Postojna mağarası

Postojna mağarası (sloven. Postojnska jama) — 24340 m uzunluğu olan karst tipli mağara. Cənub-qərbi Sloveniyada, Postojna şəhəri yaxınlığında yerləşir.

Pivka çayının fəaliyyəti nəticəsində əmələ gəlmişdir. Karst termininin yaranmasına səbəb olan bu mağaranın daxilində temperatur il boyu 10 °C olur. Mağaranın 5,3 km-i ictimaiyyətə açıqdır — dünyada tək mağaradır ki, ərazisinin ən böyük məsafəsi dünyan turistləri üçün açıqdır.^[1]

Mağara XVII əsrə aiddir. Mağaranın yeni əraziləri təsadüfən 1818-ci ildə Luka Çeçi adlı sadə işçi tərəfindən kəşf edilmişdir və buranın ilk turist rəhbəri Çeçi olmuşdur. Dünyada ilk mağaradır ki, 1872-ci ildə burada relslər və qatarlar turistlər üçün istifadəyə verilmişdir. 1884-cü ildə mağara elektrik işıqları ilə təchiz edildi.^[2]

İkinci Dünya müharibəsi dövründə, Alman işğalçı qüvvələr, mağaranı 1000 barel təyyarə yanacağı saxlamaq üçün istifadə edirdi. Bu yanacaq 1944-cü ilin aprelində Sloveniyalı Partizanlar tərəfindən məhv edilmiş və yanğın 7 gün davam edərək mağaranın böyük qismini zədələmişdir. 1990-cı ildə dünyanın ən çox turist qəbul edən mağaralarından biri olmuş və illik turist sayı təxminən 1 milyona çatmışdır.^[3]

Burada 150 növ heyvan məskən salmışdır ki, onların bəziləri endemikdir. Mağarada yerləşdirilən akvariumda dünyada ən böyük Troqlobit amfibiya və uzunluğu 20 sm olan Proteus anguinus endemik heyvanları saxlanılır. Həmçinin, burada mağara faunasını nümayiş edən vivari mövcuddur.^[4]

2014-cü ilin aprelində dünyada mağara və karst fenomeni haqqında ən böyük "EXPO Postojna Karst Mağarası " sərgisi açılmışdır. Sərgidə turizmlə əlaqədar mağaranın inkişaf tarixi ilə bağlı interaktiv təqdimatlar nümayiş etdirilir. Ziyarətçilər, karst fenomenləri haqqında müxtəlif materialları üç ölçülü model üzərində öyrənir.^[5]

1. Официальный сайт
2. Postojnska-jama