Qesner dağlaləsi

<td_align="right"_width="40%">Cins:<td_align="left">Dağlaləsi&action=edit&preload=Şablon:RedTaxLink/preload&editintro=Şablon:RedTaxLink/intro&preloadparams%5B%5D=<td%20align="right"%20width="40%">Cins:<td%20align="left">Dağlaləsi}}, taksonun sistematikasını təsvir etməlidir [[]].
:
† 
(Dağlaləsi]])[1]
???:
Qesner tülpanı

Qesner tülpanı [3](lat. Tulipa gesneriana L.), Bağça dağlaləsi və ya Jesner dağlaləsi- zanbaqkimilər fəsiləsinin dağlaləsi cinsinə aid bitki növü.

Qesner tülpanı
Tulipa gesneriana 001.jpg
Elmi təsnifat
XƏTA: taksonomik şablon yoxdur{{
Cins:Dağlaləsi
Cins:Dağlaləsi
Cins:Dağlaləsi
Cins:Dağlaləsi
Cins:Dağlaləsi
Beynəlxalq elmi adı

IUCN Qırmızı Siyahısına görə növün kateqoriyası və statusu. “Nəsli kəsilməyə həssas olanlar” kateqoriyasına aiddir – VU C2a(ii). Nadir növdür.[4]

Qısa morfoloji təsviri[redaktə | mənbəni redaktə et]

Çoxillik ot bitkisidir. Soğanağı yumurtaşəkilli, uzunsov, qonur rəngli qınla örtülüdür. Gövdə və çiçək saplağı qısadır. Yarpaqları 3 ədəd, enli neştərşəkilli, yaşılımtıl-göydür. Çiçəkyanlığı parlaq qırmızı, qaidəsində sarı ləkələr var; ləkələr sarı və ya qırmızı ləkəli sarıdır. Ləçəklər uzunsov-yumurtaşəkilli küt və təpə hissəsi örtüklüdür.

Bioloji, еkoloji və fitosеnoloji xüsusiyyətləri[redaktə | mənbəni redaktə et]

Çiçəkləmə iyun, mеyvə əmələgətirmə iyul ayına təsadüf edir. Soğanaqla və toxumla çoxalır. Aşağı və orta dağ qurşaqlarında, dağ bozqırlarında, otlu yamaclarda, daşlı-çınqıllı, qayalı yerlərdə yayılmışdır. Mezoksеrofitdir[5]. Geofit bəzək bitkidir.[6]

Yayılması[redaktə | mənbəni redaktə et]

Naxçıvanın dağlıq rayonları (Ordubad rayonu, Nus-nus kəndi ərazisi) .

Sayı və tеndеnsiyası[redaktə | mənbəni redaktə et]

Təbii ehtiyatı azdır. Əhali tərəfindən intensiv toplanması gələcəkdə azalma təhlükəsini ehtimal etməyə əsas verir.[7]

Məhdudlaşdırıcı amillər[redaktə | mənbəni redaktə et]

Antropogеn, ekoloji və zoogen amillər.

Mühafizə tədbirləri[redaktə | mənbəni redaktə et]

Mühafizəsi üçün xüsusi tədbirlər görülməyib. Yeni yayılma yerlərinin axtarılması vacibdir.

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. ↑ Cins:Dağlaləsi
  2. ↑ Linnaeus C. Species Plantarum (lat.): Exhibentes plantas rite cognitas ad genera relatas. 1753.C. 1. səh. 306.
  3. ↑ "Tulipa gesneriana - L." 2021-09-26 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2012-05-25.
  4. ↑ Azərbaycan Respublikasının Qırmızı Kitabı. Nadir və nəsli kəsilməkdə olan bitki və göbələk növləri, II nəşr, Bakı-2013
  5. ↑ Talıbov T. H.,  2008
  6. ↑ İbadlı O. V., 2004; İbadlı O.V., 2002
  7. ↑ Naxçıvan MR Qırmızı kitabi 2010


Convallaria-oliv-r2.jpg  Birləpəlilər ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin.