Qayalıq kərtənkələsi (növ)

Qayalıq kərtənkələsi (lat. Darevskia saxicola) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin sürünənlər sinfinin pulcuqlular dəstəsinin əsl kərtənkələlər fəsiləsinin qayalıq kərtənkələsi cinsinə aid heyvan növü.

Qayalıq kərtənkələsi (növ)
Elmi təsnifat
Domen:
Eukariotlar
Ranqsız:
Amorphea
Ranqsız:
Obazoa
Ranqsız:
Opisthokonta
Ranqsız:
Holozoa
Ranqsız:
Filozoa
Aləm:
Heyvanlar
Yarımaləm:
Eumetazoylar
Klad:
ParaHoxozoa
Klad:
İkitərəflisimmetriyalılar
Klad:
Nephrozoa
Tipüstü:
Sonağızlılar
Tip:
Xordalılar
Klad:
Olfactores
Yarımtip:
Onurğalılar
İnfratip:
Ağızçənəlilər
Klad:
Eugnathostomata
Klad:
Teleostomi
Klad:
Euteleostomi
Klad:
Xoanlar
Klad:
Rhipidistia
Klad:
Tetrapodomorpha
Klad:
Eotetrapodiformes
Klad:
Elpistostegalia
Klad:
Stegocephalia
Sinifüstü:
Dördayaqlılar
Klad:
Reptiliomorpha
Klad:
Amniota
Klad:
Sauropsida
Sinif:
Sürünənlər
Klad:
Eureptilia
Klad:
Romeriida
Klad:
Diapsida
Klad:
Neodiapsida
Klad:
Sauria
Klad:
Lepidosauromorpha
Dəstəüstü:
Lepidosauria
Dəstə:
Pulcuqlular
Fəsiləüstü:
Lacertoidea
Fəsilə:
Əsl kərtənkələlər
Yarımfəsilə:
Lacertinae
Cins:
Qayalıq kərtənkələsi
Növ:
Qayalıq kərtənkələsi (növ)
Beynəlxalq elmi adı

Xüsusiyyətləri[redaktə | mənbəni redaktə et]

Uzunluğu 88 mm (balalarda 22 — 27 mm), quyruğu 156 mm-dir. Yuxarı hissədə yaşıl, qəhvəyi, zeytunu boz rəngdə olur. Sinəsində mavi gözlər fprmasına malik nöqtələr vardır.

Onlara dağlıq və qayalıq ərazilərdə, alp qurşağında daha çox rast gəlinir. 1 km maşrut üzrə 100 baş müşahidə edilir. Günlük aktiv həyat sürürlər. Qışlama dövrü sentyabr-oktyabrdan fevral-mart aylarına qədər davam edir. Yumurta qoyaraq çoxalırlar Yumurta qoyma iyun-iyul ayları baş verir. 2-6 yumurta qoyurlarki, onlarında həcmi 6-8 x 12-16 mm olur. Yetkinlik yaşına 2 ilində çatır.

Qidalanması: ikiqanadlılar, sərtqanadlılar, kəpənəklər, düzqanadlılar və hörümçəklər.

Yayılması[redaktə | mənbəni redaktə et]

Bu növ əsasən Şimali Qafqaz ərazisində: Stavropol vilayəti, Kabsrdin-Balkar və Qaraçay-Çərkəz ərazilərində rast gəlinir. Cənub arealı Kazbek dağının şimal-şərq yamacları boyunca yayılmışdır. Eyni cinsə daxil olmalarına baxmayaraq bircə Darevskia lindholmi ümumi arealdan kənarda yayılmışdır.

Klassifikasiya[redaktə | mənbəni redaktə et]

Əvvəllər bu növ Lacerta saxicola — Eversmann, 1834. Mem. Soc. Natural. Moscou, (2), 3: 349. daxil edilirdi. Sonra isə Qayalıq kərtənkələləri cinsinə daxil edilir.

Sinomimləri[redaktə | mənbəni redaktə et]

  • Lacerta muralis fusca var. saxicola — Bedriaga (part.), 1886: 195.
  • Lacerta saxicola var. brauneri — Mehely, 1909
  • Lacerta saxicola darevskii Szczerbak, 1962. Zool. j., т. XLI. 9: 1380.Terra typica: Krasnodar diyarı, 50 km Maykondan cənubda.
  • Lacerta saxicola szczerbaki Lukina (Лукина), 1963. Изв. Ан АзССР, № 6: 57. Типовая территория: окрестности Анапы.

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. ↑ The Reptile Database (ing.). / P. Uetz 2015.

Mənbə[redaktə | mənbəni redaktə et]

Həmçinin bax[redaktə | mənbəni redaktə et]