Vladimir Pletnyov
Vladimir (Volodya) Nikolayeviç Pletnyov (8 dekabr 1946, Göyçay – 21 fevral 1988, Bakı) — Azərbaycan-sovet balet artisti, xoreoqraf, Azərbaycan SSR xalq artisti (1978), Azərbaycan SSR Dövlət mükafatı laureatı (1974).
| Vladimir Pletnyov | |
|---|---|
 | |
| Doğum tarixi | 8 dekabr 1946 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 21 fevral 1988 (41 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Dəfn yeri | |
| Fəaliyyəti | xoreoqraf, baletmeyster, pedaqoq |
| Fəaliyyət illəri | 1965-ci ildən |
| Təhsili |
|
| Teatr | |
| Mükafatları |
   |
Həyatı
[redaktə | mənbəni redaktə et]Vladimir Pletnyov 8 dekabr 1946-cı ildə Göyçay şəhərində qulluqçu ailəsində anadan olub. Ailəsini erkən itirən Pletnyov Bakıya gələrək baba və nənəsinin himayəsində yaşayıb. 1953–1961-ci illərdə Həzi Aslanov adına Zabitlər evində rəqs dərnəyinə gedib və burada kiçik balet partiyaları ifa edib. Dərnək müəllimlərinin tövsiyəsi ilə 1957-ci ildə Bakı Xoreoqrafiya Məktəbi daxil olub və buranı 1966-cı ildə bitirib. Xoreoqrafiya məktəbinin üçüncü sinfində oxuyanda Pyotr Çaykovskinin "Yatmış gözəl" baletindəki Karabos rolu ilə Azərbaycan Dövlət Opera və Balet Teatrında debüt edib və qazandığı uğura görə son kursdan balet truppasına solist qəbul edilib.[1]
Vladimir Pletnyov 1973-cü ildən Bakı Xoreoqrafiya Məktəbində duet rəqs dərsləri vermişdir.[2] 1978-ci ildə ağır ayaq xəstəliyi ilə bağlı Opera və Balet Teatrına məşqçi-pedaqoq təyin olunmuş, bir sıra gəncləri hazırlayaraq repertuardakı tamaşalara daxil etmişdir.[1] V. Pletnyov 21 fevral 1988-ci ildə Bakıda vəfat etmişdir.[3][4]
Yaradıcılığı
[redaktə | mənbəni redaktə et]V. Pletnyov Böyük Teatrın truppası ilə İsveçrədə, həyat yoldaşı balerina Çimnaz Babayeva ilə 1972-ci ildə Seneqalda və Nepalda qastrol səfərlərində olmuşdur. 1975-ci ildə "Əfsanələr aləmində" film-baletində çəkilmişdir. 1979-cu ildə Voronej Opera və Balet Teatrında tamaşaya qoyulmuş "1001 gecə" (Fikrət Əmirov) əsərində balet məşqçisi işləmişdir. Milli Azərbaycan baletinin ifaçısı Qəmər Almaszadə haqqında monoqrafiyanın müəllifir.[3]
Solist işlədiyi on üç il ərzində ifa etdiyi əsas partiyalar bunlardır:[1]
- "Xanım və xuliqan", Dmitri Şostakoviç — Xuliqan
- "Yatmış gözəl", Pyotr Çaykovski — Dezire
- "Sonalar gölü", Pyotr Çaykovski — Şahzadə Ziqfrid
- "Zoluşka", Sergey Prokofyev — Şahzadə
- "İlham", Leonid Vaynşteyn — Gənc
- "Jizel", Adolf Adan — Albert
- "Don Kixot", Lüdviq Minkus — Bazil
- "Paxita", Lüdviq Minkus — Kavaler Qrand
- "Yeddi gözəl", Qara Qarayev — Bəhram
- "İldırımlı yollarla", Qara Qarayev — Gert
- "Leyli və Məcnun", Qara Qarayev — Məcnun
- "Nəsimi dastanı", Fikrət Əmirov — Nəsimi
- "Muğam", Nazim Əliverdibəyov — Oğlan
- "Qız qalası", Əfrasiyab Bədəlbəyli — Polad və Cahangir xan
- "Məhəbbət əfsanəsi", Arif Məlikov — Fərhad və Vəzir
- "Qobustan kölgələri", Fərəc Qarayev — Rəssam
Təltif və mükafatları
[redaktə | mənbəni redaktə et]- "Azərbaycan SSR xalq artisti" fəxri adı — 10 yanvar 1978 (Sovet teatr sənətinin inkişafında xidmətlərinə görə)
- "Azərbaycan SSR əməkdar artisti" fəxri adı — 21 may 1970 (Azərbaycan xoreoqrafiya sənəti sahəsində böyük xidmətlərinə və Parisdə beynəlxalq rəqs festivalında müvəffəqiyyətli iştirakına görə)
- Azərbaycan SSR Dövlət mükafatı — 26 aprel 1974 (Azərbaycan Dövlət Akademik Opera və Balet Teatrında Fikrət Əmirovun "Nəsimi dastanı" xoreoqrafik poemasının tamaşasındakı Nəsiminin partiyasına görə)
İstinadlar
[redaktə | mənbəni redaktə et]- ↑ 1 2 3 İlham Rəhimli. Azərbaycan teatr tarixi (dərslik). Bakı: Çaşıoğlu. 2005. səh. 313–314.
- ↑ Балет: энциклопедия. Москва: Советская энциклопедия. Гл. ред. Ю. Н. Григорович. 1981. ст. 403–404.
- ↑ 1 2 İlham Rəhimli. Azərbaycan Teatr Ensiklopediyası (3 cilddə). 3-cü cild. Bakı: Azərnəşr. 2017. səh. 369–370. ISBN 5-86874-179-X.
- ↑ В. Н. Плетнјов // Коммунист. № 45 (20513). 23 феврал 1988-ҹи ил. С. 3.