Xalq Səfərbərlik Qüvvələri

**Xalq Səfərbərlik Qüvvələri** və ya **Həşd əş-Şabi**
Xalq Səfərbərlik Qüvvələri və ya Həşd əş-Şabi
Növü	Hökumət tərəfindən icazə verilən hərbi qrup — Xüsusi milis dəstəsi
Yaranma tarixi	15 iyun 2014 — hal-hazırda
Ölkə	İraq
Daxildir	İraq Silahlı Qüvvələri
Tərkibi	Mehdi Ordusu; Bədr Təşkilatı;
Vəzifəsi	Kontr partizan müharibəsi
Sayı	100.000 - 150.000
Qərargah	İraq ərazisində: Səlahəddin mühafəzəsi; Ənbar mühafəzəsi; Neynəvə mühafəzəsi; Suriya ərazisində: Hələb mühafəzəsi; Deyr əz-Zor mühafəzəsi
Himayədarı	İran
Müharibələr	İraq vətəndaş müharibəsi (2014-indiyədək): ; Əmirlinin mühasirəsi; Curf Əl Saxarın azad edilməsi; Bəici döyüşü (2014–15); Duluiyyə hücumu; Ənbar əməliyyatları (2015–16); Tikrit uğrunda ikinci döyüş; Ramadi döyüşü (2014-15); Fəllucənin mühasirəsi (2016); Üçüncü Fəllucə döyüşü (2016); Ər-Rütbəyə hücum (2016); Mosul müharibəsi (2016); Mosul əməliyyatı (2016-17); 2017 İraq-Kürd qarşıdurması; ; Suriyada vətəndaş müharibəsi:; Hələb döyüşü (2012–2016); Hələb əməliyyatı (Noyabr-Dekabr 2016); Suriya səhra əməliyyatları (Dekabr 2017-indiyədək); Deyr əz-Zor hücumu (May-İyun 2018); Bağuz Fəvqani döyüşü; ; İraq üsyanları (2017-indiyədək); 2019 İsrailin İraqa hava hücumları
Döyüşlər	Suriyada vətəndaş müharibəsi,; Mosul əməliyyatı;
Komandanlıq
Məşhur komandirləri	Əbu Əzrayıl; Əbu Mehdi əl-Mühəndisi; Qeys Həzali; Müqtəda əs-Sədr; Fəlih əl-Fəyyaz; Hadi əl-Əmiri; Şibl əl-Zeydi; Əli əl-Yasiri
	al-hashed.net
	Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Xalq Səfərbərlik Qüvvələri (bəzən Xalq Səfərbərlik Komitəsi və Xalq Səfərbərlik Bölmələri olaraq da adlandırılır) (ərəb. الحشد الشعبي‎‎ al-Ḥashd ash-Shaʿbī) – daha çox Həşdi Şabi adı ilə də tanınan İraq dövləti tərəfindən maliyyələşdirilən, əsasən şiə müsəlman qruplarından ibarət olan, eyni zamanda sünni müsəlman, xristian və yezidi qruplarını da əhatə edən hərbi birləşmədir. Həşdi Şabi bölmələri bir qruplaşma kimi 2014-cü ildə yaradıldı və İŞİD-ə qarşı demək olar ki, hər bir böyük döyüşdə mübarizə apardı. 2018-ci ilin əvvəllərində İraqın o vaxtki Baş naziri olaraq Baş Komandan Heydər əl-Abadi tərəfindən tamamilə yenidən qurulandan sonra yeni İraq Respublika Qvardiyası adlandırıldı. Keçmiş Baş nazir "Xalq Səfərbərliyi döyüşçülərinin vəziyyətini uyğunlaşdırmaq üçün" qaydalar tərtib etdirdi və onlara İraq ordusunun digər birləşmələrində olduğu kimi maaş verdirirdi.

Loqotip və bayraq[redaktə | mənbəni redaktə et]

Birləşmə tərkibindəki qrupların hər birinin ayrılıqda öz bayraqları olsa da, Xalq Səfərbərlik Qüvvələri olaraq İraq bayrağı ilə birlikdə üzərində "Al-Hashd Al-Sha'bi" ibarəli yazı olan sarı vəya ağ bayraq da istifadə edilir.

Adı[redaktə | mənbəni redaktə et]

Rəsmi yerli adla əlaqədar olaraq, ərəbcə الشعبي (ash-Shaʿbī) kəlməsi xalq arasında deyildiyi kimi "xalq" və ya "populyar" kimi tərcümə olunur. Ərəb dilində الحشد (al-Hashd), səfərbərlik prosesindən daha çox səfərbər olunan bir qrup insan anlamı kimi - "səfərbərlik" mənasını verir. Digər mənalarda isə əl-həşd "izdiham", "qoşun", "dəstə", "toplaşmaq" və ya "birləşmək" kimi də tərcümə edilə bilər.

Formalaşması[redaktə | mənbəni redaktə et]

Başlanğıc vaxtda yəni 2014-cü ildə Həşdi Şabi tərkibində Nuri əl-Malikinin dəstəyi ilə vuruşan yeddi milis qrupu var idi:

Karnegi Orta Şərq Beyin Mərkəzi təmsilçiləri Faleh Cabar və Renad Mansour'un sözlərinə görə, Baş nazir Nuri əl-Maliki bu qüvvələri İŞİD-in meydana çıxması ilə mübarizə aparmaq və özünün sünni bölgələrində təsirini qorumaq üçün istifadə etdi.