Qalina Kazaçinova

Qalina Qriqoryevna Kazaçinova (Kujakova) (rus. Галина Григорьевна Казачинова (Кужакова); 9 dekabr 1941, Ağban piltiri aymağı, Krasnoyarsk diyarı) — Xakas yazıçısı, şairi, dramaturqu, tərcüməçisi, pedaqoq, ictimai xadim. Rusiya Yazıçılar Birliyinin üzvü (1993). Xakasiya Yazıçılar Birliyinin sədri (1998–2009). Xakasiya Respublikasının Əməkdar mədəniyyət işçisi (1996).

Qalina Qriqoryevna Kazaçinova
Təxəllüsü Qalina Kazaçinova
Doğum tarixi (81 yaş)
Doğum yeri Aev ulusu, Ust Abakan rayonu, Xakasiya Muxtar Vilayəti
Vətəndaşlığı SSRİ SSRİ
Rusiya Rusiya
Milliyyəti xakas türkü
Təhsili Abakan Dövlət Pedaqoji İnstitutu
Fəaliyyəti yazıçı, şair, dilçi
Fəaliyyət illəri 1967-ci il
Əsərlərinin dili xakas dili
Janrlar poeziya, nəsr, dramaturgiya, tərcümə
İlk əsəri “Toy” (“Той”) – 1979

Həyatı[redaktə | mənbəni redaktə et]

Qalina Qriqoryevna Kazaçinova (Kujakova) 9 dekabr 1941-ci ildə Xakasiya Muxtar Vilayətinin (indiki Xakasiya Respublikası) Ust Abakan rayonunun Aev ulusunda anadan olmuşdur.

Orta təhsilini tamamladıqdan sonra Abakan Pedaqoji Məktəbinə daxil olmuşdur. Abakan Dövlət Pedaqoji İnstitutunda oxuyarkən jurnalistika ilə məşğul olmağa başlamışdır.

İnstitutu bitirdikdən sonra ədəbi işçi, radio və televiziya redaktoru, Xakasiya Kitab Nəşriyyatının redaktoru vəzifələrində çalışmışdır. 1993-cü ildən Rusiya Yazıçılar Birliyinin üzvüdür. 1998–2009-cu illərdə Xakasiya Yazıçılar Birliyinin sədri vəzifəsində çalışmışıdr. Xakasiya Respublikasının Əməkdar mədəniyyat işçisi (1996) adına layiq görülmüşdür.

Yaradıcılığı[redaktə | mənbəni redaktə et]

Qalina Kazaçinova 1967-ci ildən mətbuada bədii yazılarla çıxış edir. "Toy" ("Той") adlı ilk kitabı 1979-cu ildə nəşr olunmuşdur. Onun poetik yaradıcılığının əhəmiyyətli hissəsi uşaqlara ünvanlanmışdır: "… Mən uşağın xarakterinə, böyüyərkən ətraf dünyaya təəccüblü, heyrətli, açıq baxışlarına ruhən bələdəm. Mənim ən adi vəzifəm uşaqların canlı təbiəti, doğma yurdlarını, ata evlərini sevmələrinə kömək etməkdir … ".

"Skazka" teatrının səhnəsində bir neçə mövsümdə onun "Dağ ruhlarının sirri" nağılı tamaşaya qoyulmuşdur. İbtidai siniflər üçün bir neçə dərsliyin müəllifidir.

1992-ci ildə onun uyğunlaşdırma və redaktəsində qəhrəmanlıq əfsanəsi "Xan Mirgen" nəşr olunmuşdur.

1994-cü ildə Türkiyənin Ankara şəhərində keçirilən II Uluslararası Yazarlar Konqresinin iştirakçısı olmuşdur.

Əsərlərini xakas dilində yazır. Bir sıra bədii yazıları rus, türk və ingilis dillərinə tərcümə edilmişdir. 2003-cü ildə Kanadada xakas və ingilis dillərində "Dağ ruhları" kitabı nəşr olundu. 2008-ci ildən xakas dilində yayınlanan "Göy qurşağı" ("Тигір хуры") adlı uşaqlar üçün jurnalın müəllif-tərtibçisidir.

Qısa biblioqrafiyası[redaktə | mənbəni redaktə et]

  • Той (Свадьба): Повесть и рассказы / Г. Казачинова, А. Халларов. – Абакан, 1979. – 158 с.
  • Чылтызахтар (Звездочка): Стихи. – Абакан, 1984. – 23 с.
  • Пістін аалнын олганнары (Ребята нашего аала): Рассказы для детей младшего школьного возраста (на русском и хакасском языках). – Абакан, 1991. – 112 с.
  • Пак – пак (Ква-ква): Домашние животные и птицы. – Абакан, 1994. – 17 с.
  • Чыл пазы – Голова Года: (Творч. реконструкция, дизайн праздника и науч.-эксперимент. модели сценариев) / В соавт. с В. К. Татаровой. – Абакан, 1997. – 52 с.
  • Кооленіс ырызы: Стихтар // Тигір хуры. – Абакан, 1967. – С. 84–85.
  • Алгым чазым: (Повестьтен узік) // Ах тасхыл. – 1976. – № 24. – С. 80–86.
  • Аяным аян. – Хыс-часхы. – "Хынча кічичек хызычаам…": Стихтар // Ах тасхыл. – 1978. – № 26. – С. 105.
  • Тик орінiс. – Чилліг орай кускуде. – Киртінчектін хыялы: Чоох-тар // Ах тасхыл. – 1978. – № 26. – С. 106–109.
  • Чиркен хозанах. – Тииннен маргысханы. – Иреркек чибічектер. – Суули халган. – Нымырт – нымырдах. – Хазынас. – Албыр-салбыр хын-минчам: Стихтар // Ах тасхыл. – 1987. – № 35. – С. 131–132.
  • Оргах паза молат. – Флагым. – Читi ноябрь улукунi. – Чаага пирбеспіс. – Чурекке сиипче. – Чох ползын озогіс. – Чирібiске паарсирбыс. – Состер ойыны: Стихтар // Ах тасхыл. – 1988. – № 36. – С. 120–122.
  • Герб. – Флагым. – Чох ползын озогіс. – Чузерге угренмеем. – Чipiбіске паарсирбыс. – Состер ойыны: Стихтар; Чылтыстар. – Пого. – Чилліг орай кускуде. – Киртінчектін хыйалы: Чоохтар // Кічiг тунмачах-тарга. – Абакан, 1989. – С. 74–84, 166–171.
  • Ребята нашего аала: (Гл. из повести) // Литература Хакасии: 5–9 кл. – Абакан, 1992. – С. 113–116.
  • Кызыльский бубен: Ст. // Чатхан: история и современность. – Абакан, 1996. – С. 40–43.
  • О семантике древних енисейских каменных изваяний и современных хакасских детских скороговорок // Жречество и шаманизм. – СПб, 1996. – С. 170–173.

Ədəbiyyat[redaktə | mənbəni redaktə et]

  • Тиников Н. Узах чол ползын // Ленин чолы. – 1981. – 10 янв.
  • Кызласова А. Г. Проблема положительного героя в современной хакасской прозе // 50 лет Хакасской автономной области. – Абакан, 1981. – С. 231–232.
  • Султреков А. Олганнын арыг сагызы чайаа чынын коннін кодірче // Ленин чолы. – 1991. – 7 дек.
  • Халларов А. Алгыс созім // Ленин чолы. – 1991. – 7 дек.
  • Татарова В. Утырысха агылган чиніс // Ленин чолы. – 1991. – 7 дек.
  • Абдина Е. Я лунный человек из аала Айов: [Беседа с писательницей] // Абакан. – 1996. – 26 марта.
  • Казачинова Галина Григорьевна: [Биогр. справка] // Кызласов А.С, Тугужекова В. Н. Писатели и художники Хакасии. – Абакан, 1997. – С. 60–61. – На рус. и хакас. яз.
  • Валерин П. До свидания, Наташа, здравствуй, Галина!: [Новым пред. правления писат. орг. Хакасии избрана Г. Г. Казачинова] // Хакасия. – 1998. – 20 марта.
  • Полежаев В. Галина Казачинова: "Я — писатель детский" // Хакасия. — 1998. — 2 апр.
  • Карамашева В. А. Повесть Г. Казачиновой "Той": проблематика, характер, жанровые особенности // Вестн. Хакас. гос. ун-та им. Н. Ф. Катанова. — Абакан, 1998. — Вып. V. — С. 25–28.
  • Канзычакова А. А. Казачинова (Кужакова) Галина Григорьевна. — Энциклопедия Республики Хакасия. Т. 1. — Абакан, 2007. — С. 251.

Xarici keçidlər[redaktə | mənbəni redaktə et]