Nerium oleander

Nerium oleander (lat. Nerium oleander) — bitkilər aləminin acıçiçəklilər dəstəsinin kəndirkimilər fəsiləsinin nerium cinsinə aid bitki növü.

Nerium oleander
Elmi təsnifat
Beynəlxalq elmi adı

Təbii yayılması

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Qərbdə Mərakeş və Portuqaliyadan şərqdə cənubi Çinə qədər quru və yarımquru subtropiklərin geniş zolağında yayılmışdır. Təbii halda Aralıq dənizi sahili ölkələrində, Yaponiyada və Hindistanda bitir.

Botaniki xarakteristikası

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Hündürlüyü 6 m olan həmişəyaşıl kol və ya kiçik ağacdır. Budaqlanan gövdələri qonur rəngli, yumru qabıqlarla örtülmüşdür. Yarpaqlarının uzunluğu 12 sm olub, neştərvari formalı, bozumtul-yaşıl rənglidir, üzbəüz və ya dəstələrdə 3-4 ədəd lansetvari və ya xətvari, kənarları bütöv və ya oyuqlu, qısa saplaqda, çılpaq, dərili, açıq orta damarcıqlıdır. Çiçəkləri parlaq, iri, beşləçəkli, qalxanvari çiçək qruplarında yerləşmişdir. Yayda çiçəkləyir. Əsasən toxumla, qələmlə, pöhrələrlə çoxaldılır.

İşıqsevən, tezboyatan, suya həssas, torpağa az tələbkardır. Bitki quraqlığa davamlı, istisevəndir.

Azərbaycanda yayılması

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Azərbaycan florasında mədəni şəraitdə becərilir. Mərkəzi Nəbatat Bağının kolleksiya sahəsində mövcuddur.

Dekorativ bitki kimi yaşıllaşdırmada istifadə edilir. Çiçəkləyəndə dekorativ görünür. Yarpaqlarının şirəsi zəhərlidir, yarpaqlardan alınan neriolin və kornerin preparatları ürək-damar sistemi xəstəliklərinin müalicəsində istifadə olunur.

Heterotipik sinonimləri

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  • Nerion oleandrum St.-Lag.
  • Nerium atropurpureum Bürger
  • Nerium carneum Dum.Cours.
  • Nerium coccineum Bürger
  • Nerium flavescens Spin
  • Nerium floridum Salisb.
  • Nerium grandiflorum Desf.
  • Nerium indicum Mill.
  • Nerium indicum var. aurantiacum Poit.
  • Nerium indicum subsp. kotschyi (Boiss.) Rech.f.
  • Nerium indicum f. leucanthum (Makino) Okuyama
  • Nerium indicum var. leucanthum Makino
  • Nerium indicum f. lutescens (Makino) Okuyama
  • Nerium indicum var. lutescens Makino
  • Nerium indicum var. luteum Poit.
  • Nerium indicum var. ochroleucum Poit.
  • Nerium indicum var. odorum (Aiton) Poit.
  • Nerium indicum var. oxiacantholens Poit.
  • Nerium indicum var. plenum Makino
  • Nerium indicum var. ragonotii C.Morren
  • Nerium indicum var. splendens Poit.
  • Nerium japonicum Gentil
  • Nerium kotschyi Boiss.
  • Nerium latifolium Mill.
  • Nerium lauriforme Lam.
  • Nerium luteum Nois. ex Steud.
  • Nerium madonii M.Vincent
  • Nerium mascatense A.DC.
  • Nerium odoratissimum Wender.
  • Nerium odoratum Lam.
  • Nerium odorum Salisb.
  • Nerium odorum Aiton
  • Nerium oleander var. album G.Lodd.
  • Nerium oleander var. atropurpureum Van Houtte
  • Nerium oleander atropurpureum-plenum Hovey
  • Nerium oleander var. flore-variegato G.Lodd.
  • Nerium oleander var. indicum (Mill.) O.Deg. & Greenwell
  • Nerium oleander subsp. kurdicum Rech.f.
  • Nerium oleander var. luteomarginatum Van Geert
  • Nerium oleander var. madonii-grandiflorum Hovey
  • Nerium oleander var. pictum-argenteum Van Geert
  • Nerium oleander var. radicans Poit.
  • Nerium splendens Paxton
  • Nerium thyrsiflorum Paxton
  • Nerium verecundum Salisb.
  • Oleander indica (Mill.) Medik.
  • Oleander vulgaris Medik.
  1. Linnaeus C. Species Plantarum (lat.): Exhibentes plantas rite cognitas ad genera relatas. 1753. C. 1. S. 209.