Peron yarımadası

Peron yarımadası (ing. Peron Peninsula) — Avstraliyanın qərbində yerləşən yarımada.

Peron yarımadası
Yerləşməsi
26°02′42″ c. e. 113°39′04″ ş. u.
Akvatoriya Hind okeanı
Ölkə  Avstraliya
Peron yarımadası xəritədə
Peron yarımadası
Peron yarımadası

Coğrafiyası

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Yarımada Qərbi Avstraliya ştatında, Hamelin-Pul buxtası ilə Demen körfəzi arasında yerləşir. Ondan qərbdə Derk-Hartoq, cənub-qərbdə isə İdel-Land yarımadası yerləşir. İdel Land yarımadasında materikin ən ucqar qərb nöqtəsi olan Stip-Poynt burnu yerlşir. Yarımadada yeraltı artezian suları vardır ki, onlardan quyular vastəsi ilə su çıxarılır[1]

Yarımada kvars əsaslı qumdan rtəşkil olunmuşdur. O 2 mln — 10 min il öncə meydana gəlmişdir. Qumlar qırmızı rəngə çalır[2]

Yarımadada Fransua Peron Milli Parkı yerləşir. Burada ümumdünya irsinə daxil olan Şark körfəzi yerləşir. Yarımadanın şimalında yerləşən park 52 min ha ərazini əhatə edir[1]

Flora və fauna baxımından zəngin bir regiondur. Burada çoxlu sayda köçəri quş yuva qurur: Adi emu, Sericornis, sericornis və Sylvia. Sahil suları isə dəniz faunası ilə zəngindir. bitki örtüyü baxımından akasiyalar üstünlük təşkil edir.

Tarixi

[redaktə | mənbəni redaktə et]
Denem şəhəri.

Qədim zamanlardan yarımadada avstraliya aborigeni olan vulayidi qəbiləsi məskən (ing. Wulyibidi) məskən salmışdır. Onlar malqan dilində danışırlar[3]. Bu dil XIX əsrdə fransız araşdırmaşısı tərəfindən qeydə alınmışdır. Yarımada öz adını bölgədə ekspedisiyada olmuş naturalist Fransua Perondan almışdır[3][4]

1880-ci illərin sonlarınadn 1990-cı illərə qədər yarımada ərazisi qoyunçuluq fermaları üçün istifadə edilirdi. Üstəlik burada mirvari çıxarılırdı. 1990-cı illərdə torpaq sahələri ştat tərəfindən satın alınır. 1993-cü ildə nurada Fransua Peron Milli Parkı salınır[5]

Əhalisi

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Yarımada ərazisində ən böyük yaşayış məntəqəsi Denem şəhəridir. İnzibati baxımından Şark-Bey qraflığına daxildir (ing. Shire of Shark Bay).

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ 1 2 "National Parks" (ingilis). Shire of Shark Bay. 2005-06-16 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 29 yanvar 2009.
  2. ↑ "Geology of Shark Bay" (PDF) (ingilis). Government of Western Australia. İstifadə tarixi: 29 yanvar 2009.[ölü keçid]
  3. ↑ 1 2 "Aboriginal and European heritage" (PDF) (ingilis). Shark Bay. 2012-03-29 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 29 yanvar 2009.
  4. ↑ "François Péron" (PDF) (ingilis). Shark Bay. İstifadə tarixi: 29 января 2009.[ölü keçid]
  5. ↑ "South Peron" (ingilis). Shark Bay. 2012-03-29 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 29 yanvar 2009.