərək müəlliflik şəhadətnaməsi almışdır.
51 illik əmək və elmik fəaliyəti dövründə 6 müəlliflik şəhadətnaməsi, 200 elmi əsərin, 2 monoqrafiyanın, 3 kitabın, 4 kitabçanın müəllifidr. Əsərləri bir çox xarici ölkə nəşriyyatında (Polşa, Bolqarıstan, Macarısran, Sovetler Birliyi ölkələrində) dərc edilmişdir.
Bir çox beynəlxalq konqreslərdə, elmi konfranslarda, simpiozium və sessiyalarda Azərbaycanı təmsil etmişdir.
1995–2000-ci illərdə Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabineti yanında Dövlət Baytarlıq Komitəsində kollegiyanın, elmi-texniki şuranın üzvü, 2000–2004-cü illərdə Azərbaycan Respublikası Kənd Təsərrüfatı Nazirliyinin nəzdində texniki şuranın, "Aqrar elm" jurnalının redaksiya heyətinin, AMEA-nın Zoologiya İnstitutunun nəzdində namizədlik və doktorluq dissertasiyalarını müdafiə etmək üçün ixtisaslaşdırılmış şuranın üzvü olmuşdur.
2006-cı il iyul ayının 26-da vəfat etmişdir.