Təsbeh (teologiya)

Təsbih və ya təsbeh (ərəb. تشبيه‎ ) — antropomorfizm mənasını verən islam dini anlayışı. Bu, tanrını öz yaratdıqıları ilə müqayisə edir.[1] İslam teologiyasında tanrıya iki əks termin aid edilir: tənzih və təsbih. Birincisi "yaxınlıq, əlçatanlıq" deməkdir, lakin tənzihin daha dolğun mənası "müqayisəsizliyi bəyan etmək", yəni tanrının insanlıqdan üstünlüyünü təsdiq etməkdir.

Həm tanrını öz sifətlərindən məhrum edən tətil, həm də antropomorfizmi təsdiq edən təsbih sünnilər tərəfindən bidət hesab olunur.[2]

Təsbih zeydi şiə təlimində, xüsusən b.e. VIII əsrdə yaşamışzeydiyyə imamı Qasim Rəssinin fikrində aydın görünürdü.[3]

  1. Ernst Bremer; Susanne Röhl, redaktorlar Language of Religion, Language of the People: Medieval Judaism, Christianity, and Islam. 11. Wilhelm Fink Verlag. 2006. səh. 136. ISBN 9783770542819. 2023-11-29 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-04-17.
  2. Elmer H. Douglas. Ibrahim M. Abu-Rabi' (redaktor). The Mystical Teachings of al-Shadhili. SUNY Press. 1993. səh. 256. ISBN 9780791416136.
  3. Abrahamov, Binyamin. Anthropomorphism and interpretation of the Qurʼān in the theology of al-Qāsim ibn Ibrāhīm: Kitāb al-Mustarshid. E.J. Brill. 1996. 1–4, 13–15, 18, 67. ISBN 9789004104082. 18 April 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 19 December 2021.

Əlavə ədəbiyyat

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  • Murata, Sachiko; William C. Chittick. The Vision of Islam. I. B. Tauris. 2000. ISBN 1-86064-022-2.

Xarici keçidlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]