Pakrovski kafedralı (Xarkov)

Müqəddəs Pakrovski kafedralı (ukr. Собор Покрови Пресвятої Богородиці) — Ukrayna Pravoslav kilsəsinin Xarkov Teotokosun şəfaəti adına Xarkov şəhərindəki pravoslav kilsəsi. Kafedral, Pakrovski monastırında yerləşir. Şəhərdə bugünədək qalmış ən qədim binadır (1689). Universitet küç, 8 ünvanında yerləşir.

Şərqi ortodoks xristianlıq
Pakrovski kafedralı
ukr. Собор Покрови Пресвятої Богородиці
Din
Yeparxiya Xarkov və Boqoduxov yeparxiyası
Yerləşməsi
Ölkə Ukrayna Ukrayna
Şəhər Xarkov
Ünvanı Universitet küç, 8.
Memarlıq
Üslubu Ukrayna barokkosu
Pakrovski kafedralı xəritədə
Pakrovski kafedralı
Pakrovski kafedralı
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Təsviri

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Pakrovski kafedralı XVII əsrin II yarısına aid Ukrayna memarlığının ən qiymətli abidəsidir. Abidə, rus kilsə memarlığına aid qış məbədinin üzərində quraşdırılmış barokko üslubunda tikilmiş üç günbəzli (“üç hamamlı”) kilsədir. Yuxarı kilsə, qalereya - “opasannyam” ilə əhatə olunub, zəng qülləsi olan “gülbişi” ilə birləşir. Naxışlı kərpic platbandslar çox profilli kornişlərə bitişikdir. Bir-birindən böyük, asanlıqla yuxarıya doğru yüksələn binaların harmoniyası qala qülləsini xatırladan zəng qülləsinə bitişikdir.

Tarixi

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Pakrovski kafedralının daş binası kazaklar tərəfindən Xarkov qalasının o vaxtkı sərhədlərindən kənarda, şimal divarının yaxınlığında, 1689-cu ildə - Müqəddəs Məryəm adına taxta kilsəni əvəz etmək üçün tikilmişdir (1659-cu ildən bəri tanınır). Eyni ildə, 1689-cu ildə məbəd Beloqrad və Oboyan yeparxı İbrahim tərəfindən təqdis edilib.[1]

1726-cı ildə Belqorod yepiskopu Epifani Tixorski və Ukraynanın Sloboda general-qubernatoru, şahzadə Mixail Mixayloviç Qolitsinin təşəbbüsü ilə Sol sahildə ilk ali təhsil müəssisəsi olan Xarkov Kollegiyası ilə kişilər üçün Müqəddəs Pakrovski monastırı yaradıldı.[2]

Pokrovski kafedralı XX əsrin əvvəllərində

Eyni zamanda, 1729-cu ildən Pakrovski kilsəsi, monastır və kollegiyaya çevrildi. Məbəd təmir edilərək, bəzədilmiş və kilsə ləvazimatları ilə təmin edilmişdir.

Şərq qurbangahının pəncərəsində Rusiya imperiyasının gerbi, şüşənin aşağı yarısında isə metal hərflərlə: "B. M. E. T. E. B. O." simvolları yazılıb ki, bu da “Allahın lütfü ilə Tixorski, Belqorod və Oboyanski yepiskopu Epifani” mənasını verir.[3]

1732-ci ildə zəng qülləsinin üzərinə 1,6 ton ağırlığında zəng quraşdırılmışdır.

1799-1846-cı illərdə Pakrovski kafedralı Xarkov kafedralı adlanıb.

Kilsənin bərpası, təmiri və abadlaşdırılması işləri XX əsrin əvvəllərində aparılmışdı.

1920-ci illərdə kafedral bağlandı və tezliklə dağıdılmağa başladı. 1950-ci illərdə onu yenidən bərpa etməyə başladılar.

1992-ci ildə məbəd Müqəddəs Pakrovski monastırının memarlıq kompleksi ilə birlikdə Ukrayna Pravoslav kilsəsinə qaytarıldı.

Şəhərin simvolu

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Kafedral Xarkovun on iki simvolundan onuncusudur.

Qalereya

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  • 1910-cu illərin açıqcası
    1910-cu illərin açıqcası
  • Monastır, 2016
    Monastır, 2016
  • 1840-cı illərə aid oyma
    1840-cı illərə aid oyma

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ "Великолепная семерка: 7 самых старых зданий Харькова" [The Magnificent Seven: 7 oldest buildings in Kharkiv] (rus). My Kharkiv. 2021-03-28. 2022-01-24 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-03-15.
  2. ↑ Denisov, 2019
  3. ↑ Редин Е. К. Материалы к изучению церковных древностей Украины. Церкви города Харькова. 1905.

Ədəbiyyat

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  • игум. Глеб (Свидло), А. Станкевич, И. Тумко, К. Орлова, В. Ликсонова. История Свято-Покровского мужского монастыря г. Харькова (1689-2012) (500 nüs.). Х.: Свято-Покровский монастырь. игум. Нестор (Петренко) (редактор). 2012.
  • Филарет Гумилевский. Историко-статистическое описание Харьковской епархии. Arxiv surəti 7 may 2012 tarixindən Wayback Machine saytında М., 1852—1859
  • Харьков: Архитектура, памятники, новостройки: Путеводитель — Х.: Прапор, 1987.

Xarici keçidlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]