Sitka

Sitka (ingiliscə Sitka, rusca köhnəlmiş “Sitkha”, 1867-ci ilə qədər - Novo-Arxangelsk) — Baranova adasında ( Alexandra Arxipelaqı, Alyaska) yerləşən Amerika şəhəridir. Əhalisi təxminən 9 min nəfərdir[4]. Keçmiş Rusiyanın Novo-Arxangelsk şəhəri Rusiya Amerikasının paytaxtı idi[5].

Sitka
ing. Sitka
arx. Ситха
tlink. Sheetʼká
57°03′12″ şm. e. 135°20′05″ q. u.
Ölkə
Tarixi və coğrafiyası
Əsası qoyulub 1799
Sahəsi
  • 12.461,482347 km²[1]
  • 12.461,431693 km² (1 aprel 2010)[2]
Mərkəzin hündürlüyü 8 ± 1 m
Əhalisi
Əhalisi
  • 8.458 nəf. (1 aprel 2020)[3]
Rəqəmsal identifikatorlar
Telefon kodu +1 907
Poçt indeksi 99835
Digər
cityofsitka.com
Xəritəni göstər/gizlə
Sitka xəritədə
Sitka
Sitka
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Tarixi

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Ruslar gələnə qədər bu ərazidə ovçuluq və balıqçılıqla məşğul olan tlinqit hindliləri yaşayırdı. Tlinqitlər döyüşkənliyi ilə məşhur idilər, digər qəbilələrdə qorxu hissi yaradırdılar.

Şəhər 1799-cu ildə Aleksandr Andreeviç Baranov tərəfindən tlinqit ağsaqqallarının icazəsi ilə Arxangel Mixael qalası kimi kiçik bir çayın mənsəbinin sahilində qurulmuşdur. Hazırda bu ərazi “Starriqavan” adlanır. İlkin yaşayış məntəqəsinin indiki yeri isə "Köhnə Sitka" adlandırılır . 1802-ci ildə Rusiya-Tlinqit müharibəsi zamanı qala hindular tərəfindən dağıdıldı və onun sakinləri öldürüldü. 1804-cü ildə Sitka döyüşündən sonra ruslar aleutlərin köməyi və "Neva" topları ilə bu ərazini yenidən işğal etdilər. Qəsəbə strateji cəhətdən daha əlverişli yerə - keçmiş qaladan təxminən 10 km cənubda, "Castle Hill" adlanan sıldırım təpəyə köçürüldü. yeni qəsəbə Novo-Arxangelsk adlandırıldı.

1808-ci ildə Novo-Arxangelsk Rusiya Amerikasının əsas şəhəri oldu. 1848-ci ildə Arxangel Mixael Pravoslav Katedralı tikildi, 1966-cı ildə yanğın zamanı tamamilə dağıldı və 1976-cı ildə rus memarı Sergey Nikolayeviç Padyukovun layihəsinə əsasən bərpa edildi.

1845-1858-ci illərdə şəhərdə yerli yerli əhalinin uşaqlarının oxuduğu Novo-Arxangelsk İlahiyyat Seminariyası fəaliyyət göstərirdi.[6]

1850-1860-cı illərdə Rusiya Sibir flotiliyasının bazalarından biri (1855-ci ilə qədər Kamçatka flotiliyası adlanırdı) Novo-Arxangelskdə yerləşirdi. 1867-ci ildə şəhər, Alyaskanın qalan hissəsi ilə birlikdə ABŞ tərəfindən satın alındı ​​və Sitka adlandırıldı. 1868-ci ildə Alyaskada ilk qəzet olan "Sitka Times" burada nəşr olunur.

Sitka, 1906-cı ilə qədər (1884-cü ilə qədər - Alyaska Departamentinin paytaxtı, daha sonra Alyaska dairəsi) ABŞ-ın Alyaskadakı müstəmləkə mülklərinin paytaxtı olaraq qaldı, bu statusda sonradan ilk olan Juno şəhəri ilə əvəz olundu.

1917-ci ildən bəri Sitkada Alyaskanın alınmasının şərəfinə "Alyaska Günü" oktyabrın 18-də parad keçirilir.

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ United States. Bureau of the Census 2016 U.S. Gazetteer Files (ing.). Washington, D.C.: U.S. Census Bureau, 2016.
  2. ↑ United States. Bureau of the Census 2010 U.S. Gazetteer Files (ing.). Washington, D.C.: U.S. Census Bureau, 2010.
  3. ↑ 2020 United States Census. / red. ABŞ əhalinin siyahıya alınması bürosu
  4. ↑ [wikipedia.org/wiki/Бюро_переписи_населения_США "ABŞ əhalisi"] (#bad_url).
  5. ↑ "Rus-Amerika tarixi".
  6. ↑ "Novoarxangelsk İlahiyyat Seminariyası".