Vilyam Adam (memar)

Vilyam Adam
Vilyam Adam
	William Adam
Şəxsi məlumatlar
Doğum tarixi	oktyabr 1689
Doğum yeri	Fayf bölgəsi, Şotlandiya
Vəfat tarixi	24 iyun 1748 (58 yaşında)
Vəfat yeri	Edinburq, Şotlandiya, Böyük Britaniya krallığı;
Dəfn yeri	Qreyfrayers qəbiristanlığı;
Vətəndaşlığı	Birləşmiş Krallıq
Uşağı	Robert Adam[d],; Ceyms Adam[d];
İşləri və nailiyyətləri
Memarlıq üslubu	"Adam" üslubu
Əsas tikililəri	Houptaun Malikanəsi, Mavisbank, Arniston, Daff Malikanəsi, Pollok Malikanəsi
	Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Vilyam Adam (1689^[2]^[3]^[…], Kerkoldi^[d], Fayf^[d] – 24 iyun 1748^[4]^[5], Edinburq) — şotland memar, mason və sahibkar. Villiam Adam öz dövrünün ən qabaqcıl şotlandiyalı memarı olub, ölkənin əhəmiyyətli binalarını layihələrini hazırlayıb. Onun ən işləri Edinburq yaxınlığındakı Houptaun Malikanəsi və Banf şəhərindəki Daff Evidir. Onun özünəməxsus və coşqun üslubu Palladian üslubu əsasında qurulmuşdu.

XVIII əsrdə Adam Şotlandiyanın "Universal Memar"ı hesab edilirdi. Lakin XX əsrdən etibarən memari tənqidçilər onun işlərinin görünüşünü tənqid etməyə başladılar. Misal üçün, Villiam MakKolin onun işlərini "İfrat dərəcədə müxtəlif" adlandırmışdı.

Adam Şotlandiyada bir çox fabrikanın qurulması və təkmilləşdirilməsi üçün sxem və layihələr düzəltmiş, eləcə də kömür, duz mədənləri, su dəyirmanlarının tikilməsində rolu olmuşdur. 1731-ci ildə Kinrosşirdə isə "Bleyd Adam" adlı şəxsi əmlakını tikmişdi. O həm də üç memarın atası olmuşdur: Con, Robert və Ceyms. Son ikisi "Adam üslubu"nun inkişafında iştirak ediblər.

Həyatı

Villiam Adam 1689-cu ilin oktyabrında Şotlandiyanın Fayf bölgəsinin Linktaun hissəsində anadan oldu. 24 oktyabr 1689-cu ildə isə xaç suyuna salındı. O, mason atası Con Adamın (ö.1710) sağ qalmış yeganə oğlu idi. Anası Helen Krastaun isə lord Villiam Krastaunun qızı idi. Ata tərəfdən babası Arşibald Adamın isə Anqus bölgəsində şəxsi malikanəsi vardı. 1704-cü ilə qədər Kirkkaldidə qrammatika məktəbinə getdi. Daha sonra bəlkə də atasına görə mason sənətkarlığı ilə maraqlanmağa başladı. Sonra Kinros Malikanəsində yaşayan Ser Villiam Brüsün tələbəsi oldu.

1717-ci ildə Vilyam Adam mason dərslərini qurtardı və 1720-ci ilə qədər Fransa və digər qərbi Avropa ölkələrini gəzdi. O bu səyahətinində bir çox tikilini və Ostenddəki kanalı ziyarət etdi.

1714-cü ildə Adam Villiam Roberslə Linktaunda kərpic zavodu tikmək üçün şərik oldu. Müəssənin fəaliyyəti uğurlu oldu. Daha sonra 30 may 1716-cı ildə Vilyam Adam Vilyam Robertsin qızı Meri ilə evləndi və onlar Qladli Malikanəsinə köçdülər.