Orlean hersoqluğu

Orlean hersoqluğu (fr. Duc d'Orléans) — Fransa monarxial strukturunda olan əsilzadə ünvanlarından biri. XIV əsrdən etibarən bu ünvan ənənəvi olaraq, Fransa krallarının yaşca kiçik oğul və ya qardaşına verilir. Kanadadakı Orlean adası Orlean hersoqu II Henrinin (sonrakı illərdə Fransa kralı olacaq III Henri), ABŞ-dakı Nyu-Orlean şəhəri isə Orlean hersoqu II Filippin şərəfinə adlanmışdır.

Siyahı

S/s	Hersoqun adı	Doğum-ölüm tarixləri	Vəzifə müddəti	Qeyd
Ünvan ilk dəfə 1344-cü ildə VI Filipp tərəfindən ən kiçik oğlu Filipp üçün təsis edildi. Ancaq Filipp geridə rəsmi oğul varis buraxmadan vəfat etdi.
1	FİLİPP	1 iyul 1336 - 1 sentyabr 1375	1344 - 1 sentyabr 1375	Fransa kralı VI Filippin oğludur.
Ünvan 1392-ci ildə VI Çarl tərəfindən kiçik qardaşı Lüdovik üçün təsis edildi və 3 nəsil boyunca ünvan bu ailədə qaldı. Onun şəcərəsindən gələn Lüdovikin Fransa taxtına əyləşməsi ilə ünvan səltənətlə birləşdi.
2	I LÜDOVİK	13 mart 1372 - 23 noyabr 1407	4 iyun 1392 - 23 noyabr 1407	Fransa kralı V Karlın oğludur.
3	I KARL	24 noyabr 1394 - 5 yanvar 1465	23 noyabr 1407 - 5 yanvar 1465	Orlean hersoqu I Lüdovikin oğludur.
4	II LÜDOVİK	27 iyun 1462 - 1 yanvar 1515	5 yanvar 1465 - 7 aprel 1498	Orlean hersoqu I Karlın oğludur; Sonradan XII Lüdovik adıyla Fransa kralı oldu.
Üçüncü dəfə ünvan 1519-cu ildə I Fransisk tərəfindən ikinci oğlu Henri üçün təsis edildi. Ancaq 1536-cı ildə böyük qardaşı dofen Fransiskin ölümü ilə Henri onun yerinə dofen təyin edildi və tutduğu Orlean hersoqu ünvanı kiçik qardaşı Karla təsis olundu. Ancaq o, heç vaxt evlənmədi və geridə rəsmi oğul varis buraxmadan gənc yaşda vəfat etdi.
5	I HENRİ	31 mart 1519 - 10 iyul 1559	31 mart 1519 - 10 avqust 1536	Fransa kralı I Fransiskin oğludur; Sonradan II Henri adıyla Fransa kralı oldu.
6	II KARL	22 yanvar 1522 - 9 sentyabr 1545	10 avqust 1536 - 9 sentyabr 1545	Fransa kralı I Fransiskin oğludur.
Dördüncü dəfə ünvan 1549-cu ildə II Henri tərəfindən yeni doğulan oğlu Lüdovik üçün təsis edildi. Ancaq onun bir yaşında ikən vəfat etməsinin ardından ünvan əl dəyişdi və bu dəfə kralın ikinci oğlu Karla təsis olundu. Karlın 1560-cı ildə taxta çıxmasının ardından ünvan kralın kiçik qardaşı Henriyə təsis olundu. Henrinin taxta çıxdığı 1574-cü ildə isə ünvan mükafat olaraq naibə olan kralın anası Yekaterina Mediçiyə təsis edildi. Onun ölümündən sonra isə ünvan səltənətlə birləşdirildi.
7	III LÜDOVİK	3 fevral 1549 - 24 oktyabr 1550	3 fevral 1549 - 24 oktyabr 1550	Fransa kralı II Henrinin oğludur; Körpə yaşlarında vəfat etdi.
8	III KARL	27 iyun 1550 - 30 may 1574	24 oktyabr 1550 - 5 dekabr 1560	Fransa kralı II Henrinin oğludur; Sonradan IX Karl adıyla Fransa kralı oldu.
9	II HENRİ	19 sentyabr 1551 - 2 avqust 1589	5 dekabr 1560 - 8 fevral 1566	Fransa kralı II Henrinin oğludur; Sonradan III Henri adıyla Fransa kralı oldu.
10	YEKATERİNA MEDİÇİ	13 aprel 1519 - 5 yanvar 1589	8 fevral 1566 - 5 yanvar 1589	Mediçi ailəsinə mənsubdur; Fransa kralı II Henrinin xanımıdır.
Beşinci dəfə ünvan 1626-cı ildə XIII Lüdovik tərəfindən kiçik qardaşı Qaston üçün təsis edildi. Ancaq Qaston geridə rəsmi oğul varis buraxmadan vəfat etdi.
11	QASTON	24 aprel 1608 - 2 fevral 1660	6 avqust 1626 - 2 fevral 1660	Fransa kralı IV Henrinin oğludur.
Altıncı və sonuncu dəfə ünvan 1661-ci ildə XIV Lüdovik tərəfindən qardaşı Filipp üçün təsis edildi və beləcə, Burbon sülaləsinin Orlean qolunun əsası qoyuldu. Bu şəcərə 1830-cu ildə Fransa taxtını ələ keçirdi. Ünvanı daşıyan son sülalə nümayəndəsi Ferdinand Filipp isə keçirdiyi qəza nəticəsində vəfat etdi.
12	I FİLİPP	21 sentyabr 1640 - 9 iyun 1701	10 may 1661 - 9 iyun 1701	Fransa kralı XIII Lüdovikin oğludur.
13	II FİLİPP	2 avqust 1674 - 2 dekabr 1723	9 iyun 1701 - 2 dekabr 1723	Orlean hersoqu I Filippin oğludur. Fransa kralı XV Lüdovikin uşaqlıq illərində 1715-1723-cü illərdə naib olaraq dövləti idarə etmişdir.
14	LÜDOVİK	4 avqust 1703 - 4 fevral 1752	2 dekabr 1723 - 4 fevral 1752	Orlean hersoqu II Filippin oğludur.
15	I LUİ-FİLİPP	12 may 1725 - 18 noyabr 1785	4 fevral 1752 - 18 noyabr 1785	Orlean hersoqu Lüdovikin oğludur.
16	II LUİ-FİLİPP	13 aprel 1747 - 6 noyabr 1793	18 noyabr 1785 - 6 noyabr 1793	Orlean hersoqu I Lui-Filippin oğludur.
17	III LUİ-FİLİPP	6 oktyabr 1773 - 26 avqust 1850	6 noyabr 1793 - 9 avqust 1830	Orlean hersoqu II Lui-Filippin oğludur; Sonradan I Lui-Filipp adıyla Fransa kralı oldu.
18	FERDİNAND FİLİPP	3 sentyabr 1810 - 13 iyul 1842	9 avqust 1830 - 13 iyul 1842	Fransa kralı I Lui-Filippin oğludur.

Mənbə

Unwin, Brian (2014). A Tale in Two Cities: Fanny Burney and Adèle, Comtesse de Boigne. New York: I.B. Taurus & Co. pp. 210–212. ISBN 978-1-78076-784-0
François de Malherbe, Lettres à Peiresc, éd. La Pléiade, p. 378
Auguste Bailly, François Ier : restaurateur des lettres et des arts, Livre club du librairie, 1961, p. 9