Sərçəkimilər (lat. Passeriformes) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin quşlar sinfinə aid heyvan dəstəsi.
Sərçəkimilər |
---|
|
|
|
|
Dünyanın hər yerində yayılmışdır. Azərbaycanda 150-yə qədər növü məlumdur. Uzunluqları 9,5 sm-dən (Kral quşu) 65 sm-ə dək (Quzğun) olur. Adətən 4–6, bəzən də 15–16 əlvan rəngli yumurta qoyurlar. Bir yaşında nəsil verməyə başlayır. Əksər növləri ildə 2–3 dəfə bala çıxarır.
- Torağaylar (Alaudidae): Açıq ərazilərdə yaşayırlar. Yuvalarını yerdə qururlar. Çox yaxşı uçma qabiliyyətləri var. Bəzi növləri çox yaxşı qaçıcıdırlar.
- Arıquşları (Paridae): Meşə və kolluqlarda yaşayan, xırda və gözəl səsli quşlardır. Ağacların yarpaq və gövdəsindəki böcəklər ilə qidalanır.
- Qaranquşlar (Hirundinidae): Bütün dünyada yayılmış quşlardır. Uçarkən böcəkləri havada tutaraq qidalanırlar. Yuvalarını palçıqdan düzəldirlər. Quyruqları haçadır.
- Quyruqsallayanlar (Motacillidae): Torpaq üzərində və ya çatlarda fincana bənzəyən yuvalar düzəldirlər. Uzun quyruqlarını yerə qonduqları zaman sallamaları ilə tanınırlar.
- Alaçöhrələr (Laniidae): Dimdik aşağıya tərəf qıvrıqdır.
- Silvilər (Sylviidae): Meşə, kolluq və bataqlıqlarda yaşayırlar.
- Milçəkqapanlar (Muscicapidae): Ağaclarda yaşayırlar və yuvalarını mağaraya bənzər oyuqlarda düzəldirlər.
- Vüroklar (Fringillidae): Qısa və qalın dimdikləri ilə toxumları kəsə bilirlər.
- Vələmir quşları (Emberizidae): Qısa quyruqlu, böyük ayaqlı, gözəl səsli quşlardır. Dünyanın hər yerində yayılıb.
- Sittalar (Sittidae): Kiçik quşlardır. Dimdikləri yuxarı qıvrıqdır. Meşələrdə yaşayırlar və ağac oyuqlarının içinə yuva qururlar.
- Sığırçınlar (Sturnidae): Ağaçlıq ərazilərdə yaşayırlar. Yumuşaq və parlaq rəngli tükləri var.
- Qaratoyuqlar (Turdidae): Meşə və kolluqlarda yaşayırlar. Yuvalarını ağaçların budaqları arasına qururlar.
- Toxucu quşlar (Ploceidae): Qısa dimdikləri olan, xırda quşlardır. Adətən toxumları qıraraq qidalanırlar.
- Qarğalar (Corvidae): Sərçəkimilərin ən böyük nümayəndəsidir. Dimdikləri və ayaqları iridir. Bir qismində sürü halında yaşamaq mövcuddur.
- Süzərlər (Certhiidae): Meşə və ağaclıqlarda yaşayırlar, böcəklər və tumlarla qidalanırlar. İncə və yanlardan yassılaşmış dimdikləri, uzun və iti caynaqlı ayaqları vardır.
- Sarıköynəklər (Oriolidae): Meşələrdə yaşayan, böcəklər ve meyvələrlə qidalanan, sarı və ya qırmızı rəngli və gözəl səsli quşlardır. Dimdikləri iti və qüvvətli, qanadları uzun, ayaqları qısadır.
- Cənnət quşları (Paradisaeidae): Erkək və dişisi arasında böyük fərqlər vardır. Erkəkləri çox rəngli olur. Qəribə dans şovları ilə dişinin diqqətini çəkirlər. Növlərin çoxunda quyruq uzun və rənglidir. Meşələrdə yaşayırlar, meyvələr və böcəklərlə qidalanırlar.