Roza Papova (bolq. Руска Михайлова Мануилова[2] 1879, Sofiya, Bolqarıstan knyazlığı[1] – 11 aprel 1949) — Bolqar teatr aktrisası, rejissor və teatr xadimi.
Roza Papova | |
---|---|
bolq. Роза Попова | |
Doğum tarixi | 1879 |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | 11 aprel 1949 |
Fəaliyyəti | aktrisa |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
1879-cu ildə Sofiyada anadan olub. 15 yaşında gələcək əri ilə görüşür və 16 yaşında onlar gizli şəkildə evlənirlər.
Orta məktəbdə Roza "Zora" mobil teatr truppasına daxil olur. Teatr sənətini aktyor və rejissor Konstantin Sapunovdan öyrənir. 1897-ci ildə Veliko Tırnovo şəhərində "Səmimi dostluq" pyesində Sofiya rolu ilə səhnəyə çıxır. Daha sonra ərinin rəhbərlik etdiyi teatr truppası ilə səyahət edir. 1900-cü ildən 1902-ci ilə qədər "Gözyaşları və Gülüş" truppasında, həmçinin M. Stojkoviçin xorvat teatr truppası tərkibində çıxış etmişdir.
1900-cü ildən Vratsadan olan bir fanat, 25 yaşlı müəllim və şair Todor Boqdanov tərəfindən gizli bir şəkildə təqib edilmişdir. 20 yanvar 1903-cü ildə Todor Rozanı və özünü vurur. O, yerindəcə ölür. Aktrisa ağır yaralanır və uzun müddət müalicə almalı olur. Bu cəhd Sofiyada çox məşhur bir hadisə idi və tezliklə Roza Milli Teatrdan qovulur. 1904-cü ildən 1906-cı ilə qədər vaxtaşırı rejissor kimi fəaliyyət göstərir və eyni zamanda Plovdivdəki teatr truppasında səhnədə oynayır. Sonra Vyana Universitetində ədəbiyyat və tibb təhsili almaq üçün Vyanaya gedir. 1908-ci ildə Bolqarıstana qayıdır və yenidən Milli Teatra dəvət olunur. 1910-cu ilə qədər burada rol oynayır.
1910–1911-ci illərdə Ruse teatrının ilk rejisor-tərtibatçısı seçilir[3]. 1918-ci ildə Roza Sofiyada özünün Rosa Popova teatrını qurur. Bir müddətdir Azad Teatrda oynamağa davam edir. 1923-cü ildə teatr pedaqogiyası ilə məşğul olduğu Bolqarıstan Teatr Studiyasını təsis edir. Aktrisanın karyerası 1937-ci ildə başa çatır.
1926-cı ildə Teodor Trayanov "Səyyahın mahnısı" poemasını Roza Popova həsr edir[4]. Teatr fəaliyyəti ilə yanaşı, Roza Popova tərcümə və ədəbiyyatla məşğul idi. Səhnəyə qoyduğu pyeslərin çoxunu tərcümə edirdi. Xatirələr, şeirlər, əfsanələr, hekayələr, tənqidi məqalələr yazırdı.