Türkmənistan kürdləri


Türkmənistan kürdləripostsovet məkanındakı kürd əhalinin bir hissəsi. XVII əsrdə I AbbasNadir şah Xuzistanda yaşayan kürd tayfalarını indiki Türkmənistan sərhədi boyunca yerləşdirmişdilər.[3] XIX əsrdə daha çox sayda kürd sahibsiz torpaq tapmaq və aclıqdan xilas olmaq üçün Türkmənistana köçmüşdür.[4]

Türkmənistan kürdləri
Ümumi sayı
6,097 (0.1%)
(1995-ci il siyahıyaalması)[1]
50,000
(təxmin)[2]
Dili

Kürd, türkmən, rus

Dini

Şiə islam, sünni islam

Qohum xalqlar

İrandilli xalqlar

Kürdüstan qəzasının ləğv edilməsindən sonra bir çox kürd Türkmənistana deportasiya edilmişdir.[5] Stalin 1937-ci ildə və 1944-cü ildə bir çox kürdü Qafqazdan Türkmənistana sürgün etmişdir.[6] 1980-ci illərdən bəri Türkmənistan kürdləri hökumət tərəfindən dəstəklənən assimilyasiya proqramlarına məruz qalırlar. Türkmənistan SSR dövründə kürdlərin öz qəzetləri və məktəbləri var idi, lakin Türkmənistan müstəqillik əldə etdikdən sonra prezident Saparmurat Niyazov demək olar ki, türkməndilli olmayan bütün məktəbləri bağlamışdı.[3] Türkmənistan kürdlərinin əksəriyyəti şiədir, kiçik bir azlıq isə sünnidir.[7]

il Əhali Qeyd
1926 [8] 2,308 Türkmənistan SSR-də
1936 [9] 1,954 Türkmənistan SSR-də
1959 [10] 2,263 Türkmənistan SSR-də
1970 [11] 2,933 Türkmənistan SSR-də
1979 [12] 3,521 Türkmənistan SSR-də
1989 [13] 4,387 Türkmənistan SSR-də
1995 6 097 (0,1%) Türkmənistanda
  1. Итоги всеобщей переписи населения Туркменистана по национальному составу в 1995 году. (rus). asgabat.net. 9 July 2012 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2 December 2012.
  2. Ismet Chériff Vanly, "The Kurds in the Soviet Union", in: Philip G. Kreyenbroek & S. Sperl (eds.), The Kurds: A Contemporary Overview (London: Routledge, 1992). pg 164: Table based on 1990 estimates: Turkmenistan (50,000)
  3. 1 2 "Жизнь курдской общины в Туркменистане [The life of the Kurdish community in Turkmenistan]". Gündogar (rus). 14 December 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2 December 2012.
  4. "Kurds". Eesti Keele Instituut. 18 August 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2 December 2012.
  5. Leonidas Themistocles Chrysanthopoulos. Caucasus Chronicles: Nation-Building and Diplomacy in Armenia, 1993-1994. 2002. ISBN 9781884630057. İstifadə tarixi: 2 December 2012.
  6. Levon Chorbajian; Patrik Donabedi︠a︡n; Claude Mutafian. The Caucasian Knot: The History & Politics of Nagorno-Karabagh. 1994. səh. 141. ISBN 9781856492881. İstifadə tarixi: 2 December 2012.
  7. Ronald Wixman. The Peoples of the USSR: An Ethnographic Handbook. 1984. səh. 117. ISBN 9780765637093. İstifadə tarixi: 2 December 2012.
  8. "Arxivlənmiş surət" (rus). 21 April 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2 December 2012.
  9. "Arxivlənmiş surət" (rus). Demoscope.ru. 4 March 2016 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2 December 2012.
  10. "Arxivlənmiş surət" (rus). Demoscope.ru. 25 April 2016 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2 December 2012.
  11. "Arxivlənmiş surət" (rus). Demoscope.ru. 25 April 2016 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2 December 2012.
  12. "Arxivlənmiş surət" (rus). Demoscope.ru. 25 April 2016 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2 December 2012.
  13. (rus). Demoscope.ru http://demoscope.ru/weekly/ssp/sng_nac_89.php?reg=14 (#bare_url_missing_title). 14 March 2012 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2 December 2012.